FLORENCJA – TRASA ZWIEDZANIA

Florencja

FLORENCJA – TRASA ZWIEDZANIA

Proponuję Wam trasę zwiedzania Florencji w jeden dzień.
Możecie również podzielić trasę na dwa dni, jeżeli chcecie zobaczyć niektóre wymienione na liście muzea i atrakcje.

TRASA
1. Piazza i kościół Santa Maria Novella
2. Pałac Strozzich
3. Piazza del Duomo z katedrą, baptysterium, dzwonnicą
4. Kościół Orsanmichele
5. Piazza della Signoria z Loggia dei Lanzi i Palazzo Vecchio
6. Galeria Uffizi
7. Ponte Vecchio – Most Złotników
8. Palazzo Pitti
9. Dzielnica Oltrarno
10. Piazzale Michelangelo – Plac Michała Anioła
11. Kościół San Miniato al Monte
12. Piazza i kościół Santa Croce
13. Biblioteka Oblate
14. Palazzo Medici i Kościół San Lorenzo
15. Hala targowa – Mercato Centrale

KOŚCIÓŁ SANTA MARIA NOVELLA
Kościół Santa Maria Novella

1. Plac i kościół Santa Maria Novella
Nasza trasa zaczyna się tuż za głównym dworcem, przed kościołem Santa Maria Novella. To zdecydowanie najpiękniejsza fasada kościoła w mieście. Dominikański kościół został nią ozdobiony w 15 tym wieku, dzięki nowatorskiemu projektowi Leona Battista Alberti za pieniądze bogatej rodziny z okolicy: Rucellai.

Plac ma ciekawy eliptyczny kształt. W drugiej połowie 16 go wieku odbywały się tutaj wyścigi na rydwanach ciągniętych przez konie.

Wstęp do kościoła jest płatny. Można  zobaczyć kapliczki i krużganki ozdobione freskami oraz arcydzieła sztuki średniowiecznej i renesansowej.
INFO.

2. Kamienica Strozzich – Palazzo Strozzi
Nasze kroki kierują się w stronę eleganckiej ulicy Tornabuoni. Już w 14 tym wieku najbogatsze rodziny w mieście chciały mieć tutaj swoje pałace. Największy z nich to palazzo Strozzi. Na pewno go rozpoznacie, jego ogrom przytłacza obserwujących.
Zwróćcie uwagę na masywny kamień, ozdobny gzyms, zewnętrzną ławkę, dekoracje z brązu i zaglądnijcie na przepiękny dziedziniec.

W budynku mieści się fundacja Strozzi, która organizuje interesujące wystawy sztuki.

Katedra Santa Maria del Fiore, Florencja
Katedra Santa Maria del Fiore

3. Piazza del Duomo – plac katedralny
Czyli główny plac z katedrą, baptysterium i dzwonnicą. Nie sposób go przeoczyć, ponieważ kopułę katedry widać prawie z każdego punktu w mieście. Dzieło inżynieryjne Brunelleschiego już od 600 lat góruje nad całą okolicą. Wstęp do katedry jest bezpłatny, ale zazwyczaj trzeba postać przynajmniej godzine w kolejce.
Koniecznie zatrzymajcie się przed głównymi drzwiami baptysterium. Odlane z brązu i pozłacane to efekt 27 lat pracy Lorenzo Ghibertiego w pierwszej połowie 15 go wieku. Michał Anioł stwierdził, iż brama mogłaby stać przy wejściu do Raju.

Na dzwonnicę, kopułę, do baptysterium i do muzeum katedralnego obowiązuje wejście płatne. Napisałam artykuł z informacjami praktycznymi o całym tym kompleksie.

4. Kościół Orsanmichele
Ta oryginalna, prostokątna budowla w połowie drogi między Piazza del Duomo i Piazza della Signoria zaciekawia swoim kształtem i umieszczonymi w niszach rzeźbami. Podczas mojej pierwszej wizyty we Florencji, weszłam do tego budynku z zaciekawienia, niewiele o nim wiedząc i bardzo mnie oczarował. Orsanmichele, kiedyś targ zbożowy i spichlerz, został przekształcony na kościół w drugiej połowie 14 go wieku. Wtedy najważniejsze korporacje mieszczańskie zaczęły zamawiać u najlepszych artystów rzeźby swoich świętych patronów. Pracowali przy nich między innymi: Donatello, Ghiberti, Verrocchio, Giambologna, Brunelleschi.

Jeśli wejdziecie do środka, możecie zobaczyć gotycki, marmurowy ołtarz: “tabernacolo”, poświęcony Matce Boskiej oraz resztki fresków na ścianach i filarach.
Przy okazji można wejść na pierwsze i drugie piętro, gdzie przechowywane są oryginały posągów z nisz. Wstęp jest płatny.
INFO.

piazza della signoria, florencja w jeden dzien
Florencja, trasa zwiedzaniaPiazza della Signoria

5. Piazza della Signoria, Palazzo Vecchio, Loggia dei Lanzi
Piazza della Signoria czyli plac władzy miejskiej od 14 go wieku aż do dzisiaj, a także bezpłatne muzeum na otwartym powietrzu pełne rzeźb i historycznych symboli. To tutaj przed wejściem do palazzo Vecchio stał, aż do drugiej połowy 19 go wieku, oryginał Dawida, Michała Anioła. Dzisiaj możecie zobaczyć jego replikę.
Charakterystyczny kształt, wygląd i forma placu znane są prawie każdemu na świecie. Zajrzyjcie do środka do Palazzo Vecchio, by zobaczyć ozdobny dziedziniec z krużgankiem.
Warto wejść do Loggia dei Lanzi i przyjrzeć się niektórym rzeźbom, na przykład Perseuszowi czy Porwaniu Sabinek Giambologni.

W Palazzo Vecchio znajduje się muzeum z apartamentami rodziny medycejskiej i można wejść na wieżę. Wstęp płatny.
INFO.

6. Galeria Uffizi
Obok placu, znajduje się Galeria Uffizi, czyli jedno z najstarszych i najważniejszych muzeów na świecie. Oryginalny budynek z widokiem na rzekę, został zaprojektowany przez Vasariego i mieścił najważniejsze biura w mieście. Pod koniec 18 go wieku, budynek zamieniono w muzeum publiczne, a dzisiaj odwiedza je kilka milionów turystów rocznie.

W niszach galerii, zwróćcie uwagę na posągi najsłynniejszych Toskańczyków. Zamyślony Michał Anioł, coś tam knujący pod nosem, Machiavelli, patrzący w niebo Galileusz, Amerigo Vespucci z jaszczurką czy też kontrowersyjny złotnik Benvenuto Cellini.

Bilety do muzeum w sezonie lepiej zarezerwować wcześniej. Artykuł przydatny z informacjami tutaj.
INFO.

florencja w jeden dzień, ponte vecchio
Ponte Vecchio – trasa zwiedzania, Florencja

7. Ponte Vecchio
Zaraz za galerią Uffizi, rozpościera się widok na rzekę Arno i na najstarszy most we Florencji, Ponte Vecchio. Nazywany jest on Mostem Złotników ponieważ znajdziecie na nim tylko sklepy jubilerów.

To jedyny most, który ocalał przed nazistowskim zniszczeniem w 1944 roku. Vasari wykorzystał domki na moście, by postawić na nich korytarz w 1565 roku. Dzięki nim Medyceusze mogli bezpiecznie przemieszczać się ze starej rezydencji do nowego pałacu, Palazzo Pitti.
Artykuł o moście.

8. Palazzo Pitti
Przejdźcie przez most i zazwyczaj dość zatłoczoną ulicą idźcie cały czas prosto. Doszliście przed ogromny pałac, którego budowę rozpoczęto w 15 tym wieku, na życzenie kupca Luca Pitti. W 16 tym wieku to Medyceusze kupują rezydencję i zaczynają w niej wielkie zmiany zewnętrzne i wewnętrzne oraz budowę ogrodów Boboli. Dynastia mieszkala w pałacu przez dwa wieki aż do wygaśnięcia. Dzisiaj palazzo Pitti mieści wiele muzeów, z których najważniejsze to Galeria Palatyńska i muzeum Skarbu Medyceuszy. Można odwiedzić również ogromne ogrody Boboli.
INFO

Oltrarno santo spirito wizyta
Piazza Santo Spirito

9. Dzielnica Oltrarno
Dzielnica Oltrarno to dzielnica po drugiej stronie rzeki. Warto przejść się jej wąskimi uliczkami na przykład aż do placu Santo Spirito, wypełnionego restauracjami na wolnym powietrzu. Rejon broni swojego charakteru i powołania rzemieślniczego. Znajdziecie tutaj ciekawe kościoły, pracownie artystyczne, przytulne trattorie i charakterystyczne placyki, gdzie mieszkańcy lubią gromadzić się po pracy. W kościele Santo Spirito za symboliczną opłatą możecie zobaczyć krucyfiks młodego Michała Anioła, a w kościele Santa Maria del Carmine, jeden z najbardziej znanych cyklów fresków renesansowych na świecie – kaplicę Brancaccich.

10. Piazzale Michelangelo
Koniecznie należy podejść na piechotę na plac Michelangelo. Plac wraz z pięknymi schodami i grotami został zaprojektowany pod koniec 19 go wieku jako punkt spacerowy i panoramiczny. Do dziś oferuje jeden z piękniejszych widoków na całe miasto i okolice. Warto tam się wybrać przed zachodem słońca.

piazzale michelangelo, florencja
Florencja w jeden dzień – Plac Michała Anioła

11. Kościół San Miniato al Monte
Jeśli już będziecie na Piazzale Michelangelo, nie zapomnijcie podejść jeszcze wyżej, w kierunku kościoła San Miniato al Monte. Jego biała, marmurowa fasada z kolorową mozaiką, górująca nad miastem, przyciąga każdy wzrok. Z monumentalnych schodów, widok na okolice wydaje się jeszcze piękniejszy. San Miniato to jeden z najstarszych kościołów w mieście, pełen symbolów i sekretów. Możecie zwiedzić go bezpłatnie, jak również przejść się po przepięknym cmentarzu, na którym pochowanych jest wielu sławnych ludzi. Czy też zajrzeć do benedyktyńskiej apteki – “farmacia”, gdzie latem mnisi sprzedają nawet własnej produkcji świeże lody.

santa croce florencja
Florencja, trasa zwiedzania – Santa Croce

12. Piazza i Kościół Santa Croce
Przechodząc przez Most Ponte delle Grazie, już jesteście w dzielnicy Santa Croce i po chwili stoicie na placu, przed następną fasadą, urzekającą swoją marmurową bielą. To franciszkański kościół Świętego Krzyża, miejsce pochówku wielu artystów i znanych osób oraz skarbiec sztuki od 13 go wieku. Przed kościołem dumnie pręży się Dante, któremu miasto chciało oddać hołd, płacąc za ten w rzeczy samej dość nieudany posąg. Plac jest bardzo lubiany przez turystów, dużo w okolicy miejsc z dobrym jedzeniem i sklepów ze skórą czy z lokalnymi wyrobami. Co roku w czerwcu, na placu odbywają się tradycyjne mecze piłki nożnej w kostiumach.

13. Biblioteka Oblate
Ten dawny klasztor został przekształcony w bibliotekę w 1913 roku. Tutaj można jeszcze nacieszyć się atmosferą skupienia i ciszy daleko od turystów. Co więcej, wchodząc na drugie piętro, możecie napić się kawy lub coś zjeść na przepięknym tarasie z widokiem na kopułę Brunelleschiego.

Palazzo Medici Florencja
Palazzo Medici Riccardi

14. Palazzo Medici i Kościół San Lorenzo
Po ponownym przejściu przez plac katedralny, zerknijcie na pierwszą rezydencję Medyceuszy, palazzo Medici. Ten niepozorny budynek został zamówiony u architekta Michelozzo na siedzibę rodziny. Tuż obok znajduje się kościół San Lorenzo, odremontowany za pieniądze Medyceuszy w 15 tym wieku. Znajduje się przy nim Stara i Nowa Zakrystia, arcydzieła Brunelleschiego i Michała Anioła, jak również Kaplice Medycejskie, miejsce pochówku rodziny i Biblioteka Laurenziana, arcydzieło Michelangelo.
INFO

15. Hala targowa – Mercato centrale
Mercato Centrale to dziewiętnastowieczna hala targowa odnowiona w 2014 roku. Na parterze znajduje się charakterystyczny targ i stoiska z miejscowym jedzeniem. Tutaj warto kupić oliwkę, sery, wino czy inne lokalne specjały. Pierwsze piętro to rodzaj zamkniętego placu z wieloma miejscami do siedzenia i przysmakami nie tylko lokalnymi ale również międzynarodowymi. Tutaj możecie zakończyć Waszą wizytę przy kieliszku dobrego wina i na przykład z porcją makaronu z truflami.

Jeśli chcesz odkryć o wiele więcej miejsc i ciekawostek, zapraszam do kontaktu.

ARTEMIZJA GENTILESCHI


Artemizja lubiała przedstawiać siebie samą na obrazach.

25tego listopada, w Międzynarodowy Dzień Eliminacji Przemocy wobec Kobiet, warto przytoczyć historię toskańskiej malarki Artemizji Gentileschi. Stała się ona wbrew swojej woli symbolem przemocy i dyskryminacji wobec kobiet. Jeśli nie znacie tej historii, poczytajcie. I weźcie pod uwagę, iż do dzisiaj niektórzy historycy sztuki banalizują jej historię.

Artemizja urodziła się w 1593 roku jako pierwsza córka malarza z Pizy, Orazio Gentileschi. , Osierocona przez matkę w wieku 12 lat, wychowuje się w Rzymie i interesuje malarstwem ojca. Ten zauważa jej talent i zainteresowanie i i zaczyna szkolić ją w domu.

Malarstwo i wszelakie rzemiosło były w tamtych czasach zajęciem męskim, więc Artemizja nie mogła uczęszczać do żadnej szkoły ani zostać przyjęta “na warsztat” znanych malarzy, Dziewczyna nie miała też za bardzo kontaktów z bogatym życiem artystycznym w mieście. Uczyła się więc i malowała w domu.

A na przełomie 16 go i 17 go wieku dużo się działo. To czas na pierwsze przejawy baroku, rewolucję Caravaggia i pierwsze oznaki realizmu, rozwijającego się w Bolonii dzięki braciom Carracci. Te inspiracje będą mieć duże znaczenie w sztuce Artemizji. Myślimy nawet, iż poznała osobiście Caravaggia, który odwiedzał jej ojca.


Artemizja Gentileschi, Zuzanna i starcy

Już w wieku 15 lat, Artemizja tworzy swoje pierwsze dzieło: “Zuzanna i starcy”. Co ciekawe, to właśnie ta tematyka, molestowania i przemocy wobec kobiet, oraz fałszywych oskarżeń, staje się jej nieszczęśliwym udziałem… Dwa lata później, ojciec prosi o pomoc w szkoleniu córki, kolegę po fachu, specjalistę trompe-l’oeil i barokowych technik dekoracyjnych, Agostino Tassi. Ten wielokrotnie próbuje uwieść Artemisię i spotykając się z jej odmową, nadużywa jej zaufania i ją gwałci.

Artemizja naiwnie wierzy w jego zapewnienia o szybkim ślubie (musimy sobie wyobrazić, iż w tamtych czasach kobieta nie mogła myśleć o jakiejkolwiek sprawiedliwości w razie gwałtu, a małżeństwo zawarte po takim wydarzeniu, było jedynym sposobem na przywrócenie jej honoru i zmycia hańby), ale rok później dowiaduje się, iż Agostino ma już żonę, czyli wszystkie jego zapewnienia są tylko kłamstwami. Zdesperowana decyduje się na wyznanie prawdy ojcu. Ten namawia ją do procesu, mimo jej początkowej niechęci, wierząc, iż w ten sposób córka dozna sprawiedliwości. 

Agostino Tassi zostaje postawiony przed sądem i zaczyna sie siedmiomiesięczny proces publiczny, który przechodzi do historii. Prawdziwą ofiarą jest oczywiście Artemizja, wystawiona na wielokrotne wizyty ginekologiczne, pomówienia, fałszywych świadków, wnikanie w jej życie prywatne i nawet na torturę ściskania kciuków, która miała dowieść,czy mówi ona prawdę.

Artemizja dzielnie przechodzi przez wszystkie próby i w rzeczy samej Agostino zostaje uznany winnym.

Jaki wyrok dla gwałciciela? Zakazuje się mu przebywania w Rzymie i skazuje na zapłatę grzywny. Czy zapłacił nie wiem, ale na pewno kontynuował swoją pracę bez żadnego problemu w Rzymie.

A Artemizja? Okryta hańbą, wystawiona na pośmiewisko… szuka ucieczki w małżeństwie z toskańskim malarzem Pierantonio Stiattesi, co pozwoliło jej na zmianę miejsca zamieszkania i nazwiska.


Artemizja Gentileschi – Judyta i Holofernes, wersja obrazu z Neapolu

W wielu pracach malarki pojawia się motyw przemocy i cierpienia. Jej najbardziej znanym obrazem jest ten w Uffizi: Judyta, bohaterka biblijna, która zabija Holofernesa, by uchronić własne miasto przed atakiem i zagładą. Obraz został namalowany tuż po procesie i podobno w twarzy Holofernesa, Artemizja uwieczniła portret swojego gwałciciela. Nie doznając prawdziwej sprawiedliwości w sądzie, pokazała cały swój gniew w sztuce.

Nawet Caravaggio nie namalował tej samej sceny w sposób tak realistyczny i okrutny. Przed tym obrazem w Uffizi, niektórzy zasłaniają oczy i nie chcą na niego patrzeć.

We Florencji, Artemizja zawarła przyjaźń z Galileuszem i z siostrzeńcem Michała Anioła, który stał się jej opiekunem i mecenatem. Jako pierwsza kobieta, została przyjęta do florenckiej Akademii Rysunku, wielki zaszczyt i rewolucja w tamtych czasach, biorąc pod uwagę sytuację kobiet. To tutaj również, Artemisia poznała jej wielką pasję i miłość.

Oczywiście wymuszone małżeństwo z Pierantonio okazało się porażką.
Nie było w nim sentymentu, a mąż narobił również masę długów, których nie potrafił potem spłacić. Lubił luksusy i życie na kredyt, mimo iż razem z Artemizją miał na utrzymaniu czwórkę dzieci.

Kochankiem artystki stał się Francesco Maria Maringhi, przedstawiciel arystokracji i jak pokazują niektóre ze znalezionych listów, była to miłość pełna pasji i poezji.


Artemizja Gentileschi, Zwiastowanie, Capodimonte, Neapol

W 1621 Artemisia wyjechała do Rzymu, gdzie niestety nie dostawała wiele zamówień z powodu jej reputacji, a później do Wenecji. Współpracowała z wieloma artystami i wiemy, iż poznała osobiście Caravaggia, który był dla niej wielką inspiracją.

W 1630 roku artystka wyjechała do Neapolu, a trzy lata później do Londynu, gdzie malowała razem z ojcem. Ale nie potrafiła mu wybaczyć wszczęcia procesu wiele lat wcześniej.

Artemizja zmarła w Neapolu w 1653 roku, data ani powód śmierci nie są dokładnie znane i niewiele wiemy na temat jej ostatnich lat życia. 

Jej malarstwo przez wiele wieków zostało zapomniane, a jej imię zupełnie wymazane z podręczników sztuki. Dopiero Roberto Longhi ”przywraca ją do życia“, publikując w 1916 roku pracę “Gentileschi, ojciec i córka”. To on, jako pierwszy odnosi się do niej nie tylko jako do kobiety, ale ocenia jej sztukę na bardzo wysokim poziomie.

Artystka pośmiertnie doczekała się wielu wystaw i monografii, choć jej imię bezpowrotnie związało się bardziej z przemocą niż ze sztuką.

Znaliście tą historię?

We Florencji możecie podziwiać obrazy Artemizji w Muzeum Uffizi, Galerii Palatynskiej w pałacu Pittich i również dekoracje i freski w Muzeum Buonarroti.