GALERIA UFFIZI WE FLORENCJI

GALERIA UFFIZI – INSTRUKCJA OBSŁUGI… i najczęściej zadawane pytania.

P.S Wszystkie informacje zawarte w artykule obowiązują na dzień dzisiejszy (ostania aktualizacja grudzień 2024) i prawdopodobnie na przyszły rok.
Sprawdzajcie sobie informacje na oficjalnej stronie muzeum.

Galeria Uffizi
Sala Michała Anioła – Uffizi

Galeria Uffizi to jedno z najstarszych i najliczniej odwiedzanych muzeów na świecie. Szacuje się, iż w 2023 roku muzeum odwiedziło ponad 5 milionów turystów! Licznie przyjeżdżacie do Florencji i oczywiście pytacie o to muzeum oraz pragniecie zorganizować jak najlepiej Wasze zwiedzanie. Spróbuję Wam w tym pomóc.

CZY WARTO ODWIEDZIĆ GALERIĘ UFFIZI?
Na to pytanie niestety sami musicie sobie odpowiedzieć. Jeżeli interesuje Was sztuka, warto na 100 procent. Jeżeli chcecie zobaczyć dzieła Botticellego, zrozumieć ewolucję malarstwa, sfotografować jedyny potwierdzony obraz Michała Anioła i Wenus medycejską, to trzeba przebić się przez tłumy i duchotę i tam wejść! Galeria Uffizi zawiera wszak jedną z najbogatszych na świecie kolekcji obrazów renesansowych.

Jeżeli interesuje Was jednak bardziej rzeźba, architektura, historia, nauka, natura lub zwyczajnie nie jesteście zainteresowani sztuką i nie lubicie tłumów, lepiej pomyśleć o odwiedzeniu innego muzeum lub kościoła we Florencji. Trochę sugestii znajdziecie w moim przewodniku po muzeach we Florencji.

Florencja piazzale Uffizi
To chyba wtorek, najgorszy dzień na wizytę w Uffizi!

GALERIA UFFIZI Z DZIEĆMI
Nie polecam wizyty w muzeum z małymi dziećmi. Jest to jednak miejsce tłoczne, duszne, hałaśliwe. Nie warto się męczyć. Można zaproponować małym dzieciom spacer po mieście, albo muzeum prywatne Leonardo da Vinci, czy wejście na jakąś wieżę we Florencji, lub ogród Boboli, gdzie będą mogły pobiegać.
Trochę pomysłów na spędzenie czasu we Florencji z Waszymi milusińskimi w artykule – Florencja z dziećmi.

Jeśli jednak zdecydujecie się na zwiedzanie z dziećmi, do galerii Uffizi można wejść z wózkiem i dzieci nie płacą za bilet, tylko za ewentualny koszt rezerwacji.

CZY REZERWOWAĆ BILETY I JAK?
Bilety lepiej rezerwować, szczególnie w sezonie letnim, w święta i w weekendy. (Pamiętajcie, że we Włoszech 2 go czerwca i 15 go sierpnia, mamy święto, a we Florencji również 24 go czerwca). Od listopada do marca, w tygodniu rezerwacja nie jest potrzebna. Rezerwuje się online na stronie Uffizi i do każdego biletu, nawet tego gratis, obowiązuje dopłata 4 euro.
Gdzie rezerwować?
Bezpośrednio tutaj: https://www.uffizi.it/biglietti

Można zarezerwować bilety również telefonicznie. Numer  +39 055294883.

Jeżeli nie znajdziecie biletów online na dany dzień, zawsze można kupić je bezpośrednio na miejscu w muzeum. Prawdopodobnie będzie trzeba wtedy postać w kolejce.
Albo korzystając z pośredników takich jak get your guide. Nie polecam jednak tej opcji.

Mało kto wie, iż są inne punkty, gdzie można kupić bilety do Uffizi z rezerwacją. Nie ma tam zazwyczaj kolejek.
Oto one:
Kasa w Palazzo Pitti.
Kasa biletowa muzeum archeologicznego we Florencji (piazza della Santissima Annunziata 9b).
Budynek Orsanmichele (via de’ Calzaiuoli).
Kasa w muzeum Bargello (via del Proconsolo 4).

Galeria Uffizi
Szesnastowieczny korytarz galerii.

ZNIŻKI I BILETY GRATIS
Bilety do Uffizi poza sezonem od listopada do lutego włącznie kosztują o wiele mniej.
Bilety są gratis do lat 18, dla osób niepełnosprawnych i ich opiekunów.
Duża zniżka dla młodzieży od 18 do 25 lat.
Oczywiście należy posiadać dokument tożsamości, potwierdzający wiek i niepełnosprawność.
Jeżeli rezerwujecie, do każdego biletu nawet tego gratis należy doliczyć 4 euro.

DNI BEZPŁATNE
W pierwsze niedziele miesiąca muzea państwowe gwarantują bezpłatny wstęp dla wszystkich w tym również muzeum Uffizi. Nie można wtedy rezerwować biletów i trzeba zazwyczaj postać w kolejce. Najlepiej przyjść wtedy po południu, a nie rano.

ILE CZASU PRZEWIDZIEĆ NA WIZYTĘ?
Na wizytę standardowo trzeba liczyć minimalnie dwie / dwie i pół godziny. Niektórzy w Uffizi spędzają nawet 6 godzin.

DNI I GODZINY OTWARCIA
Galeria Uffizi jest otwarta od wtorku do niedzieli od 8.15 do 18.30. W poniedziałki muzeum jest zamknięte. W święta zazwyczaj jest otwarte oprócz Bożego Narodzenia i Nowego Roku. W sezonie otwiera się też galerię we wtorki wieczorem do 21.30.

NAJGORSZE DNI I GODZINY NA WIZYTĘ
Najgorsze dni to wtorek, sobota i niedziela. Lepiej unikać w sezonie godzin od 10 tej do 14.30 tej. Przygotujcie się wtedy na tłumy.

Korytarz Vasariego Uffizi
Widok na korytarz Vasariego.

NIE WYRZUCAJCIE BILETÓW!
Aktualnie z biletem Uffizi można wejść gratis przez 5 dni do muzeum archeologicznego we Florencji i do muzeum Opificio delle Pietre Dure. Są to dwie perełki w mieście, mniej odwiedzane przez turystów. Muzeum archeologiczne ma piękną sekcję egipską, a muzeum delle Pietre Dure pokazuje przede wszystkim technikę mozaiki florenckiej, metody odnowy i konserwacji. Sprawdźcie przed pójściem godziny otwarcia.

BILET ŁĄCZONY Z PALAZZO PITTI
Galeria Uffizi zarządza również Pałacem Pitti z Ogrodami Boboli. Z tego powodu można wykupić bilet na cały kompleks, passepartout ważny 5 dni. Rezerwuje się wtedy tylko godzinę wejścia do Uffizi, a do Palazzo Pitti i ogrodów można wybrać się w dowolny dzien.

KORYTARZ VASARIEGO
Korytarz Vasariego czyli szesnastowieczne przejście łączące Palazzo Vecchio z Palazzo Pitti otwiera po 8 latach zamknięcia teraz, 21 go grudnia. Bilety możecie kupić też na stronie Uffizi. Napisałam osobny artykuł o korytarzu.

Uffizi
Sala Niobe – Uffizi

USŁUGI W MUZEUM
W Uffizi znajduje się bar-restauracja z tarasem o dość wygórowanych cenach. Można kupić potrzebne rzeczy przy barze, nie płacąc wtedy za obsługę przy stoliku. Ale jak przyjemnie jest posiedzieć na tarasie i odetchnąć.
Planowane jest otwarcie restauracji na parterze, być może w 2025.
Toalety są dostępne przy wejściu oraz na końcu korytarza na drugim piętrze i przy zejściu na pierwsze piętro.
Przy wejściu jest szatnia tylko na duże plecaki i walizki.
W środku znajduje się również sklep z pamiątkami, księgarnia i nawet poczta.
Po wejściu można wypożyczyć audioprzewodniki w wielu językach w tym po polsku.

CO ZABRAĆ DO UFFIZI?
Wodę w butelkach półlitrowych. Nie można wnosić większych butelek.
Coś do przegryzienia, gdyby zrobiło się Wam słabo. (Różnie bywa…)
Chusteczki nawilżające.
Aparat fotograficzny, można robić zdjęcia bez flashu. Nie można używać kija do selfie.
Zakryte buty, jeżeli chcecie uniknąć podeptanych palców.

CZEGO NIE WNOSIĆ
Wszelkich płynów i jedzenia płynnego, oprócz wody półlitrowej.
Noży, broni i podobnych. (Serio, niektórzy chcą wnosić takie rzeczy do muzeum).
Można wejść z wózkiem dla dzieci, ale nie polecam.
Duże plecaki lepiej zostawić w szatni.

WARTO ZATRUDNIĆ PRZEWODNIKA?
Zawsze warto! Z przewodnikiem zawsze ciekawiej i przyjemniej.
Jeżeli są to dla Was duże koszty, popytajcie znajomych czy na różnych forach, być może ktoś jest chętny na zwiedzanie. Natomiast w sezonie, ja często organizuję takie zwiedzanie w małych grupach. Kontakt do mnie.

GRUPY Z PRZEWODNIKIEM
Grupy od 6 osób muszą mieć nadajnik ze słuchawkami. Te od 11 osób muszą dopłacać aktualnie 70 euro do biletów. Rezerwuje się wtedy takie bilety tylko telefonicznie. Oczywiście ta zasada obowiązuje z przewodnikiem. Jeżeli jesteście grupą prywatnie, wchodzicie po prostu indywidualnie.

ZŁOTA ZASADA
Przed kupieniem biletów warto poczytać oficjalną stronę Uffizi. Często są promocje i zniżki. Na przykład w sezonie jeżeli wejdzie się do Uffizi wcześnie rano przed 8.50, to można kupić bilet taniej.


NIESAMOWITA KAPLICA BRANCACCI – KLEJNOT RENESANSU

W tym roku (2022) nadarza się wspaniała okazja, aby zobaczyć z bliska absolutne arcydzieło wczesnego renesansu, mianowicie kaplicę Brancaccich (cappella Brancacci) w kościele Santa Maria del Carmine we Florencji.

Gruntowną odnowę kaplicy rozpoczęto w styczniu i będzie ona trwała podobno rok. Władze miasta nie zamknęły jednak tego miejsca, lecz pozwoliły na wizyty w niektóre dni tygodnia, aby zobaczyć z bliskiej odległości freski. Ja oczywiście od razu skorzystałam, by tam zajrzeć poza sezonem, zrobić trochę zdjęć i opowiedzieć Wam o tym miejscu.

Kościół Santa Maria del Carmine w Oltrarno we Florencji

RODZINA BRANCACCICH
Kaplica po prawej stronie ołtarza w karmelitańskim kościele Santa Maria należała do bogatej rodziny handlarzy jedwabiem Brancaccich. (Na zdjęciu macie plan kościoła i klasztoru i właśnie po prawej stronie od ołtarza znajduje się kaplica Brancaccich).
Musicie wiedzieć, iż Florencja stała się w czternastym wieku jednym z najbogatszych miast na świecie, wypełnionym kupcami i bankierami. Ich fortuny wiązały się często z podejrzanymi interesami, oszustwami i przede wszystkim, pożyczanie pieniędzy było bardzo potępiane przez kościół katolicki (mimo iż sam czerpał z niego korzyści). Samo w sobie bogactwo było źle widziane, a co dopiero pożyczanie pieniędzy na procent.

Wymyślono sobie więc sposób na wykupienie miejsca przynajmniej w czyśćcu, jeśli nie w niebie i na pośmiertne oczyszczenie nazwiska rodziny: patronat nad kościołami, kaplicami, klasztorami, dziełami religijnymi. Kto więcej miał pieniędzy, tym więcej inwestował w sztukę religijną i upięknianie miasta. W poprzednim artykule pisałam jak Kosma Stary zapłacił za odnowę całego klasztoru San Marco we Florencji.

Felice Brancacci
kilkanaście lat wcześniej zamówił ozdobę kaplicy rodzinnej w karmelitańskim kościele freskami z epizodami z życia Św. Piotra, patrona rodziny. Zamówienie zostało złożone u ówczesnego popularnego artysty Masolino da Panicale i jego młodego współpracownika Masaccio.

TOMMASO DI SER GIOVANNI CZYLI MASACCIO
“Rzeczy stworzone przed nim można nazwać namalowanymi, a jego rzeczy są żywe, prawdziwe i naturalne”. Tak napisał o Tomaszu Giorgio Vasari w Żywotach artystów. Patrząc na freski kaplicy i na inne dzieła artysty, trudno się z nim nie zgodzić. Młody mistrz pędzla, nazywany obraźliwie Masaccio (Tomaszysko), podobno z powodu zaniedbania i ogólnego roztargnienia, zrewolucjonizował sposób przedstawiania rzeczywistości w malarstwie.

Ciałom nadał ciężaru, plastyczności i ekspresji, stworzył realistyczne pejzaże i architekturę, zbudował przestrzeń trójwymiarową, używając perspektywy Brunelleschiego.

Tommaso był bardzo młody, kiedy zaczął pracę w kaplicy razem ze starszym Masolino, z którym pracował już wcześniej przy obrazie Sant’Anna Metterza, dzisiaj w Uffizi. Miał tylko 23 lata. Co więcej umarł również szybko bo w 1428 roku mając 27 lat. Krążą legendy, iż został otruty podczas podróży do Rzymu. Masolino natomiast wyjechał pracować na Węgry i z tych powodów freski w kaplicy Brancaccich nie zostały ukończone przez dwóch malarzy.

Kościół Santa Maria del Carmine w Oltrarno we Florencji
Klasztor Santa Maria del Carmine

KOŚCIÓŁ SANTA MARIA DEL CARMINE
Kościół, który możecie zwiedzić bezpłatnie (i warto) został zbudowany w trzynastym i czternastym wieku. Niestety w 1771 roku podczas pożaru doznał dużych zniszczeń i dzisiaj możemy zobaczyć jego wersję osiemnastowieczną. Na szczęście barokowa kaplica Corsini po lewej stronie ołtarza i renesansowa kaplica Brancaccich ocalały w dość cudowny sposób.

Freski zostały oczywiście z czasem pokryte kurzem, brudem i czernią, i myślano nawet, iż Masaccio używał kolorów ciemnych i nieprzyjemnych. Dopiero w latach 90 tych zeszłego wieku, po gruntownej odnowie fresków, odkryto ich prawdziwe kolory i odcienie, i zadziwiono się takim majstersztykiem.

Do kaplicy wchodzi się osobnym wejściem i wizyty należy rezerwować telefonicznie lub mailowo, szczególnie w tym roku, kiedy będzie otwarta tylko w niektóre dni tygodnia.

Kplica Brancaccich we Florencji, konserwacja

KAPLICA BRANCACCICH
Na zdjęciu możecie zobaczyć kaplicę podczas aktualnej renowacji. Freski znajdują się na dwóch poziomach, na prawej i na lewej ścianie mamy sceny większe, koło ołtarza i na filarach, sceny mniejsze. Malowidła przedstawiają Grzech pierworodny i sceny z życia Św. Piotra. Czyli połączenie grzechu i zbawienie ludzkości przez ustanowienie pierwszego papieża na ziemi, Św. Piotra.

Kiedyś były jeszcze inne freski w lunetach i na sklepieniu, ale uległy one zniszczeniu. Tematyka pochodzi z Nowego testamentu, jak również ze Złotej legendy napisanej przez Jacopo da Varazze, bardzo popularnej, aż do siedemnastego wieku. W książce są spisane żywoty i cuda wielu świętych, i to z niej większośc artystów czerpała natchnienie i inspirację do scen religijnych.

Wygnanie z raju Masaccio
Adam i Ewa, Masolino; Wygnanie z raju, Masaccio

OPIS FRESKÓW
ADAM I EWA, KUSZENIE I WYGNANIE Z RAJU

Dwie przeciwne sceny na filarach zdecydowanie przeszły do historii sztuki.

Z jednej strony Adam i Ewa jeszcze nieskażeni, zrównoważeni, szczęśliwi, przed ugryzieniem jabłka lub raczej jak mówi tradycja śródziemnomorska figi. Z drugiej stronie, w grozie i wstydzie, zakrywając własną nagość nasi przodkowie zostają wygnani z raju przez anioła ze szpadą. To właśnie ta scena wyszła spod ręki młodego Masaccio. Koniec klasyki i elegancji, czas na konkrety, ciała z krwi i kości, ciężkie i posiadające własny cień. Można porównać te dwie sceny do przejścia z eleganckiego stylu gotyckiego, lubianego na dworach arystokratów i papieża do stylu renesansowego, gdzie człowiek zajmuje swoje konkretne miejsce na ziemi.

Masaccio, grosz czynszowy, kaplica Brancaccich

GROSZ CZYNSZOWY
Duża scena po lewej stronie kaplicy jest przypisywana Masaccio. Jezus z apostołami przybywają do miasta, gdzie mają zapłacić czynsz. Jezus nakazuje Piotrowi złowienie ryby w pobliskim jeziorze i wyciągnięcie z jej brzucha monety do zapłaty. Trzy epizody są oddane na tej samej scenie, a postaci są łatwo rozpoznawalne. Podobno Felice Brancacci chciał pokazać dokładnie tę scenę, odnosząc się do pierwszego we Florencji rejestru nieruchomości w 1427 roku. Spis, jak można się domyślić, nie spotkał się z przychylnością bogaczy, mających zapłacić dość duże podatki za swoje posiadłości. Ta scena podkreśla ten obowiązek w alegoryczny sposób.

Masaccio pokazuje naturalistyczny pejzaż swoich ziem rodzinnych, ekspresję postaci i ich poprawne przedstawienie w zbudowanej malarsko przestrzeni. Co to znaczy poprawne? Czyli takie, iż wydaje nam się, że jest głębia i trójwymiarowość. Pamiętacie obrazy bizantyjskie i średniowieczne? Nie było w nich głębi ani proporcji, ani anatomii. Masaccio wprowadza zupełnie inny sposób oddawania rzeczywistości w sztuce.
Zupełna rewolucja, która zapoczątkowała renesans.

Masaccio, kaplica Brancaccich we Florencji

UZDROWIENIE KALEKI I WSKRZESZENIE TABITY
Scena przypisana głównie Masolino. W kontekście miasta, które wygląda jak Florencja, pokazane jest uzdrowienia kaleki w Jerozolimie i wskrzeszenie dobrej kobiety Tabity w Jafa. Uderza architektura oddanie wszystkich szczegółów. Florentyńczycy trzymali na oknach klatki i małpki na sznurku? A to dopiero ciekawostka.

Autor pokazuje również eleganckie stroje dwóch postaci, obcisłe rajstopy, kolorowo i bogato udekorowane kaftany i nakrycia głowy. Florencja słynęła wszak ze swoich tkanin na całym świecie! Trochę marketingu nie zaszkodzi.

Chrzest, fresk Masaccio, kaplica Brancaccich

KAZANIE ŚW. PIOTRA I CHRZEST NAWRÓCONYCH
Dwie małe sceny przy ołtarzu. Szczególnie chrzest przypisany Masaccio uderza oddaniem anatomii. Czyżby Masaccio już wykonywał sekcje zwłok, aby poznawać anatomię człowieka? Kto wie. W scenie oddaje wylewaną wodę i mokre włosy nowo ochrzczonego w niesamowicie realistyczny sposób.

Masaccio, Masolino, kaplica Brancaccich we Florencji

UZDROWIENIE, JAŁMUŻNA I ŚMIERĆ ANANIASZA
Św. Piotr uzdrawia chorych i kalekich swoim cieniem. Rewelacja. Natomiast w następnej scenie karze śmiercią chciwego Ananiasza. Ten zamiast oddać wszystkie pieniądze ze sprzedanej posiadłości na jałmużnę, chciał co nieco zachować dla siebie. Znowu ciekawy jest fakt nawoływania do dawania jałmużny i oddawania pieniędzy dla biednych, w kontekście rejestru nieruchomości, który miał pomóc najbiedniejszym we Florencji. Obie sceny namalował prawdopodobnie Masaccio.

Fresk Masaccio i Masolino, kaplica Brancaccich

PRZYWRÓCENIE DO ŻYCIA TEOFILA, SYNA GUBERNATORA ANTIOCHII
Ta ogromna scena nie została zakończona przez Masolino i Masaccio, i w latach 80 tych piętnastego wieku zlecono dokończenie Filippino Lippi. Widać na niej inną stylistykę i szczególnie twarze wyglądają trochę jak doklejone. Podobno, kiedy Felice Brancacci został wygnany z Florencji w 1436 roku przez rywali Medyceuszy, twarze członków rodziny i ich stronników zostały “wymazane” z fresków, jak również ich herby i symbole. Filippino Lippi musiał więc domalować zupełnie inne twarze, niektóre podobno z masek pośmiertnych.

Św. Piotr wskrzesza tutaj syna gubernatora Antiochii podczas gdy Św. Paweł ubrany na zielono, klęczy i prosi o boże wsparcie. Widać tutaj wiele znanych postaci: Coluccio Salutati, młody Francesco Granacci, Piero Soderini.

Filippino Lippi, kaplica Brancaccich

ŚW. PAWEŁ ODWIEDZA PIOTRA W WIĘZIENIU, UWOLNIENIE PIOTRA I DYSPUTA Z SZYMONEM
Te sceny po prawej stronie przypisuje się głównie Filippino Lippi i choć starał się on zachować styl i charakter fresków, widać na nich miękkość niektórych twarzy charakterystyczną również dla Botticellego i ciemny kontur postaci.

Piotr jest pokazany podczas dysputy z magiem Szymonem, który również chciał uzdrawiać i chrzcić niewiernych. Od niego wywodzi się właśnie termin symonia, czyli sprzedawanie dostojeństw kościelnych. Z drugiej strony, widzimy ukrzyżowanie Piotra do góry nogami. Podobno historycy sztuki rozpoznali tutaj autoportret Filippino Lippi i jego kolegi po fachu Sandro Botticellego.

Filmik z kaplicy

Jeśli więc będziecie we Florencji w 2022 roku, koniecznie pomyślcie o odwiedzeniu tej kaplicy. Ja oferuję wizyty również po drugiej stronie rzeki, w dzielnicy Oltrarno, gdzie znajduje się kościół Santa Maria del Carmine. Można więc zaplanować wizytę z wcześniejszą rezerwacją biletów do kaplicy Brancaccich.