Dom rodzinny i muzeum Michała Anioła Buonarroti to prawdziwa gratka dla pasjonatów wielkiego artysty. Jest też dobrym wyborem jeśli szukacie miejsc mniej oblężonych przez turystów. Sezon w tym roku (2023) zaczął się gorąco i najbardziej popularne muzea pękają już w szwach od zwiedzających. Warto więc poszukać alternatyw, jeśli nie lubicie przepychać się przez tłumy.
Muzeum Dom Buonarroti ma mimo małej popularności wiele do zaoferowania.
Informacje praktyczne, znajdziecie na dole artykułu.
PS. Dla ułatwienia często posługuję się skrótem MA – Michał Anioł.
Wejście do muzeum, Via Ghibellina, 70
Rodzina Buonarrotich przeprowadziła się w okolice Florencji z Caprese pod Arezzo zaraz po przyjściu na świat Michała Anioła. Na miejscu muzeum znajdowała się posiadłość rodziny i jeden z wielu domów, w którym mieszkał i pracował artysta zanim “uciekł” do Rzymu.
Do dziś przetrwała nawet stara nazwa bocznej ulicy Via Michelangelo. Kiedyś nazywała się Via dei Marmi Sudici czyli ulica brudnych marmurów. Artysta wystawiał niektóre bloki marmuru na zewnątrz warsztatu i stały one tutaj przez wiele lat w międzyczasie czerniejąc.
Dom muzeum Buonarroti gruntownie odbudowano po 1612 roku i odnawiano wielokrotnie w ciągu lat. To co dzisiaj zwiedzacie, to efekt wielu dobudówek, przeróbek, ale zachowane zostały oryginalne dekoracje siedemnastowieczne. Każdy z dziedziców rodziny Buonarrotich pragnął pielęgnować pamięć wielkiego przodka. W 1856 roku jeden z ostatnich potomków ustanowił specjalną fundację, mającą zająć się domem i zostawił go miastu.
WIZYTA
Pierwsza sala na parterze pokazuje kolekcję archeologiczną, zebraną przez rodzinę Buonarroti. Ponad 150 eksponatów, głównie z czasów Etrusków, ludu zamieszkującego centralne i północne Włochy i ich następców Rzymian.
Wenus, Vincenzo Danti, 1565
W pierwszych salach na piętrze, chciano pokazać wpływ Buonarrotiego na jemu współczesnych i późniejszych artystów. Znajdziecie tutaj kopie niektórych dzieł i obrazy wykonane na podstawie jego rysunków. Rzeźba Wenus w centrum jednej sali była kiedyś uważana za wytwór Michała Anioła.
Dalej znajdziecie przedmioty kolekcji rodzinnej, ceramikę, obrazy, rzeźby. Zwróćcie uwagę na rzeźbę pokazującą młodego artystę przy pracy nad legendarną maską fauną, o której pisałam na blogu.
Wchodzimy do części mieszkalnej rodziny, gdzie widnieje kilka rzeczy osobistych MA, na przykład jego kapcie. Oraz dwa portrety artysty, który podobno nie lubił być malowany.
Głównym atutem muzeum casa Buonarroti jest sala z dwoma płaskorzeźbami młodego artysty. Zaledwie piętnastoletni w ogrodzie San Marco pod opieką Wawrzyńca Wspaniałego, tworzy on Madonnę przy schodach. Uderza oryginalna kompozycja, ciekawe pozycje i delikatne wykończenie płaskorzeźby.
Jest też dynamiczna Walka centaurów, zainspirowana oczywiście sztuką klasyczną, ale pokazana z wielkim dynamizmem i znajomością anatomii. Te dwa dzieła pozwalają nam wyobrazić sobie młodego rzeźbiarza przy pełnej pasji pracy pod czujnym okiem nauczycieli i Medyceuszy.
Następna sala pokazuje drewnianą makietę, projekt fasady kościoła San Lorenzo we Florencji. W rzeczywistości kościół do dzisiaj nie ma fasady, ponieważ ten projekt nigdy nie został wcielony w życie. Michał Anioł przewidział już nawet rzeźby do nisz i wybrał bloki marmuru w kamieniołomach w Carrara, ale czy to z braku zainteresowania papieża Leona X czy też z braku środków, projektu zaniechano.
Kolejna gratka w muzeum, to pokój galleria celebrujący boskiego geniusza. Dekoracje wykonali najlepsi artyści od 1613 do 1640 na życzenie Michała Anioła Juniora pra bratanka artysty. Pracowali tutaj między innymi Artemisia Gentileschi, Francesco Furini, Giovanni di San Giovanni, Passignano, Jacopo Vignali, Empoli, Volterrano. Prawdziwa plejada malarzy 17 go wieku. Pietro da Cortona, znany malarz barokowy wykonał rysunki do drewnianych intarsji drzwi.
Freski na ścianach pokazują Michała Anioła u papieży i władców, te w monochromie epizody z życia prywatnego, a na suficie jego pośmiertną gloryfikację wraz z alegoriami cnót. W galerii znajdują się również trzy rzeźby, jedna pokazuje MA a dwie Życie Aktywne i Życie kontemplacyjne.
Pokój Notte i Dì czyli Nocy i Dnia posiada portrety i dekoracje celebrujące innych członków rodziny Buonarroti. W pokoju znajduje się małe biuro-biblioteka i znane popiersie MA, wykonane przez jego przyjaciela Daniele da Volterra.
Następna sala, Pokój Aniołów prezentuje niezwykle bogatą dekorację ze stiukiem, masą perłową i złotem. Pokój pełnił funkcję kaplicy i ozdobiono go procesją świętych w towarzystwie aniołów. Wyciętą w drewnie Madonnę z dzieciątkiem wykonano na podstawie rysunku Pietro da Cortona.
Kolejna sala-biuro też ma bardzo interesujące dekoracje. Na suficie króluje alegoria Sławy, a ściany ozdabiają sławni ludzie podzieleni na kategorie: pisarze i poeci; teologowie, filozofowie, mówcy, juryści i historycy; naukowcy i lekarze oraz matematycy, astronomowie i żeglarze. Dekoracje wykonali Cecco Bravo, Matteo Rosselli i Domenico Pugliani w latach 30 tych 17 go wieku.
Umiecie rozpoznać na zdjęciu Dantego?
Dom muzeum Buonarroti posiada największą na świecie kolekcję rysunków Michała Anioła, jest ich ponad 200. W rzeczy samej nie ma ich wiele, ponieważ artysta niszczył szkice i rysunki po wykonaniu danego dzieła. Nie chciał by potomni widzieli jego proces twórczy, setki prób i błędów. MA był perfekcjonistą. Muzeum pokazuje tylko niektóre z nich, co jakiś czas je zmieniając.
W centrum, alegoria Boga Rzeki, projekt do Nowej Zakrystii
Równie interesujące są modele-figurki przygotowawcze wykonane z terracotty, drewna czy wosku. Z podobnych przyczyn nie pozostało ich wiele. W sali można zobaczyć modele rzeźb do grobu papieża Juliusza II czy do Nowej Zakrystii.
Wizyta zakańcza się w sali 19 go wieku, pokazującej przedmioty związane z celebracją artysty z okazji 400 lat od urodzin w 1875 roku. Bardzo interesujący jest model w miniaturze maszyny, której użyto do transportu Dawida do muzeum Akademii. Planowano nawet wtedy wykonać specjalną dekorację fasady pałacu domu Buonarroti.
W muzeum znajduje się wiele innych ciekawostek, dzieł, listów, kopii rzeźb Michała Anioła. Aktualnie w jednej z sal jest odnawiany obraz dzielnej Artemizji Gentileschi.
Informacje praktyczne
Muzeum znajduje się niedaleko Piazza Santa Croce na ulicy Ghibellina, 70.
Jest otwarte codziennie od 10 tej do 16.30 oprócz wtorków i niektórych świąt.
Nie trzeba rezerwować biletów wcześniej. Jak pisałam na początku, to muzeum jest mało odwiedzane przez turystów.
Website.
Zainteresowanych wizytą we Florencji z przewodnikiem, zapraszam do kontaktu.
Dla pasjonatów Michała Anioła, proponuję wizytę we Florencji śladami artysty. Możemy wtedy odwiedzić Muzeum Casa Buonarroti, Bargello, Akademię i Nową Zakrystię.