MUZEUM MODY WE FLORENCJI

Wspaniała wiadomość: Muzeum Mody i Stroju w Pałacu Pitti we Florencji zostało otwarte po trzech latach zamknięcia i po gruntownej modernizacji.

muzeum mody we florencji lata 90
Muzeum mody we Florencji – lata 90 te

Niekoniecznie trzeba być amatorem lub pasjonatem mody, aby tam zajrzeć. Ja nie jestem, a jednak z wielką przyjemnością obejrzałam kolekcję sukienek i akcesoriów. Według mnie są to swoiste dzieła sztuki i zobaczenie z bliska tkanin i kreacji pozwala na skok w przeszłość i poszerzenie horyzontów.

Galeria Stroju w palazzo della Meridiana w pałacu Pitti powstała w 1983 roku z kolekcją około 6000 ubiorów i akcesoriów. Z czasem znacznie się powiększyła dzięki darowiznom prywatnym i publicznym.

W 2020 z powodu pandemii, muzeum mody zamknięto, ale wykorzystano te lata na zmianę i odnowienie wnętrz. Nawet stroje poddano konserwacji, zmieniono manekiny, światło, aranżacje. 

Aktualnie muzeum mody prezentuje tylko stroje z 20 go wieku, pokazane chronologicznie i rotacyjnie. Ekspozycja w 12 salach i saloniku tanecznym zawiera pięćdziesiąt sukienek i liczne akcesoria, takie jak buty i kapelusze.

muzeum mody we florencji
Ferragamo, Ferrè, Louboutin i inne, ah, ah, ah

Sekcje: historyczna od 16 go do 19 go wieku i ta z klejnotami zostaną natomiast otwarte wkrótce, na wiosnę bieżącego roku (2024).

Wśród prezentowanych kreacji znajdują się sukienki Armaniego, Prady, Elsy Schiaparelli, także Coco Chanel i Johna Galliano, by wymienić tylko najbardziej znanych. Wielu projektantów dyktowało trendy, inspirując się ówczesnymi artystami, takimi jak Calder, Picasso, Salvador Dalì.

Tafta, jedwabna satyna, aksamit, szyfon, cekiny, koraliki, tiul, organza… nazwy tych tkanin i kolory intrygują i pozwalają zanurzyć się w baśniową atmosferę.

Uważam, że ekspozycja chronologiczna jest bardzo interesująca, ponieważ pozwala zrozumieć jak moda i ideał kobiecego piękna zmieniał się na przestrzeni lat w zależności od wydarzeń.

muzeum mody we florencji salonik taneczny
Przełom 19 go i 20 go wieku, niegdyś salon do tańca.

Frywolne lata 20 te, lata powojenne z powrotem gorsetów i wypchanych bioder, lata 60 te z mini spódniczkami i geometrycznymi wzorami, lata 80 te z agresywnymi trendami pop à la Madonna i nasze czasy, które wciąż trudno zrozumieć.

Z lat 20 możemy podziwiać takie kreacje jak tunikę-kimono Mariano Fortuny, stworzoną dla Eleonory Duse, aksamitny płaszcz Paula Poireta ze złotą koronką i kwiatowymi zdobieniami czy kultową sukienkę Coco Chanel w stylu „flapper”.

Istnieją również prawdziwie współczesne arcydzieła noszone przez najbardziej kultowe divy popu. Tak jest w przypadku stroju wykonanego przez Versace dla włoskiej piosenkarki Patty Pravo w latach 80 tych czy nieśmiertelnej czarnej sukienki Jeana Paula Gaultiera, która przyczyniła się do ikonograficznego sukcesu Madonny

muzeum mody we florencji
Lata 20 te – sukienka Coco Chanel

Szczególnie wyróżniono Florencję, prawdziwą kolebkę mody made in Italy. Mało kto o tym wie, ale pierwszy pokaz pret-à-porter miał miejsce właśnie tutaj w 1951 roku a pierwszy włoski fashion week w Białej Sali w Palazzo Pitti w 1958 roku. Potem kontynuowano przez lata tradycję. Niektóre prezentowane sukienki pochodzą z tych pierwszych pokazów.

We Florencji zaczynało też karierę wielu projektantów mody np Ferragamo czy Gucci.

Dzisiaj stolicą włoskiej mody jest zdecydowanie Mediolan, ale muzeum Mody i Stroju we Florencji może stać się jednym z najważniejszych w tej dziedzinie we Włoszech. Na razie jest pierwszym takim muzeum państwowym.

sala bianca palazzo pitti pokaz mody
Zdjęcie z archiwum, pierwsze włoskie pokazy mody w Palazzo Pitti, lata 50 te

Były dyrektor muzeum Schmidt podczas prezentacji dla prasy, wystosował apel do wszystkich celebrytów, zachęcając do przekazania niektórych elementów swojej garderoby. Jest więc bardzo prawdopodobne, że muzeum będzie się dobrze rozwijać i stanie się historycznym punktem odniesienia mody we Włoszech.

*Więcej zdjęć tutaj.

INFORMACJE
Wstęp do muzeum jest wliczony w cenę biletu do Pałacu Pitti lub do passepartout razem z galerią Uffizi.
Pałac Pitti jest zamknięty w poniedziałki.
W pierwsze niedziele miesiąca wstęp jest gratis dla wszystkich.
https://www.uffizi.it/en/pitti-palace


Zwiedzanie Florencji i innych miast z przewodnikiem – kontakt.

KOŚCIÓŁ SAN MINIATO AL MONTE WE FLORENCJI

KOŚCIÓŁ SAN MINIATO AL MONTE WE FLORENCJI

kościół san miniato al monte we florencji
Kościół San Miniato al Monte we Florencji

Aż dziw bierze, że dopiero teraz biorę się za opisanie mojego ulubionego kościoła we Florencji – San Miniato al Monte czyli Św. Miniasza na górce. Jest on prawdziwą perełką architektoniczną i skarbcem historii i ciekawostek florenckich. Do tego zachował swoją autentyczność i do dzisiaj zajmują się nim zakonnicy benedyktyni z odłamu Oliwetów, którzy w sklepiku obok sprzedają również tradycyjne wyroby.

Jakby tego było mało, ze wzgórza, na którym kościół się znajduje można zobaczyć zapierający dech w piersiach widok na dolinę i miasto. Zdecydowanie warto tam wejść i skorzystać, co więcej zupełnie za darmo.

Informacje jak tam dotrzeć i godziny otwarcia, znajdziecie na dole artykułu.

HISTORIA SAN MINIATO AL MONTE
Kościół posiada fantastyczną historię powstania. Mówi się o pierwszym męczenniku za wiarę chrześcijańską we Florencji, Św. Miniaszu. Podobno w połowie trzeciego wieku ścięto mu głowę niedaleko rzeki Arno, a on udał się po tym fakcie z nią pod pachą na wzgórze, by tam umrzeć. Wyobraźcie sobie tę scenę à la Tarantino. Wzgórze podobno było miejscem przebywania wielu pustelników i ich cmentarza.

Na miejscu jego śmierci zbudowano sanktuarium potem kaplicę i kościół, a w 1018 roku zaczęto jego odbudowę. Mówimy więc o tysiącu lat historii! W rzeczy samej pamiętam wiele wydarzeń organizowanych na jubileusz kościoła w 2018 roku.

fasada san miniato al monte
Fasada z symbolami i mozaiką

FASADA
Po wspięciu się po schodkach na plac przed świątynią, uderzy was piękno i oryginalność jej fasady. Warto przyjrzeć się jej chwilę z uwagą. Marmurowe intarsje w dwóch kolorach i elementy architektury klasycznej (geometria, pełne łuki, kolumny, kapitele, symetria) to znak rozpoznawalny stylistyki florenckiej w średniowieczu. Tą właśnie fasadą zainspirował się w Leon Battista Alberti, aby zaprojektować kilka wieków później fasadę kościoła Santa Maria Novella.
Umieszczono na niej również ciekawe symbole: ptaki u wodopoju, walczące zwierzęta, dziwny krzyż, anforę… wg niektórych mają one tajemnicze odniesienia, i napisano na ten temat wiele rozpraw i książek.

Kościół ma trzy pary drzwi, drzwi po lewej są otwierane tylko na specjalne jubileusze i w Wielki Piątek, są to drzwi odpustów tak zwana Porta dei Cieli, Brama niebios. Wchodzi się zazwyczaj drzwiami po prawej.

Na samym szczycie fasady umieszczono w 1401 orła, trzymającego w szponach zawiniętą tkaninę. Jest to symbol cechu Calimala, kupców, który opiekował się kościołem przez wiele wieków. Znajdziecie go także w środku bazyliki.

WNĘTRZE SAN MINIATO AL MONTE
Po przywyknięciu przez chwilę do ciemności, zanurzcie się w atmosferę tego miejsca. Zwróćcie uwagę na podział na trzy półpiętra: parter, kryptę i podwyższone prezbiterium. Taki podział architektoniczny odnosi się do trzech wymiarów, nieba, ziemi i piekła.

kościół san miniato al monte we florencji

Niesamowitą podłogę wykonaną w intarsji z marmuru zakończono w 1207 roku. W tym artykule pisałam o podłodze we florenckim baptysterium i prawdopodobnie przy obu pracowali ci sami rzemieślnicy. W obu przypadkach mamy motywy orientalne, koło z dziwnymi stworzeniami i koło zodiaku, którego centrum stanowi słońce. Kult słoneczny został przejęty przez Kościół Katolicki i powiązany z zodiakiem i cyklicznością czasu.

Kościół ma architekturę romańską, z grubymi murami i małą ilością światła. Na ścianach widać resztki oryginalnych w większości czternasto wiecznych fresków i rysunków przygotowawczych, monolityczne kolumny są pokryte scagliola czyli imitacją marmuru, a dach ma drewniane sklepienie.

ABSYDA I PREZBITERIUM 
W części ołtarzowej dominuje trzynastowieczna mozaika, gdzie widzimy Chrystusa Pantokratora czyli stwórcę świata z symbolami alfa i omegi, towarzyszą mu Maryja i Św. Miniasz, podpisany po łacińsku jako król Armenii (legenda) i symbole czterech ewangelistów.

mozaika san miniato al monte

Część ołtarzowa zachowała także oryginalną marmurową przegrodę. Nie zapominajmy, iż aż do kontrreformacji, wszystkie prezbiteria były oddzielone od części dla wiernych. Dopiero później zniszczono wszystkie przegrody, ale na szczęście w San Miniato zdecydowano się ocalić jej piękno. Widać na niej i na pulpicie obok bardzo ciekawe symbole.

kaplica krucyfiksu san miniato al monte
Renesansowa kaplica krucyfiksu

KAPLICA KRUCYFIKSU
Funkcję ołtarza pełni tak zwana kaplica krucyfiksu od cudownego krzyża, który kiedyś był w niej przechowywany. Dzisiaj znajduje się on w kościele Santa Trinita i możecie poczytać w tym artykule jego legendarną historię. Kaplicę zaprojektował faworyt Kosmy Starego, Michelozzo w pierwszej połowie 15 go wieku, ma ona sklepienie z ceramiki oszklonej warsztatu della Robbia, a na ołtarzu wisi obraz ucznia Giotta, Agnolo Gaddi. (Jego freski możecie zobaczyć w kościele Santa Croce we Florencji).

KAPLICA KARDYNAŁA PORTUGALII
Drugim renesansowym dodatkiem jest dobudowana między 1461 a 1466 kaplica kardynała i arcybiskupa Portugalii. Jakub z Lusitanii, bardzo słabego zdrowia, zmarł młodo podczas pobytu we Florencji. Jako że pochodził z rodziny królewskiej i w testamencie napisał o pragnieniu bycia pochowanym w kościele San Miniato, po jego śmierci zainwestowano wiele środków w dobudowę i dekorację kapliczki.

kaplica kardynała portugalii florencja
Kaplica kardynała Portugalii

Antonio i Bernardo Rossellino zajęli się grobem i częścią rzeźbiarsko-architektoniczną, Luca della Robbia wykonał ceramiki na sklepienie, Alesso Baldovinetti freski dekoracyjne, Antonio del Pollaiolo obraz na ołtarz (oryginał w Uffizi), a utalentowani rzemieślnicy piękną podłogę w stylu cosmatesco. Być może mało Wam mówią te nazwiska, ale wiedzcie, iż byli to najlepsi ówcześni artyści. I rzadko się zdarza, by tak wielu z nich współpracowało przy jednym projekcie.
Kiedy zastanawiam się nad drugim takim przykładem, przychodzi mi do głowy kaplica Św. Katarzyny w kościele dominikańskim w Sienie. Tam też mniej więcej w tych samych latach współpracowali malarze, rzeźbiarz, architekt i rzemieślnicy przy podłodze.

krypta san miniato al monte
Krypta San Miniato al Monte

KRYPTA
Krypta kościoła to bardzo scenograficzne miejsce. Pod ołtarzem, zamkniętym czternastowieczną kratą, przechowywane są czyjeś relikwie (według wierzeń Św. Miniasza, choć jest to mało prawdopodobne). Sklepienie podtrzymuje ponad 30 kolumn, bardzo między sobą zróżnicowanych, a na ścianach widać resztki fresków Taddeo Gaddi.

ZAKRYSTIA
W Zakrystii, nie zawsze otwartej, można podziwiać czternastowieczne freski, ilustrujące życie Św. Benedykta z Norcii, założyciela benedyktynów. Spinello Aretino, jeden z wielu malarzy kontynuujących tradycję Giotta z wielkimi szczegółami pokazuje cuda i niewidy , do których podobno doszło podczas życie pustelnika i zakonnika.

widok na florencje
Widok na Florencję

CIEKAWOSTKI
SKLEP-FARMACIA
Na placu przed kościołem jest otwarty sklepik z tradycyjnymi produktami wyrabianymi przez Oliwetów. W lecie, można też zjeść dobre lody.

DZWONNICA
Dzwonnica posłużyła w 1529-30 do obrony miasta przed atakiem armii hiszpańskiej i Medyceuszy, pragnących wrócić do władzy w mieście. Jej obroną zajmował się sam Michał Anioł, który umieścił na niej materace, mające chronić przed ostrzałem artylerii.
Dzwonnicę poddano gruntownej odnowie w 1929 roku.

CMENTARZ PORTE SANTE
Za kościołem znajduje się ciekawy, historyczny cmentarz Porte Sante. Pisałam o nim w tym artykule. Pochowano na nim wiele włoskich sław między innymi reżysera Zeffirelliego czy autora Pinokia, Collodiego.
Groby mają często ciekawą architekturę i rzeźby. Warto tam zajrzeć.

Kaplica Ruspoli, Cmentarz San Miniato al Monte we Florencji
Cmentarz Porte Sante

INFORMACJE
JAK DOTRZEĆ
Najlepiej pieszo, udając się najpierw na Piazzale Michelangelo, na widok panoramiczny, a potem podejść jeszcze wyżej pod kościół San Miniato.

Do piazzale Michelangelo kursuje autobus z głównego dworca we Florencji Santa Maria Novella. Aktualnie są to linie 23 i 13.
Bilety możecie kupić u tabaccaio, przez aplikację At Bus albo na przystankach tramwajowych w maszynce. Wystarczy normalny bilet urbano, który upoważnia po skasowaniu do podróżowania przez 70 minut.
https://www.at-bus.it/it/biglietti-e-abbonamenti/guida-allacquisto-e-allutilizzo

GODZINY OTWARCIA KOŚCIOŁA 
Kościół jest otwarty codziennie od 9.30 do 13 i od 15 do 19.
W niedzielę odbywają się msze rano, więc lepiej przyjść po południu.
Wstęp gratis.

Wszelkie informacje znajdziecie tutaj:
https://sanminiatoalmonte.it/contatti

Zapraszam do zwiedzania Florencji ze mną.