KARNAWAŁ W TOSKANII – GDZIE GO ZOBACZYĆ

Karnawał w Toskanii.
Gdzie zobaczyć prawdziwy karnawał w Toskanii, historia, tradycje i przysmaki karnawałowe.

HISTORIA KARNAWAŁU
Karnawał prawdopodobnie wywodzi się od rzymskich świąt ku czci boga wina i rozkoszy, Dionizosa. Podczas obchodów, przez kilka dni nie obowiązywały normy socjalne, a ich miejsce zajmowały żarty i rozluźnienie obyczajów. Tym bardziej, iż maski pozwalały na ukrycie twarzy i poczucie nieskrępowania.

Oczywiście we Florencji, Medyceusze wiedzieli jak się bawić i jednocześnie zdobyć przychylność ludu. Organizowali już w 15 tym wieku huczne parady z wozami, nazywanymi trionfi. Dekoracje projektowali najlepsi artyści w mieście. Do tego turnieje, festyny, igrzyska, ewentualne zaręczyny czy śluby i wielodniowe uczty na ulicach. Zgodnie z rzymską zasadą, dajmy ludziom chleba i igrzysk, a nie będą się buntować.

Dla ciężko pracujących ludzi był to czas radości i wytchnienia od trudów, a także sposób na odreagowanie.

karnawał we Florencji
Karnawał na piazza Santa Croce we Florencji kilka wieków temu.

DZISIEJSZY KARNAWAŁ W TOSKANII
W dzisiejszych czasach wiele miast w Toskanii organizuje tradycyjne karnawałowe pochody z tak zwanymi carri czyli kilkumetrowymi wozami, wykonanymi z cartapesta, masy papierowej. Niektóre wydarzenia mają wielowiekową tradycję.
Wozom towarzyszą przebierańcy, tańce, śpiewy i głośna muzyka.

W tym roku karnawał zaczyna się 5 go lutego i kończy 21 go. Więc jeśli aż do początków marca będziecie w Toskanii, rozważcie podróż do jednej z niżej wymienionych miejscowości, by zobaczyć te cuda i niewidy.

Nie zapomnijcie zabrać kolorowych coriandoli i jakiegoś przebrania. Można je tanio kupić w sieciowych sklepach 99 cents lub Tiger.

W wielu miastach Toskanii na przykład w Lucca, Arezzo, Bientina, Follonica, San Gimignano organizowane są mniejsze święta karnawałowe, ale postanowiłam wymienić tylko trzy, według mnie najpiękniejsze.

pochód karnawałowy w Viareggio Toskania
Jeden z ogromnych wozów podczas karnawału w Viareggio.

KARNAWAŁ W VIAREGGIO
Najbardziej znane pochody karnawałowe w Toskanii odbywają się w nadmorskiej miejscowości Viareggio. W tym roku mija 150 lat od pierwszego pochodu, więc okazja do świętowania jest podwójna. Potrójna jeżeli weźmiemy pod uwagę przerwę epidemiologiczną.

Wszystko zaczęło się dalekim 1873 roku. W Tłusty Wtorek, główną aleją Viareggio przejechał orszak ozdobionych karoc. Po drugiej wojnie światowej, karnawał w Viareggio nabierał coraz większego rozgłosu. Wozy robiły się coraz większe i pojawiły się na nich wykonane z masy papierowej postaci polityków, sław, celebrytów. Wydarzenie stało się świetną okazją do żartobliwego komentowania wydarzeń z zeszłego roku.

W Viareggio od ponad 20 lat istnieje fabryka Cittadella, gdzie artyści i rzemieślnicy profesjonalnie przygotowują wozy alegoryczne. Tam ma siedzibę również muzeum karnawału, otwarte przez cały rok. 

W tym roku (2023) obchody odbędą się 4 go, 12 go, 16 go, 19 go, 21 go i 25 go lutego.
Ostatni dzień jest najefektowniejszy, wybierany jest najlepszy wóz, a pochód zakończą fajerwerki.

INFORMACJE PRAKTYCZNE
Bilety wstępu kosztują od 15 euro wzwyż i kupuje się je online albo na miejscu.
Strona web.
Do Viareggio kursuje pociąg z Florencji.
Rozkład.

karnawał w Toskanii Foiano
Wozy karnawałowe w Foiano della Chiana.

KARNAWAŁ W FOIANO DELLA CHIANA
Na drugim miejscu w Toskanii pod względem popularności znajduje się bez wątpienia karnawał w Foiano della Chiana (niedaleko Arezzo). Prawdopodobnie jest najstarszym karnawałem we Włoszech ponieważ pierwsza edycja odbyła się w dalekim 1539 roku!

W tym roku po Covidowej przerwie pochody odbędą się tradycyjnie w każdą niedzielę od 5 go lutego do 5 go marca łącznie. Ulicami miasta przetoczy się procesja wozów alegorycznych z przebierańcami i skomplikowanymi choreografiami. Biorą w nich udział cztery fabryki czyli cantieri miasta. Do tego wydarzenia pieczołowicie przygotowują się przez cały rok, więc nagroda ma duże znaczenie symboliczne.

Wydarzeniu patronuje Re Giocondo, czyli król Radości. Podczas ostatniego pokazu odczytuje on swój ironiczny testament, a potem urządza mu się pogrzeb. Aż do następnego roku kiedy magicznie zostaje przywrócony do życia!

Dodatkowo wiele innych wydarzeń dla dzieci i dla starszych, pokazy artystyczne oraz stragany z lokalnymi przysmakami street food.

INFORMACJE PRAKTYCZNE
Dojazd niestety tylko własnym środkiem transportu.
Wstęp około 10 euro. Dzieci do 150 cm gratis.
Strona web.

karnawal w Toskanii

KARNAWAŁ W CASTIGLION FIBOCCHI
Jeżeli kochacie tajemnicę i średniowiecze, ten karnawał zdecydowanie Was zachwyci. W scenograficznym miasteczku Castiglion Fibocchi niedaleko Arezzo po raz 26 odbędzie się pokaz barokowych masek. Mimo iż tradycja wydaje się dość świeża, w rzeczywistości świętowanie karnawału wspomina się już w 1113 roku. Jego nazwa wywodzi się od władcy miasta Ottaviano Pazzi o przydomku Bocco, który według legendy miał zdeformowaną twarz i ukrywał ją pod maską.

Karnawał odbywa się tylko w dwie niedziele, 5 go i 12 go lutego. W miasteczku można spotkać ponad 160 postaci ubranych w wykwintne szaty i barokowe maski. Każda maska ma swoją nazwę, historię, opis i motto.
Tutaj możecie je zobaczyć.

Pod koniec dnia odbywa się tradycyjny pochód wszystkich uczestników, a 12 go wybiera się najpiękniejszą maskę.

Całemu wydarzeniu patronuje król Bocco, jedyny z odkrytą twarzą, wraz z małżonką i licznym orszakiem podwładnych.

INFORMACJE PRAKTYCZNE
Pokazy: 5 i 12 luty
Wstęp płatny: 8 euro.
Dojazd: tylko samochodem.
Strona web.

karnawal w toskanii
Schiacciata fiorentina.

3 KARNAWAŁOWE PRZYSMAKI W TOSKANII
Smakołyki znajdziecie w barach, cukierniach i nawet supermarketach w okresie karnawału. We Florencji frittelle są serwowane nawet znacznie wcześniej.

Frittelle di riso – czyli pączki ryżowe. Najlepsze według mnie w miejscowości San Donato in Collina niedaleko Florencji.
Przepis.

Schiacciata fiorentina – mięciutki tort z jajek, mąki, cukru i tradycyjnie udekorowany lilią, symbolem Florencji. Każdy cukiernik przysięga, że to on zna prawdziwy przepis.

Cenci albo chiacchiere – bardzo podobne do naszych polskich faworków, którymi zajadałam się za dziecięcych lat.
Przepis.


Piszę blog z pasji, a zawodowo pracuję jako przewodnik po Toskanii. Piszcie, jeżeli jesteście zainteresowani wspólnym zwiedzaniem.

KAPLICA TRZECH KRÓLI WE FLORENCJI

Kaplica Trzech Króli znajduje się w pałacu Medyceuszy we Florencji. To prawdziwa perełka sztuki, której piękna nie sposób oddać za pomocą zdjęć czy filmików. Warto więc pomyśleć o odwiedzeniu tego miejsca podczas waszej wizyty we Florencji.

Kiedy rodzina Medyceuszy doszła do nieoficjalnej władzy, jedną z jej pierwszych decyzji była budowa pałacu miejskiego (palazzo) blisko centrum miasta i katedry. Budynek miał wyglądać skromnie i elegancko, by nie wzbudzać zbytniej zazdrości wśród mieszkańców. Przynajmniej na zewnątrz, ponieważ w środku posiadał arcydzieła i skarby, mające zadziwiać wykwintnych gości z innych rejonów.

Kosma Stary otrzymał pozwolenie od samego papieża na odprawianie prywatnych mszy w swoim poprzednim domu już w 1422 roku. Zamówił więc w nowym pałacu wykonanie prywatnej kaplicy. Za architekturę całego pałacu odpowiedzialny jest Michelozzo, który pracował również dla Medyceusza przy odnowie klasztoru San Marco. Natomiast dekoracją ścian kaplicy freskami przedstawiającymi pochód Trzech Króli zajął się lokalny artysta, uczeń Beato Angelico, Benozzo Gozzoli.

kaplica trzech króli we florencji

Kaplica znajduje się na pierwszym piętrze i składa się z dwóch kwadratów: pokoju z freskami orszaku Trzech Króli na tle wiejskiego pejzażu i części ołtarzowej z freskami pokazującymi różne hierarchie aniołów. Niestety oryginalny wygląd kapliczki został zmieniony w 17 wieku ponieważ nowi właściciele pałacu, rodzina Riccardi zburzyła przedsionek i zdeformowała jedną ścianę, by postawić schody.

W orszaku pojawiają się postaci odnoszące się do trzech wydarzeń:
Soboru we Florencji w 1439 roku kiedy to w mieście przebywali dygnitarze kościoła łacińskiego i greckiego.
– Wizyty papieża Eneasza Piccolomini w 1459 roku
Pochodu Trzech Króli, tradycyjnego orszaku w kostiumach, mającego miejsce we Florencji.

kaplica trzech króli we florencji

ŚCIANA WSCHODNIA – po prawej stronie od wejścia
Na pierwszym planie po naszej lewej stronie widzimy Kosmę Starego, przedstawionego skromnie na mule w towarzystwie syna Piotra Podagryka. Przed Medyceuszami stoi czarnoskóry niewolnik.

Na przedzie orszaku galopuje najmłodszy król Kacper, w biało-żółtawej, bogato zdobionej tunice. Niektórzy uważają, iż jest to wyidealizowany portret wnuczka Kosmy, Wawrzyńca Wspaniałego.
W pochodzie, zaraz za Kosmą, na brązowym i białym koniu pojawiają się dygnitarze: Sigismondo Malatesta, władca Rimini i Galeazzo Maria Sforza, psychopatyczny przyszły książę Mediolanu.

Za nimi ówcześni filozofowie i humaniści, którymi otaczali się Medyceusze. W trzecim rzędzie dygnitarze bizantyjscy oraz autoportret malarza w czerwonej czapce z napisem Opus Benotti. Tuż za nim w czerwonym berecie pojawia sie dobrze rozpoznawalny, Eneasz Piccolomini, humanista i papież Pius II.



ŚCIANA POŁUDNIOWA – naprzeciw ołtarza
Drugi mędrzec ze Wschodu o ciemnej karnacji, Baltazar ma zieloną tunikę i koronę. Jest to potwierdzony portret cesarza bizantyjskiego, Jana VIII Paleologa. Ściana południowa została niestety zniszczona przez centralne drzwi i deformację jednego kąta.
W tle kręte drogi, rzeki, doliny, zamki i posiadłości… Rodzina medycejska miała kilka takich siedzib wiejskich pod Florencją.

kaplica trzech króli we florencji

ŚCIANA ZACHODNIA – po lewej od wejścia
Na ścianie zachodniej widać najstarszego króla Melchiora, niestety częściowo zniszczonego przez zmiany siedemnastowieczne. W jego roli występuje Józef II, patriarcha Konstantynopolu, który zmarł we Florencji podczas soboru. Przed nim, niektórzy historycy rozpoznali portret Juliana, brata Wawrzyńca Wspaniałego. Na swoim pięknym koniu widnieje razem z leopardem.

W orszaku ponownie pojawia się wielu dygnitarzy i ówczesnych celebrytów oraz drugi autoportret malarza Benozzo Gozzoli.
Uderzają szczegóły naturalistyczne: kwiaty, rośliny, zwierzęta i brutalność niektórych detali polowań.

filippo lippi, adoracja dzieciatka

CZĘŚĆ OŁTARZOWA
Na ołtarzu widnieje kopia obrazu Filippa Lippi, Adoracja Dzieciątka. Obraz ma dziwną atmosferę, a w ciemnym lesie widać postać Św. Bernarda z Clairvaux, związanego z zakonem templariuszy. No i schody, droga, Jan Ewangelista…hmm

kaplica trzech króli we florencji

Na ścianach przy ołtarzu w pięknym ogrodzie pełnym aromatycznych roślin i egzotycznych ptaków widnieją rzesze aniołów. Ach te skrzydła!
Nad drzwiami do małych zakrystii namalowano pasterzy.

motto i symbol medyceuszy

Motto, herb i symbol rodziny medycejskiej na ścianie pod freskami. Czerwone kule na tarczy, pierścień z diamentem i łacińskie słowo semper, odnoszą się one do jedności, wiary i wieczności.

kaplica trzech króli we florencji

Niesamowita podłoga jest ozdobiona geometrycznymi wzorami, z inkrustacjami z kolorowego marmuru i porfiru. Jej kolory jak również kolory tunik trzech mędrców: biały, zielony i czerwony to kolory trzech cnót teologicznych: Wiary, Nadziei i Miłości.

kaplica trzech króli we florencji

Znakomicie oddane szczegóły naturalistyczne, gratka dla miłośników fauny i flory.

baranek mistyczny

Nad oryginalnym wejściem do Kapliczki (które zobaczycie przy wyjściu) figuruje Baranek Mistyczny i Siedem Kandelabrów i Pieczęci Apokalipsy Św. Jana . Kiedyś przy wejściu do przedsionka widniał napis po łacińsku, w moim wolnym tłumaczeniu:
„Dary królów, modlitwy duchów nieziemskich, umysł Dziewicy, to są święte rzeczy ołtarza: trzymaj stopę daleko, o świecki tłumie!”

Kaplicę możecie ze mną odwiedzić podczas wizyty Medyceusze pasja i potęga albo na życzenie.

FILMIK NA YOUTUBE o kapliczce
https://www.youtube.com/shorts/0gCbxIdDevQ

INFORMACJE PRAKTYCZNE
Palazzo Medici, Via Cavour
Godziny otwarcia 9-19
Strona web