KAPLICA TRZECH KRÓLI WE FLORENCJI

Kaplica Trzech Króli znajduje się w pałacu Medyceuszy we Florencji. To prawdziwa perełka sztuki, której piękna nie sposób oddać za pomocą zdjęć czy filmików. Warto więc pomyśleć o odwiedzeniu tego miejsca podczas waszej wizyty we Florencji.

Kiedy rodzina Medyceuszy doszła do nieoficjalnej władzy, jedną z jej pierwszych decyzji była budowa pałacu miejskiego (palazzo) blisko centrum miasta i katedry. Budynek miał wyglądać skromnie i elegancko, by nie wzbudzać zbytniej zazdrości wśród mieszkańców. Przynajmniej na zewnątrz, ponieważ w środku posiadał arcydzieła i skarby, mające zadziwiać wykwintnych gości z innych rejonów.

Kosma Stary otrzymał pozwolenie od samego papieża na odprawianie prywatnych mszy w swoim poprzednim domu już w 1422 roku. Zamówił więc w nowym pałacu wykonanie prywatnej kaplicy. Za architekturę całego pałacu odpowiedzialny jest Michelozzo, który pracował również dla Medyceusza przy odnowie klasztoru San Marco. Natomiast dekoracją ścian kaplicy freskami przedstawiającymi pochód Trzech Króli zajął się lokalny artysta, uczeń Beato Angelico, Benozzo Gozzoli.

kaplica trzech króli we florencji

Kaplica znajduje się na pierwszym piętrze i składa się z dwóch kwadratów: pokoju z freskami orszaku Trzech Króli na tle wiejskiego pejzażu i części ołtarzowej z freskami pokazującymi różne hierarchie aniołów. Niestety oryginalny wygląd kapliczki został zmieniony w 17 wieku ponieważ nowi właściciele pałacu, rodzina Riccardi zburzyła przedsionek i zdeformowała jedną ścianę, by postawić schody.

W orszaku pojawiają się postaci odnoszące się do trzech wydarzeń:
Soboru we Florencji w 1439 roku kiedy to w mieście przebywali dygnitarze kościoła łacińskiego i greckiego.
– Wizyty papieża Eneasza Piccolomini w 1459 roku
Pochodu Trzech Króli, tradycyjnego orszaku w kostiumach, mającego miejsce we Florencji.

kaplica trzech króli we florencji

ŚCIANA WSCHODNIA – po prawej stronie od wejścia
Na pierwszym planie po naszej lewej stronie widzimy Kosmę Starego, przedstawionego skromnie na mule w towarzystwie syna Piotra Podagryka. Przed Medyceuszami stoi czarnoskóry niewolnik.

Na przedzie orszaku galopuje najmłodszy król Kacper, w biało-żółtawej, bogato zdobionej tunice. Niektórzy uważają, iż jest to wyidealizowany portret wnuczka Kosmy, Wawrzyńca Wspaniałego.
W pochodzie, zaraz za Kosmą, na brązowym i białym koniu pojawiają się dygnitarze: Sigismondo Malatesta, władca Rimini i Galeazzo Maria Sforza, psychopatyczny przyszły książę Mediolanu.

Za nimi ówcześni filozofowie i humaniści, którymi otaczali się Medyceusze. W trzecim rzędzie dygnitarze bizantyjscy oraz autoportret malarza w czerwonej czapce z napisem Opus Benotti. Tuż za nim w czerwonym berecie pojawia sie dobrze rozpoznawalny, Eneasz Piccolomini, humanista i papież Pius II.



ŚCIANA POŁUDNIOWA – naprzeciw ołtarza
Drugi mędrzec ze Wschodu o ciemnej karnacji, Baltazar ma zieloną tunikę i koronę. Jest to potwierdzony portret cesarza bizantyjskiego, Jana VIII Paleologa. Ściana południowa została niestety zniszczona przez centralne drzwi i deformację jednego kąta.
W tle kręte drogi, rzeki, doliny, zamki i posiadłości… Rodzina medycejska miała kilka takich siedzib wiejskich pod Florencją.

kaplica trzech króli we florencji

ŚCIANA ZACHODNIA – po lewej od wejścia
Na ścianie zachodniej widać najstarszego króla Melchiora, niestety częściowo zniszczonego przez zmiany siedemnastowieczne. W jego roli występuje Józef II, patriarcha Konstantynopolu, który zmarł we Florencji podczas soboru. Przed nim, niektórzy historycy rozpoznali portret Juliana, brata Wawrzyńca Wspaniałego. Na swoim pięknym koniu widnieje razem z leopardem.

W orszaku ponownie pojawia się wielu dygnitarzy i ówczesnych celebrytów oraz drugi autoportret malarza Benozzo Gozzoli.
Uderzają szczegóły naturalistyczne: kwiaty, rośliny, zwierzęta i brutalność niektórych detali polowań.

filippo lippi, adoracja dzieciatka

CZĘŚĆ OŁTARZOWA
Na ołtarzu widnieje kopia obrazu Filippa Lippi, Adoracja Dzieciątka. Obraz ma dziwną atmosferę, a w ciemnym lesie widać postać Św. Bernarda z Clairvaux, związanego z zakonem templariuszy. No i schody, droga, Jan Ewangelista…hmm

kaplica trzech króli we florencji

Na ścianach przy ołtarzu w pięknym ogrodzie pełnym aromatycznych roślin i egzotycznych ptaków widnieją rzesze aniołów. Ach te skrzydła!
Nad drzwiami do małych zakrystii namalowano pasterzy.

motto i symbol medyceuszy

Motto, herb i symbol rodziny medycejskiej na ścianie pod freskami. Czerwone kule na tarczy, pierścień z diamentem i łacińskie słowo semper, odnoszą się one do jedności, wiary i wieczności.

kaplica trzech króli we florencji

Niesamowita podłoga jest ozdobiona geometrycznymi wzorami, z inkrustacjami z kolorowego marmuru i porfiru. Jej kolory jak również kolory tunik trzech mędrców: biały, zielony i czerwony to kolory trzech cnót teologicznych: Wiary, Nadziei i Miłości.

kaplica trzech króli we florencji

Znakomicie oddane szczegóły naturalistyczne, gratka dla miłośników fauny i flory.

baranek mistyczny

Nad oryginalnym wejściem do Kapliczki (które zobaczycie przy wyjściu) figuruje Baranek Mistyczny i Siedem Kandelabrów i Pieczęci Apokalipsy Św. Jana . Kiedyś przy wejściu do przedsionka widniał napis po łacińsku, w moim wolnym tłumaczeniu:
„Dary królów, modlitwy duchów nieziemskich, umysł Dziewicy, to są święte rzeczy ołtarza: trzymaj stopę daleko, o świecki tłumie!”

Kaplicę możecie ze mną odwiedzić podczas wizyty Medyceusze pasja i potęga albo na życzenie.

FILMIK NA YOUTUBE o kapliczce
https://www.youtube.com/shorts/0gCbxIdDevQ

INFORMACJE PRAKTYCZNE
Palazzo Medici, Via Cavour
Godziny otwarcia 9-19
Strona web

PALAZZO VECCHIO – FLORENCJA

Palazzo Vecchio (Florencja) czyli Stary Pałac na piazza della Signoria to dzisiaj siedziba gminy miasta oraz duży kompleks muzealny.

Opowiem Wam w zarysie jego historię i kilka ciekawostek, napiszę co warto zobaczyć podczas wizyty oraz dam kilka rad praktycznych.

Palazzo Vecchio Florencja
Palazzo Vecchio – Florencja

HISTORIA
Budowa tego wyglądającego jak forteca budynku zaczęła się w 1299 roku, w okresie kiedy to Florencja była jednym z najbogatszych i największych miast w Europie. Pierwszym architektem był utalentowany Arnolfo di Cambio, pracujący również nad budową nowej katedry, kościoła Santa Croce i nowych murów miasta.

Początkowo Palazzo Vecchio był siedzibą i mieszkaniem dla priori czyli przedstawicieli najważniejszych cechów rzemieślniczych, a potem dla władzy Signoria i tak też był nazywany, Palazzo dei Priori a potem della Signoria.

Budynek został wielokrotnie powiększany i przeszedł wiele zmian, w czternastym, potem w piętnastym wieku pod nadzorem Kosmy Starego, który zatrudnił do prac architekta Michelozzo. Od 1494 roku w czasach republiki zaczęto pracę nad Salonem Pięciuset, który miała pomieścić jak najwięcej obywateli do głośnych i pozornie demokratycznych obrad.

Piazza della Signoria
Piazza della Signoria

Natomiast w 1540 roku kiedy Kosma I decyduje się na przeprowadzkę do pałacu z całą rodziną, zatrudnia Vasariego, by zamienił skromne sale pałacu w wykwintne i bogato udekorowane apartamenty. To wtedy wnętrze pałacu zostało ozdobione przez wielu malarzy i architektów dziełami, które możemy podziwiać do dzisiaj i które wysławiają przede wszystkim dynastię medycejską.

Kiedy rodzina zdecydowała przeprowadzić się do innego pałacu za rzeką, Palazzo Pitti, pałac został nazwany starym, czyli Vecchio.

Oprócz ogromnego muzeum, dzisiaj w budynku znajduje się również biuro burmistrza, sale reprezentacyjne i niektóre biura gminy miasta. Palazzo Vecchio mimo wielu zmian zachował w ten sposób swoją pierworodną reprezentacyjną i polityczną funkcję.

Dziedziniec Palazzo Vecchio
Dziedziniec

CZEGO NIE PRZEGAPIĆ PODCZAS WIZYTY

Wewnętrzny dziedziniec
Zaraz po wejściu głównymi drzwiami do Palazzo Vecchio przed naszymi oczami rozpościera się piękny dziedziniec. Wykonano go w połowie 15 go wieku, natomiast freski, ozdobne stiuki na kolumnach i dekoracje sufitu zostały dodane na ślub w 1565 roku Franciszka I z Joanną z Hapsburgòw. Biedna Joanna musiała opuścić swoje rodzinne okolice i zamieszkać we Florencji, w której nigdy nie zaznała szczęścia. Myślano, iż freski przedstawiające znane jej miasta Cesarstwa Austriackiego umilą jej życie w nowym mieście.

W samym centrum dziedzińca stoi zabawna kopia brązowej rzeźby Andrea Verrocchio, Putto z delfinem. Opowiem Wam o niej za chwilę.

Sala lub salon Pięciuset
Można by napisać książkę o tej sali, a ja mam trudne zadanie streszczenia wszystkiego w kilku zdaniach. Salon został stworzony na życzenie fanatycznego dominikanina Girolamo Savonarola, który przez kilka lat od 1494 roku rządził we Florencji. O nim możecie się dowiedzieć więcej podczas mojej wizyty: Florencja, ciemna strona mocy.

Savonarola miał zapędy republikańskie (choć bardzo pozorne, bo decyzje podejmował sam), i pragnął sali, która pomieściłaby aż 500 florentyńczyków do masowych obrad.

Salon pieciuset, Palazzo Vecchio
Salon pięciuset

Ironią losu, od 1540 roku, po powrocie do władzy Medyceuszy, Kosma I przekształcił salon w celebrację własnej dynastii i przede wszystkim siebie samego. Ściany zdobią gigantyczne choć słabej jakości artystycznej freski przedstawiające podboje armii florentyńskiej, sufit jest ozdobiony przedsięwzięciami Kosmy I i alegoriami miast Toskanii, a rzeźby na jednym końcu sali gloryfikują niektórych przedstawicieli rodu.

Na uwagę zasługuje rzeźba Michała Anioła, po prawej stronie sali od wejścia. Michał Anioł przedstawia zwycięstwo młodości nad starością, lub zwycięstwo jego młodego kochanka nad nim samym, a tymczasem rzeźbie został nadany tytuł Geniusz Zwycięstwa. W grobie się pewnie przewraca nasz artysta, który nie znosił Medyceuszy.

Studiolo
Czasami jest otwarte wejście do studiolo, małego pomieszczenia bez okien, zamówionego przez Franciszka I, architektowi Bernardo Buontalenti. Podobno w tym gabinecie nasz Franciszek studiował naturę i alchemię. Alegoryczne malowidła przedstawiają cztery elementy i kryją gabloty, kiedyś pełne cudów. Małe brązowe figurki, dziwactwa natury, minerały, kamienia, wszystko to kryło się w tym gabinecie, pewnego rodzaju wunderkammer, którego posiadanie zaczęło być w modzie właśnie w 16 tym wieku.

Sala elementow
Sala elementów

Sala elementów
To tutaj rozpoczyna się szereg apartamentów, a każdy z nich jest dedykowany jednemu z bogów olimpijskich, alegorii danej osoby dynastii Medycejskiej. Sala elementów pokazuje mitologiczną historię stworzenia czterech elementów.

Prawie cały cykl dekoracyjny Palazzo Vecchio został wykonany pod nadzorem Giorgia Vasariego przez malarzy i studentów ówczesnej Akademii Rysunku. Ogromny nawał roboty. Aż kręci się w głowie myśląc, iż Vasari oprócz tego pracował również nad renowacją wielu innych budynków, projektem Uffizi, korytarzem prowadzącym od Palazzo Vecchio do Palazzo Pitti i w wolnej chwili pisał życiorysy artystów. Nic dziwnego, że do dekoracji powielano wielokrotnie te same modele i rozwiązania, by zaoszczędzić na czasie.

Kapliczka Eleonory
Na pierwszym piętrze budynku znajduje się kwadratowa kapliczka zbudowana specjalnie dla małżonki Kosmy I, Eleonory z Toledo. Bronzino, nadworny malarz zajął się dekoracją tego miejsca od 1540 roku.

Ściany pokrywają freski z historiami Mojżesza, a na ołtarzu znajduje się Płacz nad martwym ciałem Chrystusa. Oryginalny obraz został podarowany władcy Francji, któremu bardzo się on spodobał podczas jego wizyty w Palazzo.

Oczywiście w osobie Mojżesza, przynoszącego zbawienie Izraelitom zostaje przedstawiony Kosma I, który według niego samego, dał zbawienie mieszkańcom Florencji.
Nie można powiedzieć, by Kosma I grzeszył skromnością!

Putto z delfinem Verrocchio
Putto z delfinem

Putto Verrocchio – Andrea Verrocchio
Na dziedzińcu stoi kopia tej małej rzeźby, a w jednym z pomieszczeń Palazzo Vecchio umieszczono jej oryginał. Miałam okazję zobaczyć figurkę podczas niedawnej wystawy poświęconej Andrea Verrocchio, naprawdę piękna i kunsztownie odlana w każdym szczególe.

Rzeźba chłopczyka, putto, który trzyma delfina została zamówiona przez Wawrzyńca Wspaniałego w drugiej połowie 15 go wieku do fontanny w podmiejskiej willi, Careggi. Tryskająca z pyska delfina woda spadała na głowę chłopczyka i artysta wdzięcznie oddał mokre loki dziecka.

Maska Dantego
Czy tak wyglądał Dante? To bardzo prawdopodobne… Ta maska jest kopią z 15 go wieku oryginalnej maski pośmiertnej poety, pochowanego w Ravennie. Zwyczaj tworzenia masek z wosku, nakładanych na twarz zmarłego był bardzo rozpowszechniony w tamtych czasach.

W filmie Inferno, to właśnie ta maska zostaje wykradziona przez bohatera, w poszukiwaniu sekretnych napisów i symboli.

Judyta i Holofernes, Donatello
Judyta i Holofernes, Donatello

Judyta i Holofernes, Donatello
Rzeźba, której kopia znajduje się przed pałacem, została stworzona przez Donatello. Zamówił ją Kosma Stary do swojego nowego pałacu. Kiedy Medyceusze w 1494 roku zostali wygnani z miasta, lud ograbił pałac i zdecydowano się postawić rzeźbę pod lożą na Piazza della Signoria. Biblijna bohaterka Judyta, która podstępem wkradła się w łaski generała Holofernesa i podcięła mu gardło podczas snu, stała się podobnie jak Dawid i Herkules symbolem miasta. Warto przystanąć i poobserwować talent i kunszt naszego Donatella. Sam Michał Anioł był jego wielkim zwolennikiem i pasjonatem.

Sala map
Dzisiaj mapy są dla nas dostępne dzięki satelitom. Kiedyś, opracowanie map kosztowało wiele wysiłku i pomiarów. Kosma I posiadał aż 53 kart geograficznych opracowanych i namalowanych przez uczonego Ignazio Danti. Poszukajcie niektórych krajów, czekają Was miłe niespodzianki!

W centrum sali znajduje się globus, największy na świecie w 1581 roku.

Wieza Arnolfa
Na wieży Arnolfa

Wieża Arnolfa
Od imienia architekta Arnolfa di Cambio. Kiedy ją wybudowano, ze swoimi 95 metrami, była najwyższą wieżą w mieście. Wchodzi się po około dwustu schodach i przed wejściem na wieżę można zwiedzić taras obronny, na którym kiedyś przechadzali się strażnicy pałacu.

CIEKAWOSTKI
Palazzo Vecchio pojawił się w wielu filmach. Ten najbardziej znany to Inferno na podstawie książki Dana Browna. Salon Pięciuset staje się scenografią dla tragicznego wydarzenia, które zapiera dech w piersiom wszystkim miłośnikom sztuki.

Budynek jak przystało na stary pałac ma swojego ducha. Baldaccio d’Anghiari, płatny kapitan wojskowy został wezwany do Palazzo Vecchio w 1441 roku i zabity podstępem. Od tego czasu, mówi się, iż jego duch snuje się po komnatach pałacu w poszukiwaniu zemsty i udowodnienia własnej niewinności.

W sali Herkulesa, zwrócicie uwagę na obraz z tajemniczym spodkiem. Za plecami Madonny z Dzieciątkiem widać niezidentyfikowany obiekt latający i obraz został nazwany Madonna z UFO.

Palazzo Vecchio Florencja wejscie
Główne wejście

PORADY PRAKTYCZNE
Jak najlepiej zwiedzać Palazzo Vecchio? Oczywiście z przewodnikiem, uśmiech. Ale jeśli zwiedzacie na własną rękę, oto kilka porad.

Bilety można wykupić online, co jest dość polecane w sezonie. Jeśli jesteście z dziećmi, warto zapytać o family kit, który pomoże dzieciom zwiedzać Palazzo w sposób interesujący.

Bilety sprzedawane są do muzeum, na wejście na wieżę i do podziemi, by zobaczyć resztki teatru rzymskiego.

Organizowane są również ciekawe wizyty tematyczne i do miejsc niedostępnych dla wszystkich, niestety tylko w jezyku angielskim, francuskim i hiszpańskim.

Na wizytę samego Palazzo Vecchio bez podziemi i wieży należy przewidzieć około dwóch godzin.

Wejście na wieżę wiąże się z kolejką i nie jest możliwe w przypadku deszczowej lub wietrznej pogody.

Zarezerwuj wizytę z przewodnikiem