Most Złotników lub Ponte Vecchio (czyli stary most) to jedno z najbardziej rozpoznawalnych miejsc we Florencji. Jest to również najstarszy most w mieście, jedyny, który przetrwał Drugą Wojnę światową i najstarszy kamienny most w Europie.
(artykuł zaktualizowany w grudniu 2024).
Co roku przechodzą przez niego miliony mieszkańców i turystów, oglądając błyszczące witryny sklepów jubilerskich i podziwiając widoki na obie strony rzeki Arno. Charakterystyczne, kolorowe domki po obu stronach mostu sprawiają, iż jest on jednym z najczęściej fotografowanych obiektów na świecie.
Mało kto zna jednak historię mostu, jego tajemnice i ciekawostki.
Most Złotników lub Ponte Vecchio we Florencji
PIERWSZY MOST WE FLORENCJI
Już na początku naszej ery, w tym mniej więcej miejscu Rzymianie zbudowali pierwszy drewniany most. Rzeka była w tym miejscu płytsza i węższa, co pozwalało na łatwiejszą przeprawę na jej drugą stronę. Most w tym miejscu był jednak wielokrotnie niszczony zarówno przez najeźdźców jak i liczne powodzie i za każdym razem odbudowywany.
WIELKA POWÓDŹ W 1333 ROKU
Dzisiejszy most ma prawie 700 lat! W listopadzie w 1333 roku kolejna powódź zniszczyła Ponte Vecchio. Nowy projekt Neri di Fioravante i Taddeo Gaddi był rewolucyjny. Zamiast pięciu tradycyjnych, pełnych łuków, zaprojektowali oni trzy niskie, szerokie łuki, które pozwalały na bezproblemowy przepływ rzeki i niesionych przez nią szczątków w razie podniesienia się poziomu wody. 
Zegar słoneczny (meridiana) na moście
MERIDIANA I DZIWNA TABLICZKA NA PONTE VECCHIO
Powódź i odbudowa mostu są również upamiętnione dwoma ciekawymi elementami w jego centralnej części. Tabliczka z ręką i z krzyżem upamiętnia ostrzeżenie jakie wydało miasto rzece po powodzi. Arno zostało zagrożone ekskomuniką i jak widać to zadziałało, ponieważ nie odważyło się ponownie zniszczyć Mostu Złotników.
Nad tabliczką znajduje się meridiana czyli przyrząd do wyznaczania godzin. Ma ona ciekawą formę półksiężyca umieszczonego na klasycznej kolumnie. To jedyny oryginalny element średniowiecznego mostu.
CHARAKTERYSTYCZNE DOMKI
W 1442 roku władze Florencji wydały specjalne zarządzenie, aby rzeźnicy i sprzedawcy ryb przenieśli swoje kramy z centrum miasta na dzisiejszy Most Złotników. Było to oczywiście spowodowane nieprzyjemnym zapachem i odpadkami wyrzucanymi na ulice. To właśnie ówcześni handlarze zbudowali charakterystyczne dzisiaj domki, pozornie niestabilne i wystające poza brzeg mostu.
Korytarz Vasariego – Most Złotników
KORYTARZ VASARIEGO I MOST ZŁOTNIKÓW
W 1565 roku pod nadzorem Giorgia Vasariego w pięć miesięcy zbudowano korytarz, który prowadzi od Palazzo Vecchio do Palazzo Pitti. Tym korytarzem przemieszczali się ówcześni Medyceusze. Jednemu z nich, Ferdynandowi zaczął przeszkadzać przykry zapach odpadków zwierzęcych więc wyrzucił sprzedawców mięsa, a na most sprowadził jubilerów.
Ta tradycja przetrwała do dziś. Scenograficzne sklepiki kuszą złotem i szlachetnymi kamieniami, a na noc zamykane są okutymi drewnianymi zasuwami.
Chcesz przejść korytarzem Vasariego? Dowiedz się tutaj jak kupić bilety.
Zdjęcie z archiwum, efekty 2 giej wojny światowej
DRUGA WOJNA ŚWIATOWA
Kiedy w sierpniu 1944 roku armia niemiecka wycofywała się z miasta, podczas jednej sierpniowej nocy wysadzono w powietrze wszystkie mosty we Florencji. Wszystkie oprócz Ponte Vecchio, który według historyków został oszczędzony dzięki wstawiennictwu Gerharda Wolfa. Był on niemieckim konsulem w mieście i za to, jak również za uratowanie życia wielu Żydom, nadano Wolfowi honorowe obywatelstwo Florencji i postawiono pamiątkową tablicę na moście.
Choć istnieje wiele legend na temat ocalenia mostu od zniszczenia. Jedna z nich mówi o decyzji Hitlera, by nie zniszczyć tego zabytku. Ten psychopata i zabójca, a jednocześnie miłośnik sztuki i piękna odwiedził Florencję kilka lat wcześniej i był pod wrażeniem jej bogactwa artystycznego.
Zdjęcie na górze pokazuje natomiast jak zniszczone zostały budynki przy rzece i dzielnica Oltrarno.
Taras – Most Złotników, widok na most Santa Trinita
POMNIK BENVENUTO CELLINI
Na czterystolecie urodzin Benvenuto Celliniego (1500-1571) postawiono na moście jego popiersie. Któż może lepiej patronować na moście złotników jeśli nie Cellini, znakomity złotnik i rzeźbiarz? Jednym z najbardziej znanych dzieł artysty jest Perseusz, o którym pisałam na blogu. Natomiast jego arcydzieło złotnicze, solniczka wykonana dla króla Francji, Franciszka I znajduje się dzisiaj w muzeum historii sztuki w Wiedniu.
Na kratach odgradzających popiersie, zakochani zostawiają swoje kłódki. Ale grozi za to słony mandat.
Odkryj te i inne ciekawostki podczas spaceru ze mną po Florencji.