Pulpit – Giovanni Pisano, Pistoia, opis i symbolika.
Dziś opiszę wspaniałe dzieło, klejnot sztuki średniowiecznej, które dopiero niedawno miałam okazję zobaczyć na żywo.
Ten pulpit lub ambona czyli miejsce podwyższone, przeznaczone do lektur i kazań liturgicznych znajduje się w kościele Sant’Andrea w Pistoia. Kościół można zwiedzić bezpłatnie, a miasto zasługuje na wizytę jeśli będziecie w okolicy.
Dzieło wyrzeźbił Giovanni Pisano w latach 1298-1301.
Jak widzicie całość opiera się na siedmiu porfirowych kolumnach. Pod tą centralną widnieje skrzydlaty lew, orzeł i gryf. Mogą one w tej samej kolejności symbolizować śmierć i zmartwychwstanie Chrystusa oraz Sąd Ostateczny.
Dwie kolumny spoczywają na lwach (jeden karmi małe, a drugi rozdziera zdobycz), a jedna opiera się na przykucniętej postaci ludzkiej. Karmiący lew jest jak Chrystus karmiący ludzkość, ten który zabija, walczy z demonem. Natomiast przykucnięta figura to Atlas, który na swoich barkach podtrzymuje cały świat lub alegoria ludzkości, pod jarzmem grzechu i czekającej na zbawienie.
Wyrzeźbione w marmurze sceny to:
1. Zwiastowanie, Narodzenie Jezusa i Objawienie pasterzom. Zwróćcie uwagę na ilość przedstawionych szczegółów.
2. Adoracja Trzech Króli. Tutaj też: ile szczegółów, nie pozostawiano ani centymetra wolnego miejsca.
3. Rzeź niewiniątek. Dramatyczny moment, w którym na rozkaz zazdrosnego króla Heroda zostają zabici chłopcy poniżej dwóch lat.
4. Ukrzyżowanie ze szczegółem zemdlenia Maryi.
5. Sąd ostateczny, gdzie w środku widzimy Chrystusa na tronie, po jego prawej stronie Wybrańców, a po lewej Potępionych z demonami i potworami.
Pomiędzy scenami Giovanni Pisano wyrzeźbił sybille i różnych proroków czyli tych, którzy zapowiadzieli nadejście Mesjasza i zwykle towarzyszą podobnym cyklom jak na przykład na drzwiach baptysterium we Florencji.
Pulpit jest niesamowity, pełen szczegółów, różnorodnych postaci, dynamizmu. Giovanni Pisano odszedł od wyidealizowanego stylu swojego ojca Nicola i aby oddać ekspresję, zniekształcił różne wyrazy twarzy, wydłużył postacie. Krótko mówiąc, wybrał treść nad formą.
Trudno uwierzyć, iż tak piękne dzieło zostało wykonane na początku 14 go wieku.
Co o nim myślicie? A może widzieliście inne ambony Nicoli i Giovanniego Pisano w Pizie i Sienie? Ze mną możecie zwiedzić te miejsca.
ŚREDNIOWIECZNE CERTALDO
ŚREDNIOWIECZNE CERTALDO
Certaldo to spokojne miasteczko położone między Florencją a Sieną, niedaleko tak dobrze Wam znanego San Gimignano. Podobnie jak ta miejscowość, Certaldo znajduje się na wzgórzu, oferując ciekawe i relaksujące widoki na okolicę, a swoje najlepsze czasy zawdzięcza średniowiecznej trasie pielgrzymkowej, Via Francigena.
Certaldo jest mniej odwiedzane przez turystów, więc to wspaniała alternatywa dla tych, którzy wolą zaciszne zaułki i spokój. Sam przejazd krętymi drogami do Certaldo z Montespertoli czy od strony Sieny to niesamowita atrakcja. Uwielbiam te rejony i zawsze będą mnie zachwycać.
Urok Certaldo.
Certaldo jest podzielone na Basso czyli dolne i Alto – górne. W części dolnej znajduje się centrum przemysłowe, szkoły, stacja kolejowa i podobne, a część górna, Certaldo Alto zachowała swój średniowieczny urok.
Na górę można dojść pieszo lub wjechać odpłatnie kolejką liniową. Wejście i kasa biletowa od strony głównego placu Boccaccia.
CO ZOBACZYĆ W CERTALDO ALTO?
Dom muzeum Giovanni Boccaccio.
Giovanni Boccaccio, autor Dekameronu urodził się prawdopodobnie we Florencji, ale często bywał w Certaldo i tutaj spędził ostatnie lata swojego życia aż do śmierci. Niestety podczas drugiej wojny światowej na dom spadła bomba i zniszczyła go prawie kompletnie. To co widzimy dzisiaj to rekonstrukcja. W muzeum można zobaczyć bogatą bibliotekę tematyczną, prześledzić życie pisarza oraz wejść na wieżę.
Informacje.
Średniowieczne Certaldo.
Kościół Św. Jakuba i Filipa.
Bardzo skromny, romański kościół Św. Jakuba i Filipa, do którego warto wejść i zobaczyć płytę nagrobną Giovanni Boccaccio. Na płycie kopia portretu, którego oryginał znajduje się w galerii Uffizi we Florencji.
Dodatkowo kościół jest związany z błogosławioną Julią della Rena, która spędziła zamurowana w celi obok 30 lat swojego życia. Podobno osoby, przynoszące jej jedzenie, dostawały w podzięce świeże kwiaty. Ich pochodzenie pozostaje tajemnica. Na ołtarzu wisi średniowieczny obraz z epizodami z jej życia.
Wstep gratis.
Muzeum sztuki sakralnej.
Obok kościoła w eks klasztorze Augustianów, znajduje się otwarte w 2001 roku muzeum sztuki sakralnej. Dla zainteresowanych tematyką: obrazy, krucyfiksy, rzeźby i podobne od 13 go do 17 go wieku pochodzące z okolicznych kościołów i klasztorów.
Można zejść do podziemi oraz zobaczyć celę, gdzie błogosławiona Julia z Certaldo spędziła zamurowana wiele lat swojego życia i gdzie zmarła.
Informacje.
Palazzo Pretorio z kościołem Św. Tomasza i Prospero.
Na zdjęciu Palazzo Pretorio i jego charakterystyczna wieża i portyk ozdobione herbami wielu wikariuszy, sprawujących władzę w pałacu. Kiedyś tutaj znajdował się zamek miejscowych hrabiów Alberti, a potem miejsce rządów z trybunałem sprawiedliwości, więzieniem i salą tortur. Ściany zdobią ciekawe herby, namalowane oraz w oszklonej majolice warsztatów della Robbia i Buglioni.
W kościele można zobaczyć ciekawy fresk renesansowego artysty Benozzo Gozzoli. Przed nim skazani na śmierć mieli okazję pomodlić się po raz ostatni.
Informacje.
Muzeum gwoździa.
Na pewno jeszcze nigdy nie odwiedziliście muzeum z tak oryginalnymi eksponatami. Na taki pomysł wpadł stolarz i artysta z Certaldo, Giancarlo Masini w 1994 roku i to jego kolekcje gwoździ, drewnianych rzeźb i przedmiotów codziennego użytku można podziwiać w środku. Muzeum znajduje się w eleganckim renesansowym pałacu Giannozzi.
Informacje.
Na głównej ulicy można zobaczyć średniowieczne budynki: pałac Stiozzi – Ridolfi, pałac Machiavelli i wieżę Lucardesi. Certaldo było oczywiście otoczone murami, których przetrwała do dzisiaj tylko niewielka część. Miasto ma trzy bramy: Porta Alberti, Porta al Sole i porta del Rivellino.
Na zdjęciu Porta del Rivellino, która prowadziła kiedyś pielgrzymów do pobliskiego San Gimignano, a potem dalej na południe do Sieny i Rzymu.
WYDARZENIA W CERTALDO
Festiwal teatru ulicznego Mercantia, co roku w lipcu.
Informacje.
Festiwal cebuli z Certaldo.
Często urządzany we wrześniu i październiku. Można wtedy spróbować charakterystycznych potraw z lokalną cebulą, która ma certyfikat pochodzenia IGP.
DOJAZD
Koleją, rozkład na stronie Trenitalia.
Albo samochodem.
Bezpłatny parking za dworcem kolejowym, via Ventisei luglio.
*W Certaldo w 1999 roku otwarto krótki wyciąg linowy, który z Certaldo Basso transportuje do jego średniowiecznej części na wzgórzu. Bilety można zakupić w kasie przy piazza Boccaccio. Na placu stoi dziewiętnastowieczna statua upamiętniająca autora Dekameronu.
CO ZOBACZYĆ W OKOLICY?
Parco della Canonica, zaraz przy Certaldo można wybrać się na spacer i podziwiać kwintesencję Toskanii, cyprysy, dęby, kręte, białe dróżki, gaje oliwne i winnice.
Kilka km od Certaldo – San Gimignano – najbardziej znana średniowieczna miejscówka w Toskanii.
Niedaleki Rejon Chianti – region czerwonego wina.
Siena.
Florencja.
Parco della Canonica.
W Certaldo organizuję zwiedzanie razem z pobliskim San Gimignano i ewentualną degustacją win w lokalnej winnicy. Zainteresowanych zapraszam do kontaktu.