DOM MUZEUM BUONARROTI

Dom rodzinny i muzeum Michała Anioła Buonarroti to prawdziwa gratka dla pasjonatów wielkiego artysty. Jest też dobrym wyborem jeśli szukacie miejsc mniej oblężonych przez turystów. Sezon w tym roku (2023) zaczął się gorąco i najbardziej popularne muzea pękają już w szwach od zwiedzających. Warto więc poszukać alternatyw, jeśli nie lubicie przepychać się przez tłumy.

Muzeum Dom Buonarroti ma mimo małej popularności wiele do zaoferowania.
Informacje praktyczne, znajdziecie na dole artykułu.
PS. Dla ułatwienia często posługuję się skrótem MA – Michał Anioł.

muzeum dom buonarroti
Wejście do muzeum, Via Ghibellina, 70

Rodzina Buonarrotich przeprowadziła się w okolice Florencji z Caprese pod Arezzo zaraz po przyjściu na świat Michała Anioła. Na miejscu muzeum znajdowała się posiadłość rodziny i jeden z wielu domów, w którym mieszkał i pracował artysta zanim “uciekł” do Rzymu.

Do dziś przetrwała nawet stara nazwa bocznej ulicy Via Michelangelo. Kiedyś nazywała się Via dei Marmi Sudici czyli ulica brudnych marmurów. Artysta wystawiał niektóre bloki marmuru na zewnątrz warsztatu i stały one tutaj przez wiele lat w międzyczasie czerniejąc.

Dom muzeum Buonarroti gruntownie odbudowano po 1612 roku i odnawiano wielokrotnie w ciągu lat. To co dzisiaj zwiedzacie, to efekt wielu dobudówek, przeróbek, ale zachowane zostały oryginalne dekoracje siedemnastowieczne. Każdy z dziedziców rodziny Buonarrotich pragnął pielęgnować pamięć wielkiego przodka. W 1856 roku jeden z ostatnich potomków ustanowił specjalną fundację, mającą zająć się domem i zostawił go miastu.

WIZYTA
Pierwsza sala na parterze pokazuje kolekcję archeologiczną, zebraną przez rodzinę Buonarroti. Ponad 150 eksponatów, głównie z czasów Etrusków, ludu zamieszkującego centralne i północne Włochy i ich następców Rzymian.

muzeum dom buonarroti
Wenus, Vincenzo Danti, 1565

W pierwszych salach na piętrze, chciano pokazać wpływ Buonarrotiego na jemu współczesnych i późniejszych artystów. Znajdziecie tutaj kopie niektórych dzieł i obrazy wykonane na podstawie jego rysunków. Rzeźba Wenus w centrum jednej sali była kiedyś uważana za wytwór Michała Anioła.

Dalej znajdziecie przedmioty kolekcji rodzinnej, ceramikę, obrazy, rzeźby. Zwróćcie uwagę na rzeźbę pokazującą młodego artystę przy pracy nad legendarną maską fauną, o której pisałam na blogu.

Wchodzimy do części mieszkalnej rodziny, gdzie widnieje kilka rzeczy osobistych MA, na przykład jego kapcie. Oraz dwa portrety artysty, który podobno nie lubił być malowany.

Madonna przy schodach, Michał Anioł

Głównym atutem muzeum casa Buonarroti jest sala z dwoma płaskorzeźbami młodego artysty. Zaledwie piętnastoletni w ogrodzie San Marco pod opieką Wawrzyńca Wspaniałego, tworzy on Madonnę przy schodach. Uderza oryginalna kompozycja, ciekawe pozycje i delikatne wykończenie płaskorzeźby.

Walka centaurów Michał Anioł

Jest też dynamiczna Walka centaurów, zainspirowana oczywiście sztuką klasyczną, ale pokazana z wielkim dynamizmem i znajomością anatomii. Te dwa dzieła pozwalają nam wyobrazić sobie młodego rzeźbiarza przy pełnej pasji pracy pod czujnym okiem nauczycieli i Medyceuszy.

Następna sala pokazuje drewnianą makietę, projekt fasady kościoła San Lorenzo we Florencji. W rzeczywistości kościół do dzisiaj nie ma fasady, ponieważ ten projekt nigdy nie został wcielony w życie. Michał Anioł przewidział już nawet rzeźby do nisz i wybrał bloki marmuru w kamieniołomach w Carrara, ale czy to z braku zainteresowania papieża Leona X czy też z braku środków, projektu zaniechano.

dom muzeum buonarroti galleria

Kolejna gratka w muzeum, to pokój galleria celebrujący boskiego geniusza. Dekoracje wykonali najlepsi artyści od 1613 do 1640 na życzenie Michała Anioła Juniora pra bratanka artysty. Pracowali tutaj między innymi Artemisia Gentileschi, Francesco Furini, Giovanni di San Giovanni, Passignano, Jacopo Vignali, Empoli, Volterrano. Prawdziwa plejada malarzy 17 go wieku. Pietro da Cortona, znany malarz barokowy wykonał rysunki do drewnianych intarsji drzwi.

Freski na ścianach pokazują Michała Anioła u papieży i władców, te w monochromie epizody z życia prywatnego, a na suficie jego pośmiertną gloryfikację wraz z alegoriami cnót. W galerii znajdują się również trzy rzeźby, jedna pokazuje MA a dwie Życie Aktywne i Życie kontemplacyjne.

Muzeum dom Buonarroti

Pokój Notte i Dì czyli Nocy i Dnia posiada portrety i dekoracje celebrujące innych członków rodziny Buonarroti. W pokoju znajduje się małe biuro-biblioteka i znane popiersie MA, wykonane przez jego przyjaciela Daniele da Volterra.

Następna sala, Pokój Aniołów prezentuje niezwykle bogatą dekorację ze stiukiem, masą perłową i złotem. Pokój pełnił funkcję kaplicy i ozdobiono go procesją świętych w towarzystwie aniołów. Wyciętą w drewnie Madonnę z dzieciątkiem wykonano na podstawie rysunku Pietro da Cortona.

muzeum dom buonarroti

Kolejna sala-biuro też ma bardzo interesujące dekoracje. Na suficie króluje alegoria Sławy, a ściany ozdabiają sławni ludzie podzieleni na kategorie: pisarze i poeci; teologowie, filozofowie, mówcy, juryści i historycy; naukowcy i lekarze oraz matematycy, astronomowie i żeglarze. Dekoracje wykonali Cecco Bravo, Matteo Rosselli i Domenico Pugliani w latach 30 tych 17 go wieku.

Umiecie rozpoznać na zdjęciu Dantego?

Dom muzeum Buonarroti posiada największą na świecie kolekcję rysunków Michała Anioła, jest ich ponad 200. W rzeczy samej nie ma ich wiele, ponieważ artysta niszczył szkice i rysunki po wykonaniu danego dzieła. Nie chciał by potomni widzieli jego proces twórczy, setki prób i błędów. MA był perfekcjonistą. Muzeum pokazuje tylko niektóre z nich, co jakiś czas je zmieniając.

modele Michała Anioła
W centrum, alegoria Boga Rzeki, projekt do Nowej Zakrystii

Równie interesujące są modele-figurki przygotowawcze wykonane z terracotty, drewna czy wosku. Z podobnych przyczyn nie pozostało ich wiele. W sali można zobaczyć modele rzeźb do grobu papieża Juliusza II czy do Nowej Zakrystii.

Wizyta zakańcza się w sali 19 go wieku, pokazującej przedmioty związane z celebracją artysty z okazji 400 lat od urodzin w 1875 roku. Bardzo interesujący jest model w miniaturze maszyny, której użyto do transportu Dawida do muzeum Akademii. Planowano nawet wtedy wykonać specjalną dekorację fasady pałacu domu Buonarroti.

W muzeum znajduje się wiele innych ciekawostek, dzieł, listów, kopii rzeźb Michała Anioła. Aktualnie w jednej z sal jest odnawiany obraz dzielnej Artemizji Gentileschi.

Informacje praktyczne
Muzeum znajduje się niedaleko Piazza Santa Croce na ulicy Ghibellina, 70.
Jest otwarte codziennie od 10 tej do 16.30 oprócz wtorków i niektórych świąt.
Nie trzeba rezerwować biletów wcześniej. Jak pisałam na początku, to muzeum jest mało odwiedzane przez turystów.
Website.

Zainteresowanych wizytą we Florencji z przewodnikiem, zapraszam do kontaktu.
Dla pasjonatów Michała Anioła, proponuję wizytę we Florencji śladami artysty. Możemy wtedy odwiedzić Muzeum Casa Buonarroti, Bargello, Akademię i Nową Zakrystię.

FASCYNUJĄCY CMENTARZ WE FLORENCJI


Widok ze wzgórza

Odkryj ze mną fascynujące miejsce we Florencji, monumentalny cmentarz Porte Sante, przy kościele na wzgórzu San Miniato al Monte.

Nie wszyscy lubią chodzić po cmentarzach, ale czasami warto! Osobiście zawsze zaglądam na różne cmentarze, wyobrażam sobie życie niektórych osób i zanurzam się w klimacie ciszy i spokoju. Niektóre miejsca wiecznego spoczynku posiadają też niezwykłe ciekawostki i prawdziwe skarby sztuki. 


Fasada kościoła San Miniato al Monte

CMENTARZ PORTE SANTE WE FLORENCJI – HISTORIA I NAZWA
Cmentarz Porte Sante na wzgórzu, nad panoramicznym piazzale Michelangelo, obok tysiącletniego kościoła San Miniato al Monte, został stworzony w połowie dziewiętnastego wieku. Pierwszym architektem był Niccolò Matas, autor fasady bazyliki Santa Croce. W późniejszych latach cmentarz rozbudowali Mariano Falcini, Tito Bellini i Enrico Dante Fantappié.

Nazwa Porte Sante czyli Święte Wrota wywodzi się od specjalnego przywileju nadanego bazylice San Miniato. Jej lewe drzwi, otwierane tylko w Wielki Piątek lub na specjalne okazje są właśnie Świętą Bramą i zgodnie z wierzeniami katolików ci, którzy przez nią przejdą mogą uzyskać odpust plenarny.


Kaplica Lorenzini

ZNANE OSOBY POCHOWANE NA CMENTARZU PORTE SANTE WE FLORENCJI
Na cmentarzu pochowano od 1848 roku do czasów dzisiejszych wiele sław kultury i polityki. Najbardziej znanym grobem jest skromna i trochę dzisiaj podupadła kaplica rodziny Lorenzini, gdzie spoczywa między innymi Carlo Lorenzini, czyli florencki pisarz o przydomku Collodi, autor Pinokia. Niedaleko znajduje się grób Luigiego Bertelli, o przydomku Vamba, autora innej bardzo znanej książki dla dzieci we Włoszech, Giornalino di Gianburrasca.

Grób Vamba, Libero Andreotti, cmentarz Porte Sante we Florencji
Grób Vamba

Na cmentarzu spoczywa wielu włoskich malarzey: Antonio Ciseri, Stefano Ussi, Pietro Annigoni, Ottone Rosai. Kolekcję obrazów Annigoniego można zobaczyć często bezpłatnie w muzeum Willa Bardini we Florencji. Ottone Rosai, malarz opiewający prostotę toskańskiego piękna był bardzo niepopularny po drugiej wojnie światowej, z powodu swoich nieukrywanych sympatii faszystowskich. Mimo to w wielu domach bogatych florentyńczyków wiszą do dzisiaj jego obrazy. I nawet na głównym dworcu Florencji: Santa Maria Novella widnieją jego freski, w miejscu gdzie dizisiaj jest Feltrinelli.

Z rzeźbiarzy wymienię tylko Augusto Rivalta, Pasquale Romanelli, Libero Andreotti. Libero Andreotti wykonał również rzeźbę do grobu, wymienionego wyżej Vamby.

Pasquale Romanelli, cmentarz Porte Sante

Przy grobie Pasquale Romanelli, widnieje piękny anioł z młotkiem w dłoni, symbol sztuki rzeźbiarskiej. To moja ulubiona rzeźba na cmentarzu.

Jeśli chodzi o akcenty polskie, zaraz po wejściu na cmentarz, można zobaczyć duży lecz skromny grób z napisem Giovanni Papini, znanego pisarza i felietonisty, który ożenił się z córką Stanisława Paszkowskiego, założyciela do dzisiaj istniejącej kawiarenki Paszkowski na piazza della Repubblica we Florencji. Spoczywają oni tutaj wszyscy razem w jednej mogile.

Grob Papini Paszkowski, cmentarz Porte Sante we Florencji

Franco Zeffirelli, florencki reżyser, scenograf, autor ekranizacji wielu dzieł szekspirowskich, na przykład Hamleta z Melem Gibsonem czy Poskromienia złośnicy z Elizabeth Taylor zmarł w 2019 roku i został pochowany również na cmentarzu Porte Sante. Może widzieliście jego ostatnie filmy Herbatka z Mussolinim czy Callas forever?

Kaplica Pettini, Galileo Chini, cmentarz San Miniato al Monte
Kaplica Pettini

STYLISTYKA I NIEKTÓRE GROBY
Na cmentarzu przewija się bogactwo stylistyczne, charakterystyczne dla przełomu dziewiętnastego i dwudziestego wieku. Style: eklektyczny, neogotycki, neorenesansansowy, liberty, déco. Niektóre monumentalne kaplice wyglądają jak kościoły w miniaturze, a do mauzoleum Pettini dekoracje wykonał bardzo znany mistrz ceramiki Galileo Chini.

Kaplica Ruspoli, Cmentarz San Miniato al Monte we Florencji

Na zdjęciu widzicie kapliczkę Ruspoli w stylu neobizantyjskim, która wygrała wiele nagród i była pokazywana w licznych żurnalach architektonicznych.

grób Mazzone, cmentarz Porte Sante we Florencji

Wielu zwiedzających zatrzymuje się przy romantycznym grobie, ale wbrew pozorom, rodzeństwa Mazzone. On zmarł podczas drugiej wojny światowej a ona, rok później kilka dni przed swoim ślubem. Matka zamówiła tą widoczną i piękną rzeźbę. Uśmiechnięta para spogląda na siebie, ona z kwiatami i w sukni ślubnej, a on w mundurze, zaklęci jakby w tańcu na wieczność.

Grób Emilio Koppel, alegoria muzyki, cmentarz Porte Sante we Florencji

Emilio Koppel, muzyk. Na jego grobie widzimy rzeźbę smutnej kobiety, alegorii muzyki, z porzuconymi u jej stóp instrumentami muzycznymi.

Cmentarz Porte Sante kaplica Bonciani art déco

Kaplica Bonciani Francini w ciekawym stylu art déco, projekt jednego z architektów cmentarza Enrico Dante Fantappié, i tutaj również pochowanego.

Grób Sauro Cavallini, cmentarz Porte Sante we Florencji

Grób rzeźbiarza zmarłego w 2016 roku Sauro Cavallini z jego własną rzeźbą Ukrzyżowania.

Aniol, cmentarz Porte Sante we Florencji

Jedna z najbardziej fotografowanych rzeźb na cmentarzu, klęczący anioł z brązu.

GODZINY OTWARCIA
Cmentarz jest otwarty od poniedziałku do soboty w godzinach od 8 mej do 17 tej, w lecie do 18 tej. W niedzielę i święta, i w niektóre dni tygodnia w sierpniu, tylko od 8 mej do 13 tej. 

PS. Sierpień jest we Włoszech miesiącem urlopowym, warto sobie sprawdzić wcześniej wszelkie godziny otwarcia.

INFO WIZYTY
Jako przewodnik organizuję wizyty we Florencji po drugiej stronie rzeki w dzielnicy Oltrarno i wtedy wchodzimy na piazzale Michelangelo, do ogrodu różanego, do kościoła San Miniato al Monte i w razie zainteresowania na cmentarz Porte Sante.
Napisz do mnie jeśli interesuje Cię taka wizyta.