FASCYNUJĄCY CMENTARZ PORTE SANTE WE FLORENCJI


Widok ze wzgórza

Odkryj ze mną fascynujące miejsce we Florencji, monumentalny cmentarz Porte Sante, przy kościele na wzgórzu San Miniato al Monte.

Nie wszyscy lubią chodzić po cmentarzach, ale czasami warto! Osobiście zawsze zaglądam na różne cmentarze, wyobrażam sobie życie niektórych osób i zanurzam się w klimacie ciszy i spokoju. Niektóre miejsca wiecznego spoczynku ukrywają też prawdziwe skarby sztuki. 

Może przekonam Was do spaceru po jednym z najpiękniejszych cmentarzy we Florencji?


Fasada kościoła San Miniato al Monte

CMENTARZ PORTE SANTE WE FLORENCJI – HISTORIA I NAZWA
Cmentarz Porte Sante na wzgórzu, nad panoramicznym piazzale Michelangelo, obok tysiącletniego kościoła San Miniato al Monte, został stworzony w połowie dziewiętnastego wieku. Pierwszym architektem był Niccolò Matas, autor fasady bazyliki Santa Croce. W późniejszych latach cmentarz rozbudowali Mariano Falcini, Tito Bellini i Enrico Dante Fantappié.

Nazwa Porte Sante czyli Święta Brama wywodzi się od specjalnego przywileju nadanego bazylice San Miniato. Jej lewe drzwi, otwierane tylko w Wielki Piątek są właśnie Świętą Bramą i ci, którzy przez nią przejdą mogą uzyskać odpust plenarny.



ZNANE OSOBY POCHOWANE NA CMENTARZU PORTE SANTE WE FLORENCJI
Na cmentarzu pochowano od 1848 roku do czasów dzisiejszych wiele sław kultury i polityki. Najbardziej znanym grobem jest skromna i trochę dzisiaj podupadła kaplica rodziny Lorenzini, gdzie spoczywa między innymi Carlo Lorenzini, czyli florentyński pisarz Collodi, autor Pinokia. Niedaleko znajduje się grób Luigi Bertelli, o przydomku Vamba, autora innej bardzo znanej książki dla dzieci we Włoszech, Giornalino di Gianburrasca.

Grób Vamba, Libero Andreotti, cmentarz Porte Sante we Florencji
Grób Vamba

Spoczywają na cmentarzu malarze tacy jak Antonio Ciseri, Stefano Ussi, Pietro Annigoni, Ottone Rosai. Kolekcję obrazów Annigoni można odwiedzić często bezpłatnie w muzeum Willa Bardini we Florencji. Ottone Rosai, malarz opiewający prostotę toskańskiego piękna był bardzo niepopularny po drugiej wojnie światowej, z powodu swoich nie ukrywanych sympatii faszystowskich. Mimo to w wielu domach bogatych florentyńczyków wiszą do dzisiaj jego obrazy. I nawet na głównym dworcu Florencji: Santa Maria Novella widnieją jego freski, choć mało kto o tym wie…

Z rzeźbiarzy wymienię tylko Augusto Rivalta, Pasquale Romanelli, Libero Andreotti. Libero Andreotti wykonał również rzeźbę do grobu, wymienionego wyżej Vamby.

Pasquale Romanelli, cmentarz Porte Sante

Przy grobie Pasquale Romanelli, widnieje piękny anioł z młotkiem w dłoni, emblematem sztuki rzeźbiarskiej. To moja ulubiona rzeźba na cmentarzu.

Jeśli chodzi o akcenty polskie, zaraz po wejściu na cmentarz, można zobaczyć duży lecz skromny grób z napisem Giovanni Papini, znanego pisarza i felietonisty, który ożenił się z córką Stanisława Paszkowskiego, założyciela do dzisiaj istniejącej kawiarenki Paszkowski na piazza della Repubblica. Spoczywają oni tutaj wszyscy razem w jednej mogile.

Grob Papini Paszkowski, cmentarz Porte Sante we Florencji

Franco Zeffirelli, florentyński reżyser, scenograf, autor ekranizacji wielu dzieł szekspirowskich, na przykład Hamleta z Melem Gibsonem czy Poskromienia złośnicy z Elizabeth Taylor zmarł w 2019 roku i został pochowany również na cmentarzu Porte Sante. Może widzieliście jego ostatnie filmy Herbatka z Mussolinim czy Callas forever?

Kaplica Pettini, Galileo Chini, cmentarz San Miniato al Monte
Kaplica Pettini

STYLISTYKA I NIEKTÓRE GROBY
Na cmentarzu przewija się bogactwo stylistyczne, charakterystyczne dla przełomu dziewiętnastego i dwudziestego wieku. Style: eklektyczny, neogotycki, neorenesansansowy, liberty, déco. Niektóre monumentalne kaplice wyglądają jak kościoły w miniaturze, a do mauzoleum Pettini dekoracje wykonał znany mistrz ceramiki Galileo Chini. Wystawa tego artysty znajduje się obecnie w muzeum Villa Bardini.

Kaplica Ruspoli, Cmentarz San Miniato al Monte we Florencji

Na zdjęciu widzicie kapliczkę Ruspoli w stylu bizantyjskim, która wygrała wiele nagród i była pokazywana w licznych żurnalach architektonicznych.

grób Mazzone, cmentarz Porte Sante we Florencji

Wielu zwiedzających zatrzymuje się przy romantycznym grobie, wbrew pozorom, rodzeństwa Mazzone. On zmarł podczas drugiej wojny światowej a ona, rok później kilka dni przed swoim ślubem. Matka zamówiła tą widoczną i piękną rzeźbę. Uśmiechnięta para spogląda na siebie, ona z kwiatami i w sukni ślubnej, a on w mundurze, zaklęci jakby w tańcu na wieczność.

Grób Emilio Koppel, alegoria muzyki, cmentarz Porte Sante we Florencji

Emilio Koppel, muzyk. Na jego grobie widzimy rzeźbę smutnej kobiety, alegorii muzyki, z porzuconymi u jej stóp instrumentami muzycznymi.

Cmentarz Porte Sante kaplica Bonciani art déco

Kaplica Bonciani Francini w ciekawym stylu art déco, projekt jednego z architektów cmentarza Enrico Dante Fantappié, i tutaj również pochowanego.

Grób Sauro Cavallini, cmentarz Porte Sante we Florencji

Grób rzeźbiarza zmarłego w 2016 roku Sauro Cavallini z jego własną rzeźbą Ukrzyżowania.

Aniol, cmentarz Porte Sante we Florencji

Jedna z najbardziej fotografowanych rzeźb na cmentarzu, klęczący anioł z brązu.

GODZINY OTWARCIA
Cmentarz jest otwarty od poniedziałku do soboty w godzinach od 8 mej do 17 tej, w lecie do 18 tej. W niedzielę i święta, i w niektóre dni tygodnia w sierpniu, tylko od 8 mej do 13 tej. 

PS. Sierpień jest we Włoszech miesiącem urlopowym, warto sobie sprawdzić wcześniej wszelkie godziny otwarcia.

INFO WIZYTY
Jako przewodnik organizuję wizyty we Florencji po drugiej stronie rzeki w dzielnicy Oltrarno i wtedy wchodzimy na piazzale Michelangelo, do ogrodu różanego, do kościoła San Miniato al Monte i w razie zainteresowania na cmentarz Porte Sante.
Napisz do mnie jeśli interesuje Cię taka wizyta.


OGRODY I PARKI WE FLORENCJI

Ogrody i parki we Florencji. Czyli gdzie się wybrać kiedy najdzie Was ochota na trochę zieleni i odpoczynku od zazwyczaj hałaśliwego i gorącego centrum miasta.
To tylko niektóre z propozycji, Florencja oferuje wiele innych ogrodów i parków, prywatnych i publicznych. 

PARK CASCINE (Piazzale delle Cascine)
W Nowym Jorku mają Central Park, a we Florencji mamy ogromny park Cascine. Znajduje się on niedaleko centrum miasta, przy rzece Arno i zajmuje powierzchnię aż 118 hektarów. Cascine to idealne miejsce na pieszą lub rowerową wycieczkę, piknik czy spotkanie ze znajomymi. Park posiada wiele miejsc do relaksu, ścieżkę zdrowia i place zabaw dla dzieci. W Cascine znajduje się również hipodrom, gdzie co roku organizowane są koncerty w ramach Firenze Rocks, basen na otwartym powietrzu le Pavoniere czy wypożyczalnia rowerów i wrotek Roller Club. Często organizowane są tutaj pokazy, targi i inne wydarzenia.

Teren Cascine w przeszłości należał do rodziny medycejskiej, która używała go do produkcji rolniczej i do polowań. Z czasem park przeszedł wiele zmian pod panowaniem dynastii Habsburgów, a później siostry Napoleona, Elizy Baciocchi. To ona otwarła Cascine jako park publiczny.
Dzisiaj spacerując po zacienionych alejkach, możecie zauważyć ciekawe ślady przeszłości takie jak na przykład: piramidę, używaną do przechowywania lodu w lecie, mały amfiteatr czy dziewiętnastowieczny pomnik na cześć zmarłego podczas wizyty we Florencji maharadży Kolhapur, Rajarama II.
Informacje


Park Anconella Florencja

PARK ANCONELLA (Via Villamagna)
Park Anconella znajduje się podobnie jak Cascine wzdłuż rzeki Arno, ale w południowej części miasta, od mostu Varlungo do mostu Da Verrazzano. W parku można znaleźć wiele miejsc do odpoczynku, uprawiania sportu, zabawy czy na piknik.

Ciekawostka: W 1989 roku temu próbowano wybudować tutaj miniaturę florentyńskiej kopuły (skala 1:5), używając technik piętnastowiecznych. Dzisiaj można zwiedzić tą niedokończoną budowlę również od środka. Projekt został zainicjowany przez architekta Massima Ricci, który bada rozwiązania techniczne, zastosowane przez Filippa Brunelleschiego przy budowie kopuły florentyńskiej katedry.

Krótki film po angielsku o projekcie.


OGRÓD RÓŻANY (Viale Giuseppe Poggi, 2)

Różany ogród (Giardino delle Rose) to jedno z moich ulubionych miejsc we Florencji. Można tutaj usiąść na trawie w ciszy i zieleni i rozkoszować się panoramicznym widokiem na miasto. Ogród znajduje się kilka kroków pod placem Michelangelo, oferuje aż 350 gatunków róż i kącik japoński, ufundowany przez miasto Kyoto. W 2011 roku, w parku zostały umieszczone rzeźby belgijskiego artysty, Jean-Michel Folona. Świetnie wkomponowują się one w pejzaż.
Wstęp do ogrodu jest bezpłatny i zazwyczaj jest on otwarty codziennie w godzinach 10-17.
Informacje

OGRÓD I VILLA BARDINI (Costa San Giorgio,2)
W 1913 roku kolekcjoner i handlarz antykami, Stefano Bardini wykupił teren, gdzie dzisiaj znajduje się park i Villa Bardini. Po jego śmierci, po wielu latach problemów z biurokracją spadkową, teren przeszedł na własność państwową. W 2000 roku ogród i villa zostały poddane gruntownej odnowie i dzisiaj są jednym z najbardziej zadbanych miejsc w mieście.

Ogrod Bardini Florencja

Najbardziej scenograficzne miejsce w parku to schody wiodące na szczyt wzgórza, gdzie znajduje się punkt widokowy na całą Florencję. Na wiosnę jedna z alei pokrywa się fioletową glicynią, przyciągając masę amatorów piękna i ciekawych zdjęć. Willa Bardini gości kolekcję prac artysty Pietro Annigoni i bardzo często ekspozycje tematyczne. W lecie w bistrot przy willi organizowane są koncerty i pokazy.

Wstęp do ogrodów i willi jest płatny.
Informacje


Tepidarium Roster Florencja, Ogrod Orticultura

OGRÓD ORTICOLTURA (Via Vittorio Emanuele II)
Ogród lubiany przez mieszkańców szczególnie w okresie letnim. Wstęp jest bezpłatny, a podczas wizyty rzuca się w oczy fascynująca budowla ze szkła i metalu. Została ona zaprojektowana w 1880 roku przez Giacoma Roster jako miejsce na pokazy botaniczne.

W ogrodzie znajduje się również neo renesansowa loggia z początku 20 go wieku a w jego wyższej części ciekawa fontanna w formie smoka. Podobno to właśnie z tego miejsca można dobrze zobaczyć sztuczne ognie 24 go czerwca, w dzien patrona Florencji. Jeszcze nie miałam okazji zweryfikować tej informacji.


Ogrod botaniczny Florencja

OGRÓD BOTANICZNY – MUZEUM (Via Pier Antonio Micheli, 3)
Ogród i muzeum dla prawdziwych amatorów i znawców roślin. Ogród botaniczny we Florencji został stworzony w 1545 roku na życzenie Cosimo I z Medyceuszy i zaprojektowany przez architekta Niccolò Tribolo. To trzeci taki ogród na świecie zaraz po Pizie i  Padwie. Ogród nazywany jest również giardino dei semplici czyli roślin podstawowych, hodowanych od czasów średniowiecznych przez mnichów do przyrządzania leków i wyrobów farmaceutycznych.

Na początku 18 go wieku, Pier Antonio Micheli, uważany za założyciela współczesnej mykologii, zamienił ten ogród w centrum nauki. Niestety 19 go września w 2014 roku małe tornado zniszczyło wiele wielowiekowych roślin i gatunków.
Wstęp płatny.
Informacje


Ogrod irysow we Florencji

OGRÓD IRYSOWY (Piazzale Michelangelo)
To miejsce podobnie jak ogród różany znajduje się pod placem Michelangelo, ale otwierane jest tylko na miesiąc, od końca kwietnia do końca maja. Wiąże się to oczywiście z okresem kwitnienia irysów, które wypełniają tę pagórkowatą przestrzeń.

Ogród został otwarty w 1954 roku na konkursowe pokazy irysów, które są symbolem Florencji. W ogrodzie znajduje się od 1500 do 2500 gatunków irysów. Z terenu roztacza się widok na Florencję oraz okoliczne wzgórza.
Informacje


Ogrod Boboli, Florencja

OGRÓD BOBOLI (Piazza Pitti)
O nim pisałam tutaj szczegółowo.