OGRÓD TAROTA – BAJKOWE MIEJSCE

Ogród Tarota w Toskanii koło Capalbio, stworzony przez francusko-amerykańską artystkę Niki de Saint Phalle w latach 1978-1998.

Za oknami w Toskanii od wielu dni pada deszcz, a w Polsce, jak informuje mnie rodzina, zrobiło się biało i magicznie od śniegu. A ja zabiorę Was dzisiaj we wspaniałe miejsce, pełne kolorów i bajkowych form. Miejsce, które warto odwiedzić wiosenną lub letnią porą podczas Waszego pobytu w okolicy.

Myślę o ogrodzie Tarota w południowej części regionu, niedaleko Capalbio, a dokładnie w miejscowości Garavicchio.

Ogród Tarota Toskanii
Ogród Tarota

Ogród to wynik wyobraźni francusko-amerykańskiej artystki Niki de Saint Phalle. Pracowała nad nim wraz ze swoim mężem, Jean Tinguely i innymi artystami przez prawie 20 lat, od 1978 roku. Podobno główną inspiracją był dla niej park architekta Gaudì w Barcelonie, jak również tajemniczy ogród Bomarzo we Włoszech.

Kosztowne przedsięwzięcie Niki sfinansowała częściowo dzięki pieniądzom włoskiej rodziny Agnelli i w dużej mierze dzięki sprzedaży własnej linii perfum oraz innych dzieł artystycznych. Artystka postanowiła stworzyć 22 rzeźb, odnoszących się do Wielkich Arkanów Tarota. Użyła stali i betonu do postawienia szkieletu i pokryła potem wszystko poliestrem, kamieniami, mozaiką, szkłem, ceramiką.

Z czasem ogród wypełnił się dziełami innych artystów, którzy zaczęli współpracować bezpłatnie w gigantycznym przedsięwzięciu.

Efekt jest niesamowity, szczególnie, iż wiele kolorowych postaci pojawia się przed obserwującym w sposób niespodziewany. Cały park to labirynt ścieżek i ukrytych przesłań ezoterycznych.

Ogród Tarota w Toskanii
Papieżyca i Czarownik zlewają się razem w jedną figurę. Z ust papieżycy po błękitnych schodach wylewa się woda i tworzy jeziorko w samym centrum ogrodu Tarota.

ogrod tarota w toskanii
Gigantyczna Cesarzowa w formie sfinksa pełni również funkcję domu. Niki spędziła tutaj dobre kilka lat podczas pracy nad ogrodem. Ściany wnętrza są pokryte lusterkami, w jednej piersi znajduje się kuchnia, a w drugiej sypialnia.

ogrod tarota w toskanii
Wieża Babel, pokryta lusterkami, w której znajdują się biura ogrodu. Na samym szczycie metalowa rzeźba, zaprojektowana przez Jeana Tinguely.

Ogród Tarota w Toskanii
W centrum placu Cesarza znajduje się fontanna z 4 typowymi dla sztuki Niki figurami, nazwanymi nanas. Z ich piersi wytryska woda.

Ogród Tarota w Toskanii
Motto Niki: “ Sprawia mi większą satysfakcję stworzenie czegoś pięknego dla innych i dla mnie niż posiadanie, posiadanie, posiadanie, posiadanie ciągle więcej, więcej, więcej…..”

ogrod tarota capalbio
Kolorowa figura Śmierci, która przyciąga inne stworzenia. Tak o niej wypowiada się artystka. “ Wielka tajemnica życia. Bez śmierci, życie nie miałoby żadnego sensu. Śmierć, która kosi, pozwala na rozwój nowej hodowli. Karta śmierci to karta odnowy. Bycie świadomym śmierci, to sposób na niestracenie się w marnościach życia.”

KILKA SŁÓW O ARTYSTCE
Niki de Saint Phalle znalazła w sztuce antidotum na bardzo tragiczne dzieciństwo.
W swojej autobiografii opisała surowe, katolickie wychowanie, brutalną matkę i ojca, który wykorzystywał ją seksualnie…, częste zmiany szkoły, problemy osobiste.

Te przeżycia spowodowały u dwudziestoletniej artystki załamanie nerwowe i nawet pobyt w szpitalu psychiatrycznym. To wtedy mniej więcej odkryła, iż sztuka daje jej możliwość wyładowania negatywnych emocji, mimo iż początkowo próbowała swoich sił jako fotomodelka i aktorka.

niki de saint phalle

Jej pierwsze poczynania artystyczne były bardzo agresywne. Polegały one na strzelaniu (TIRS) do białej makiety ze stworzonymi na niej formami, wypełnionymi kolorami. W momencie eksplozji, kolory samoistnie tworzyły rysunki i obrazy.

Jednak dopiero wybujałe i kolorowe rzeźby, szczególnie te o kobiecych formach zaczęły przynosić jej największą satysfakcję i uznanie. To w 1978 roku powstał projekt stworzenia ogrodu tematycznego na podarowanym terenie w południowej Toskanii z rzeźbami o tematyce Wielkich Arkanów Tarota.

Tam Niki stworzyła fantastyczny świat, pełen symboli i tajemnic. Świat, gdzie odtworzyła magię swojego dzieciństwa, które zostało jej brutalnie skradzione.

To co wyleczyło artystkę z demonów przeszłości stało się również powodem jej śmierci. Wieloletnia praca przy toksycznym poliestrze i innych materiałach szkodliwych dla zdrowia przyczyniła się do choroby reumatycznej i do niewydolności płuc. Niki zmarła w wieku 71 lat w 2002 roku w San Diego.

Jeśli chcesz poczytać więcej o tej niesamowitej kobiecie, online można znaleźć kilka jej książek w tym autobiografię, napisaną razem z Nicole Rudick. Właśnie czekam na dostawę, by również zagłębić się w ciekawej lekturze.
LINK

INFORMACJE PRAKTYCZNE O OGRODZIE TAROTA
Ogród jest otwarty po południu od kwietnia do 15 go października. Wstęp jest płatny, ale wiedz, iż odwiedzając ogród przyczyniasz się do finansowania kosztów jego utrzymania.

O ogrodzie Tarota pisała na swoim blogu Krystyna Janda. Podobno wraca co roku do Toskanii i często w to magiczne miejsce.

Tutaj znajdziesz oficjalne informacje o ogrodzie.

A tutaj mapkę wszystkich publicznych projektów artystycznych Niki de Saint Phalle.


Inne atrakcje Toskanii.



BAZYLIKA SANTISSIMA ANNUNZIATA WE FLORENCJI

Bazylika della Santissima Annunziata we Florencji i freski w portyku.

Bazylika Santissima Annunziata we Florencji
Fasada z portykiem bazyliki Santissima Annunziata

Chiostrino dei Voti przy bazylice della Santissima Annunziata we Florencji to miejsce mniej znane turystom a warte odwiedzenia. Można tam zobaczyć niesamowity cykl fresków, przy którym pracowali znani artyści w 15 tym i 16 tym wieku. Przetłumaczona nazwa to krużganek ofiar czyli voti, składanych przez wiernych w podziękowaniu za otrzymane łaski.

Bazylika della Santissima Annunziata jest sanktuarium maryjnym. Według legendy zawiera cudowny fresk Zwiastowania, ponieważ twarz Maryi została namalowana ręką anioła. Fresk znajduje się pod pięknym renesansowym tabernakułem, zaraz po lewej stronie od wejścia do bazyliki.

Podczas gdy w bazylice często odprawiane są msze i nabożeństwa, a wizyty turystyczne są w niej zakazane, do jej przedsionka można wejść bez problemu i zupełnie bezpłatnie.

Elegancka architektura krużganku to dzieło Michelozza, artysty pierwszych Medyceuszy, który pracował również przy budowie ich rezydencji miejskiej – palazzo Medici i przy odnowie klasztoru San Marco. To jego płaskorzeźba Maryi z dzieciątkiem wieńczy jedną ścianę westybułu.

bazylik Santissima Annunziata we Florencji Alesso Baldovinetti
Alesso Baldovinetti, 1460

Dekoracja ścienna krużganku rozpoczyna się w 1460 roku i zostaje opłacona z ofiar wiernych. Alesso Baldovinetti maluje Adorację Dzieciątka, symboliczna konsekwencja fresku Zwiastowania, znajdującego się po drugiej stronie w bazylice.

Cosimo Rosselli, Filippo Benizi, 1476

W 1476 roku, inny malarz, Cosimo Rosselli rozpoczyna cykl fresków o życiu Filippa Benizi, najważniejszego członka zakonu Serviti, który założył kościół i klasztor w 13 tym wieku. Maluje scenę Rezygnacji z dóbr doczesnych Św Filipa, bardzo podobną stylistycznie do sceny rezygnacji z dóbr Św Franciszka,  namalowanej przez Ghirlandaio w kościele Santa Trinita we Florencji.

Potem trzeba poczekać trochę na przypływ finansowy i dopiero w 1509-10 roku Andrea del Sarto kontynuuje epizody z życia Św Benizi.

Bluźniercy uderzeni przez piorun.
Andrea del sarto, bazylika santissima annunziata we florencji

Uwolnienie opętanej.
andrea dl sarto, uwolnienie opetanej

Cud wskrzeszenia chłopca w momencie pogrzebu Filippa Benizi.
andrea dl sarto, uzdrowienie, bazylika santissima annunziata florencja

Cudowne uzdrowienia przy relikwiach świętego.
andrea del sarto, Cudowne uzdrowienia przy relikwiach świętego.

Andrea del Sarto nazywany był malarzem bezbłędnym i charakteryzuje się doskonałym rysunkiem, mocnymi kolorami i rozmyciem konturów. Malarz perfekcyjnie nauczył się nowości wprowadzonych do sztuki przez Leonarda da Vinci i Michała Anioła. Nie brakuje szczegółów pejzażu i życia codziennego charakterystycznych dla tradycji we Florencji.

Po drugiej stronie krużganku Andrea del Sarto maluje:

Podróż trzech króli.
Pojawia sie legendarna żyrafa, która naprawdę trafiła do Florencji kilkadziesiąt lat wcześniej jako prezent sułtana dla Wawrzyńca Wspaniałego.
podroz trzech kroli andrea del sarto

Narodzenie Maryi, które dzieje się w typowym pokoju zamożnej rodziny z Florencji. Służące obmywają noworodka i przynoszą pierwszy posiłek dla rodzącej Św Anny.
Scenę uważa się za arcydzieło malarza.
narodzenie Maryi, Andrea del Sarto

Uczniowie malarza dodają trzy sceny z życia Maryi.

Ślub Maryi, Franciabigio.
Podobno malarz zniszczył twarz Matki Boskiej w trakcie dekoracji, ponieważ nie chciał by zakonnicy widzieli jego niezakończoną jeszcze pracę.
Franciabigio, Slub Maryi

Nawiedzenie Św Elżbiety, Pontormo.
Typowa kompozycja dla malarza i muskularne postacie.
Przykład wiary dwóch kobiet jest porównany do wiary Abrahama, który przygotowuje się do poświęcenia jedynego syna Izaaka.
Pontormo, nawiedzenie Elzbiety

Wniebowzięcie Maryi, Rosso Fiorentino. Z rozmazanymi do przesady konturami i podkrążonymi oczami, charakterystycznymi dla twórczości malarza.
rosso fiorentino, bazylika santissima annunziata we florencji

Te nazwiska większości mogą mało mówić, ale są to malarze, przedstawiciele tak zwanego manieryzmu, nurto narodzonego we Florencji na początku 16 go wieku. Te właśnie freski są uważane za pierwszy przykład tego ruchu, który trwał do kontrreformacji. O manieryzmie pisałam tutaj.

Jeśli chcecie więc zobaczyć coś innego we Florencji, to zajrzyjcie koniecznie do bazyliki Santissima Annunziata. Przy okazji możecie zobaczyć piękny plac Santissima Annunziata z dwoma ciekawymi fontannami, portyk szpitalu Niewiniątek, zaprojektowany przez Brunelleschiego i podejść do muzeum archeologicznego.

Godziny otwarcia bazyliki:
8.30 – 12.00
16.00 – 19.30

Wizyty we Florencji i Toskanii z przewodnikiem.