CLET ABRAHAM I JEGO ZNAKI DROGOWE WE FLORENCJI



DZIWNE DROGOWSKAZY
Spacerując po ulicach Florencji, możecie zobaczyć dziwne drogowskazy. Niektóre śmieszne, niektóre ironiczne, niektóre nawet romantyczne… Wszystko to sprawka nie wandali a francuskiego artysty, Cleta Abrahama, który postanowił  zamieszkać w mieście renesansu w 2005 roku i który właśnie tutaj umieścił swoje najbardziej znane instalacje.

KIM JEST CLET ABRAHAM
Syn rzeźbiarza, studiował na Akademii Sztuk Pięknych we Francji i próbował swoich sił jako malarz, rzeźbiarz i renowator mebli, ale to właśnie wolność i łatwa dostępność street-art podbiła jego serce.

Clet Abraham Florencja

Zaczyna modyfikować znaki drogowe, nalepiając na nie (w ukryciu i w nocy) naklejki, w wielu miastach włoskich i europejskich. Zawsze jednak dba o niezmienianie znaczenia znaku, tak by jego sens pozostał czytelny dla kierowców. Najbardziej znany jego drogowskaz to Droga bez przejazdu zamieniona w Ukrzyżowanego Chrystusa. Oczywiście spowodował on dużą polemikę, która tylko, jak to bywa często z polemiką, przysporzyła artyście wiele rozgłosu. 

CZY TO SZTUKA?
Czy znaki drogowe mogą być sztuką i skłaniać nas do refleksji, wzbudzać emocje, bulwersować? Na to wychodzi, że tak, a przepis Cleta stał się rozwiazaniem jedynym w swoim rodzaju na sztukę dostępną dla wszystkich i przede wszystkim codzienną.

Clet Abraham
Clet Abraham kontrowersyjny znak

Zabawcie się więc w szukanie Cletowskich śladów we Florencji, szczególnie jeśli jesteście z dziećmi. Nakaz skrętu, zamieniony w Pinokia; Zakaz wjazdu, nadjedzony przez Pac-mana; przejście uliczne z Egipcjaninem; wywieszony język; zakochany policjant; rozlane wino… to tylko kilka żartobliwych znaków na naszych florenckich ulicach i wiele z nich odnosi się w jakiś sposób do miejsc, w których się znajdują.

PROBLEMY Z PRAWEM
Ale sztuka Cleta, to nie tylko znaki drogowe, kiedyś na chwilowo wolnym miejscu od obrazu w Palazzo Vecchio, umieścił swój własny autoportret czy przygotował wielki pomarańczowy nos i zainstalował go na wieży San Niccolò.

clet abraham

A w 2011 roku, w tym samym dniu, kiedy w Palazzo Vecchio zainstalowaną Diamentową czaszkę, Damiena Hirsta, wartą 100 milionów dolarów, artysta, na moście w centrum miasta, umieścił rzeźbę anonimowego człowieczka, wykonującego krok w kierunku głębin rzeki. Według niego, sztuka powinna być dostępna dla wszystkich, a nie tylko dla bogaczy, którzy na niej spekulują i robią interesy. Za umieszczenie rzeźby na moście, Clet jednak musiał zapłacić, po przegranym procesie, grzywnę w wysokości 10 tysięcy euro.

(Aktualizacja z 2024 go roku, potem proces jednak wygrał i rzeźba stoi na moście).

WARSZTAT
W rejonie San Niccolò, Clet Abraham ma dzisiaj swój warsztat-sklep, gdzie zresztą często  można go osobiście zobaczyć i poznać, i gdzie sprzedaje różne naklejki, zdjęcia, koszulki, obrazki… pomysł na oryginalne souveniry dla znajomych. 

Clet

Tak wiele interesujących aspektów oferuje Florencja, na każdym kroku, historie, ciekawostki… Możecie zwiedzać sami a możecie też zamówić prywatną wizytę ze mną, mając w ten sposób pewność usłyszenia wielu ciekawych historii zarówno z przeszłości jak i z teraźniejszości i zwiedzenia najważniejszych miejsc w centrum (jak również tych ukrytych). 
Zapraszam!

MEDYCEUSZE, CZĘŚĆ 2

Wawrzyniec Wspanialy

Tutaj pierwsza część historii Medyceuszy.

Medyceusze, twórcy renesansu
Wawrzyniec Wspaniały czyli Lorenzo il Magnifico (1449-1492)
Wawrzyniec to jeden z najbardziej znanych Medyceuszy; humanista; patron artystów takich jak Botticelli czy Michał Anioł (którego nawet gościł w swoim domu); filozof, kontynuator Akademii Neoplatońskiej; poeta; dyplomata, nazywany “ago della bilancia” czyli wahadłem wagi ze względu na talent polityczny i oratorski.
Wraz z bratem Julianem, 26-go kwietnia w 1478 r., podczas mszy Wielkanocnej w katedrze, zostają brutalnie zaatakowani przez uczestników konspiracji Pazzich, w której maczał palce również ówczesny papież, Sykstus IV. Julian umiera z powodu wielokrotnych ciosów noża, Wawrzyniec, zasłoniony przez przyjaciela i zraniony, ucieka do Zakrystii i udaje mu się ocalić życie.

Wielka zemsta spada na uczestników spisku, ich rodziny i podejrzanych o jakiekolwiek z nimi kontakty. Wielu z nich zostaje powieszonych i zabitych tego samego dnia, niektórzy zostają wtrąceni do więzienia i poddani torturom, ich dobra są skonfiskowane a rodziny wygnane z miasta. 
Rozzłoszczony papież wydaje ekskomunikę na miasto i wchodzi w alians z królestwem Neapolu i Republiką Sieny, by zaatakować terytorium florentyńskie. To w tym delikatnym momencie, Wawrzyniec pokazuje cały swój talent dyplomatyczny i udaje się do Neapolu na dwór rządzącego tam Ferrante, przekonując go do wycofania wojsk i do aliansu z Florencją. Od tego czasu, okres jego panowania to lata pokoju i dobrobytu.



Wawrzyniec żeni się z ważną przedstawicielką rzymskiej arystokracji, Clarice Orsini, co przyszykowuje ich dzieciom (Janowi i zaadoptowanemu Juliusowi) karierę eklezjastyczną. Jako ciekawostkę, podaję, iż prawdopodobną kochanką zamordowanego brata Juliana była Simonetta Vespucci, ideał kobiecego piękna w tamtych czasach, muza wielu artystów, między innymi Botticelliego. Artysta przedstawia ją na wielu obrazach na przykład jako Wenus w “Narodzinach Wenus” i w “Wiośnie“ i podobno był również w niej zakochany a oboje są pochowani w tym samym kościele, Ognissanti we Florencji.

Wawrzyniec otaczał się artystami, filozofami i pisarzami, w jego domu, kształcił się również młody Michał Anioł. Niedaleko klasztoru San Marco, Wawrzyniec stworzył rodzaj szkoły dla młodych artystów, gdzie studiowali oni kulturę klasyczną i kopiowali antyczne rzeźby, zgromadzone tam przez rodzinę Medyceuszy.

Piotr Medycejski Nieszczesliwy

Piotr Nieszczęśliwy czyli Piero Il Fatuo (1472-1503)
Jak mówi jego przydomek, nie miał on wiele szczęścia w życiu i nie odziedziczył talentu ojca w polityce. Dwa lata po śmierci Wawrzyńca, Piotr udaje się samowolnie na negocjacje z nadchodzącym na terytorium Florencji królem Francji, Karolem VIII i oddaje mu wiele miejsc i posiadłości, bez wczesnej zgody rady miasta. Powoduje to jego wygnanie z miasta w listopadzie 1494 r. a umiera, topiąc się w rzece, 9 lat później, podczas przeprawy wojskowej, w której uczestniczył. Na fresku w kaplicy Sassettich w kościele Santa Trinita, widać właśnie jego trochę pucułowatą i niezbyt bystrą twarz. Co ciekawe, jego synem jest Lorenzo (no cóż, nie ma zbyt wiele oryginalności w nadawaniu imion w rodzinie) ojciec Katarzyny de Medici, przyszłej królowej Francji.

Girolamo Savonarola (1452-1494)
Władza przechodzi w ręce republikańskie a wielkim liderem w mieście, na fali apokaliptycznych wizji końca wieku, staje się dominikański brat, Girolamo Savonarola. Jego kazania odnoszą wielki sukces, prawie całe miasto powraca do fanatycznej wiary, paląc na stosach dobra luksusowe, klejnoty, książki… Nawet Botticelli wrzuca w płomienie, niektóre dzieła o tematyce mitologicznej i przeżywa duchowy kryzys, który widać w jego ostatnich obrazach.

Girolamo Savonarola

Przez 4 lata, Florencja staje się teokratyczną Republiką, po ulicach grasują katolickie milicje, które kontrolują moralność obywateli i nie wiemy, co by się dalej działo, gdyby nie ekskomunika papieża Aleksandra VI Borgia, zirytowanego kazaniami zakonnika przeciwko korupcji kościoła. Girolamo wraz z dwoma braćmi, zostaje aresztowany, osądzony, i w maju 1498 r. powieszony i spalony na stosie, a jego prochy wrzucone do rzeki.

Przez kilka lat, Florencja jest rządzona przez gonfaloniera jako Republika podczas gdy potomkowie Wawrzyńca myślą jakby tu znowu wrócić do rządzenia miastem.

Leon X

Giovanni (Jan) czyli przyszły Leon X (1475-1521)
Do Florencji w 1512 r. wracają synowie Wawrzyńca: Giovanni i Giuliano oraz syn Piotra: Lorenzo. Giovanni jednak, rok później, wstępuje na tron papieski jako Leon X i przekazuje władzę nad Florencją bliskim członkom rodziny. Do historii przeszedł jako papież, który zezwolił na odpusty, by sfinansować kasę papieską, opróżnioną przez wojny z Francją i budowę bazyliki Św. Piotra. Te odpusty były jednym z głównych powodów wystąpienia Marcina Lutera i reformacji.

Podobno Leon powiedział: „Skoro Bóg podarował nam tron papieski, cieszmy się nim” i właśnie kochał uczty, polowania, sztukę, tańce, przedstawienia teatralne. Był on jednym z najbardziej rozrzutnych papieży w historii kościoła, sponsoruje przedsięwzięcia Rafaela w Rzymie i Michała Anioła, któremu zamawia między innymi budowę Nowej Zakrystii we Florencji oraz projekt fasady kościoła Św. Wawrzyńca, projekt, który nigdy nie został zrealizowany.
Leon był znany z zamiłowania do jedzenia i umiera młodo w wieku 46 lat. Są też historie o możliwym otruciu ponieważ śmierć nastąpiła bardzo nagle. 

Czytaj dalej

Jeżeli chcecie o nim poczytać więcej, to polecam artykuł, na który się natknęłam przy pisaniu.


Zawodowo jako przewodnik proponuję wycieczkę po Florencji, śladami Medyceuszy.

Polecane lektury
Medyceusze – Christopher Hibbert
Medyceusze – Mary Hollingsworh
The Medici – Paul Strathern
Medici money – Tim Parks

Filmy: Medyceusze, Władcy Florencji , serial