PRATO – TOSKANIA

prato

Dzisiaj będzie o Prato w Toskanii, albo jak mówią tutejsi, połykając t, o Pra’o, miejscowości kilkanaście kilometrów na północ od Florencji. Od ponad dwóch lat mieszkam w połowie drogi między Prato a Pistoią i jeszcze zapoznaję się z okolicami i atrakcjami tych miejsc. Obydwa miasta mają piękne starówki, ale są mniej odwiedzane przez turystów.

Myślę jednak, że w ciągu następnych lat wiele się zmieni w turystyce. Już teraz widzę nowy trend. Promowana jest turystyka jakościowa, w miejsca mniej zatłoczone i autentyczne, jak również piesze wędrówki. Okolice Prato i Pistoi mają pod tym względem wiele do zaoferowania. Otoczone są górami, rzekami i parkami, a w sezonie organizowanych jest tutaj wiele wydarzeń.

prato
Piazza del Duomo, Prato

PRATO
Prato to tętniące życiem miejsce, którego historyczne centrum przeszło w ostatnich latach wielkie odrodzenie. Pojawiło się wiele restauracji, nocnych lokali, miejsc z muzyką na żywo. Czasami obserwuję, iż w Prato dzieje się więcej dla lokalsów niż we Florencji, która jest dwa razy większa. Prato rozciąga się jednak w niesamowity sposób, łącząc wiele miejscowości i tworząc jedną wielką metropolię. Dużo tutaj miejsc do rozrywki, klubów, siłowni, parków, tras rowerowych, stowarzyszeń i podobnych.

Natomiast podchodząc do tematu turystycznie:
CO ZWIEDZIĆ W JEDEN DZIEŃ?
(jeśli już zdecydowaliście się na odpoczynek od tłumów i jednodniową wycieczkę do Prato).

– KATEDRA
Docierając od strony dworca kolejowego lub z parkingu na piazza Mercatale, jedną z pierwszych rzeczy do zobaczenia jest Duomo, czyli katedra Św. Stefana.

Z zewnątrz, ze swoimi biało-zielonymi kolorami i fasadą, jest bardzo podobna do romańskich kościołów we Florencji. W środku ważne dzieła artystyczne, np wspaniałe freski Filippo Lippiego i Paola Uccello. To właśnie w Prato, malarz Lippi już w podeszłym wieku poznał młodą zakonnicę Lukrecję i wdał się z nią w romans, który zaowocował potomstwem i portretem Madonny, dzisiaj w galerii Uffizi.

filippo lippi salomè freski w duomo w prato
Uczta Heroda, jeden z fresków Filippa Lippi w katedrze. Podobno tańcząca Salomè to również portret Lukrecji.

Na zewnątrz, na rogu budynku, można zobaczyć oryginalną renesansową ambonę, zaprojektowaną przez Michelozza i wyrzeźbioną przez Donatella. Płaskorzeźby z tańczącymi puttami to kopie, oryginały znajdują się w muzeum katedralnym.

Według legendy w Duomo znajduje się święty pas Dziewicy i z tej ambony jest on pokazywany kilka razy do roku: 1 go maja, 15 go sierpnia, 8 go września, na Boże Narodzenie i Wielkanoc.

Do katedry można wejść bezpłatnie. Tylko z biletem wchodzi się do muzeum i do głównych kaplic w kościele, gdzie znajdują się najważniejsze freski.
Informacje o biletach i godzinach otwarcia. Zamknięte w poniedziałki.

pałac pretoriański - prato
Pomnik kupca i filantropa z Prato – Francesco Datini, w tle Palazzo Pretorio.

– PAŁAC PRETORIAŃSKI
Pałac stworzono na przełomie 13 go i 14 go wieku dla przedstawicieli władzy świeckiej z połączenia trzech wcześniej istniejących wież. Tą lepiankę całkiem dobrze jeszcze widać, jeśli przyjrzycie się budynkowi na zewnątrz. Widać inne materiały budowlane i inne elementy stylistyczne.
Dzisiaj w pałacu mieści się muzeum, które ponownie otwarto w 2013 roku po gruntownej renowacji oraz informacja turystyczna. Polecam odwiedzić muzeum. Posiada ono kolekcję dzieł od średniowiecza do 19 go wieku na trzech piętrach, bardzo pięknie oświetloną i zaprezentowaną. Wizyta zajmie Wam około godzinki. Taki krótki przegląd najważniejszych artystów z okolic i ewolucji sztuki.

Na placu można zobaczyć czarującą fontannę Bachusa z 17 go wieku i pomnik przedstawiający Franciszka Datini, ważnego czternastowiecznego kupca z Prato, w momencie przekazywania swojego testamentu spadkobiercom,

Plac w Średniowieczu był miejscem targów i spotkań i w tym sensie do dzisiaj zachował swoją funkcję. Znajdziecie na nim kawiarnię-restaurację I Frari delle Logge, bardzo popularną wśród lokalnej młodzieży.

Informacje muzeum. Zamknięte we wtorki.

prato zamek i santa maria delle carceri
Widok z zamku na kościół Santa Maria delle Carceri

ZAMEK CESARZA
Zamek jest wspaniałym przykładem – unikalnym w środkowo-północnych Włoszech – architektury z czasów cesarza Fryderyka II, zbudowanym po 1240 roku. Budynek o planie kwadratu z wieżami na rogach, wzniesiono na miejscu pierwotnego zamku rodziny Alberti. Solidne mury, o grubości dwóch i pół metra, są wykonane z lokalnego kamienia i zwieńczone ciekawymi blankami w kształcie „jaskółczego ogona”.

W ostatnich latach miasto wyremontowało zamek i pozwala na bezpłatną wizytę. Można przejść górą dookoła murów i podziwiać imponujący widok na miasto i okolicę.
W lecie w zamku odbywają się pokazy filmów.

Godziny otwarcia:
1 kwietnia – 30 września
10 – 13 / 16 – 20
1 października – 31 marca
10 – 16
Zamknięty we wtorki.

santa maria delle carceri prato
Santa Maria delle Carceri

– KOŚCIÓŁ SANTA MARIA DELLE CARCERI
Interesujący kościół naprzeciw zamku, zbudowany na miejscu legendarnego cudu. Młody chłopiec ujrzał w tym miejscu na jednej ze ścian więzienia (carceri po włosku) obraz Matki Boskiej cudownie ożywiony. Wawrzyniec Wspaniały (koniec 15 go wieku) zlecił więc swojemu architektowi Giuliano da Sangallo budowę kościoła na miejscu więzienia.

Artysta zainspirowany architekturą Brunelleschiego i Albertiego, zaprojektował budynek na planie krzyża greckiego, a część centralną na skrzyżowaniu ramion pokrył kopułą. Bardzo podobne rozwiązanie jak w kaplicy Pazzich i Starej Zakrystii we Florencji, dwa arcydzieła renesansu Brunelleschiego.
W środku znajdziecie majoliki warsztatu della Robbia i witraże, projekt Ghirlandaia.
Dekoracja zewnętrzna kościoła, typowe biało-zielone kolory, nie została nigdy ukończona.

Wstęp bezpłatny.

muzeum włókiennicze prato

– MUZEUM TEKSTYLIÓW
Aby odkryć włókienniczą i przemysłową przeszłość Prato, powinniście odwiedzić muzeum tekstyliów – Museo del Tessuto. Znajdujące się zaledwie kilkaset metrów od zamku, przy murach miasta,  muzeum jest jedną z największych w Europie instytucji zajmujących się prezentacją dawnych i współczesnych tekstyliów. Od 2003 roku muzeum znalazło swoją ostateczną lokalizację na terenie niegdysiejszej fabryki włókienniczej.

Muzeum jest bardzo dobrze zorganizowane i zaprezentowane. Odwiedziłam je rok temu temu i byłam pod wrażeniem tkanin i historii, które się za nimi kryją. Zajrzyjcie na mój instagram, aby zobaczyć relację z tej wizyty. Wizyta zajmuje około godziny.
Informacje, godziny otwarcia.

prato kaplica migliorati
Kaplica Migliorati, Historie Św. Mateusza, Niccolò di Pietro Gerini

– KOMPLEKS I KOŚCIÓŁ ŚWIĘTEGO FRANCISZKA
Jeden z pierwszych na świecie kościołów franciszkańskich, którego budowę rozpoczęto bardzo szybko po śmierci założyciela zakonu. Fasada posiada jeszcze niektóre oryginalne trzynastowieczne elementy i ciekawą płaskorzeźbę ze Św. Franciszkiem.

W środku dzieła artystów takich jak Bicci di Lorenzo, Maso di Bartolomeo, Benedetto da Maiano. Krucyfiks na ołtarzu jest z 12 go wieku. A w kościele jest pochowany Francesco Datini, o którym wspominałam wcześniej.

W sali kapituły zachowały się freski artysty z Florencji Niccolò di Pietro Gerini z 14 go wieku. Zostały one ufundowane przez bogatą rodzinę Migliorati.

Wstęp bezpłatny.
Aktualnie przeprowadzana jest renowacja i nie wiadomo czy będzie można wkrótce odwiedzić również renesansowy krużganek i oratorium Św. Antoniego.
Informacje.

centrum pecci prato

– CENTRUM PECCI
Jeśli macie samochód, polecam odwiedzić Centrum i muzeum Pecci. Jest to dzisiaj jedno z najważniejszych miejsc poświęconych sztuce współczesnej w Toskanii. Sam jego wygląd z zewnątrz uderza swoją oryginalnością.
Oryginalna struktura z lat 80 tych została otoczona architekturą holenderskiego artysty Maurice Nio. Wygląda jak statek ufoludków, a jak dla mnie dom dla protagonistów bajki Teletubisie.
Uczestniczyłam w Pecci w wielu interesujących i często bezpłatnych wydarzeniach.

Oprócz wystaw stałych i czasowych, Centrum Pecci organizuje również seanse filmowe, konferencje i koncerty.

W ostatnią niedzielę miesiąca wstęp do muzeum jest bezpłatny.
Infomacje.

CIEKAWOSTKA
Prato, z 195 tysiącami mieszkańców jest obecnie trzecim europejskim miastem, po Paryżu i Londynie, z największą liczbą obywateli z Chin. Przebywa ich tutaj oficjalnie 20%. 

Niektóre dzielnice zamieniły się w prawdziwe Chinatown ze sklepami, firmami i restauracjami prowadzonymi tylko przez Chińczyków.

Dlaczego jest ich tutaj tak dużo?
Upadłe fabryki tekstyliów stały się popularne wśród inwestorów chińskich kilkanaście lat temu. Na ich miejscu założyli tysiące fabryk odzieżowych. Być może, iż Wasze niektóre ubrania nie zostały wyprodukowane w Chinach ale made in Italy, czyli w rejonie Prato przez Chińczyków.

cantuccini prato

KUCHNIA
Słynne toskańskie twarde ciasteczka z migdałami, cantuccini pochodzą z Prato. Możecie je kupić dobrej jakości np w sklepie Antonio Mattei. Posmakujcie ich w różnych wydaniach z vin santo lub kawą.

W Prato skosztujecie tradycyjnej kuchni toskańskiej.  Typowym daniem lokalnym jest sedano alla pratese czyli selery faszerowane cielęciną, mortadelą, jajkami i czosnkiem, gotowane w piekarniku lub smażone. Są one specjalnością np historycznej restauracji Trattoria Soldano.

prato pulpit donatella
Ambona – Michelozzo i Donatello

WYDARZENIA
Jeśli interesują Was wydarzenia nie tylko wieczorne, ale też spektakle, wystawy, konferencje, kino i podobne, zerknijcie na te miejsca.

Officina Giovani, z dedykacją dla młodych w nazwie, kiedyś rzeźnia dziś miejsce na wystawy, pokazy, konferencje, spektakle jak również kursy i workshopy.

Anarchico, niedawno otwarty open space, jak mówi opis: sztuka współczesna i idee digital.

Ex-chiesa San Giovanni, były kościół Św. Jana, dzisiaj miejsce na wystawy i konferencje.

Teatro Metastasio, teatr na wysokim poziomie w centrum miasta.

Politeama Pratese, podobnie jak wyżej, wszystkiego po trochu, proza, poezja, koncerty, spetkale dla dzieci, jazz.

Centro Pecci – nie tylko muzeum ale również kino, koncerty, konferencje, restauracja.

JAK DOJECHAĆ
Najlepiej pociągiem. Wystarczy wysiąść na Porta al Serraglio aby znaleźć się w odległości kilku kroków od katedry.
Rozkład jazdy – Trenitalia

Samochodem: płatny parking na Piazza Mercatale lub w pobliżu murów, niedaleko Museo del Tessuto przy Via Pomeria.


Szukasz przewodnika po Toskanii? Napisz do mnie.



WILLA MEDYCEUSZY – PETRAIA

Willa Medyceuszy – Petraia, niedaleko Florencji.

Medyceusze, dynastia rządząca we Florencji przez trzy wieki, posiadała nie tylko pałace w mieście, ale również wiele posiadłości w jego okolicach. Niektóre z nich przetrwały w mniej lub bardziej oryginalnym stanie i są otwarte bezpłatnie dla turystów.

Dwa tygodnie temu wróciłam po dwóch latach odwiedzić Willę medycejską, Petraia, kilka km od Florencji, niedaleko Sesto Fiorentino. W międzyczasie odnowiono wejście do willi, umeblowano kilka nowych pomieszczeń i zadbano o ogród. Serce się raduje, iż to miejsce staje się coraz piękniejsze.
Jeżeli lubicie ukryte perełki, powinniście je odwiedzić podczas Waszego pobytu we Florencji.
Informacje praktyczne jak to zrobić znajdziecie na dole artykułu.

willa medyceuszy petraia

Willa Medyceuszy – Petraia, ze swoją łatwo rozpoznawalną wieżą, jest położona na łagodnie opadającym wzgórzu u stóp najwyższej góry w okolicach Florencji czyli Monte Morello.
Od strony południowej zdobi ją piękny ogród, zbudowany na trzech poziomach, wykorzystując naturalne położenie terenu. Mimo wielu zmian w 18 tym i 19 tym wieku, ogród zachował jeszcze swoją przestrzeń i geometrię, wprowadzoną na życzenie Ferdynanda I go z Medyceuszy w 16 tym wieku.

willa medyceuszy petraia

Bardzo dobrze widać poprzedni wygląd ogrodu na obrazku Utensa, przechowywanym wraz z innymi trzynastoma na parterze, w jednej z pierwszych sal willi. Utens namalował wszystkie wille Medyceuszy, cenny dla nas dzisiaj dokument, pozwalający wyobrazić sobie życie bogaczy poza miastem.

W połowie 16 go wieku, już istniejaca budowla z terenem zostały zakupione przez Kosmę I, który zarządził pierwsze prace modernizacyjne, a potem przekazał posiadłość synom. Architekci Ferdynanda I zamienili budowlę średniowieczną, podobną prawdopodobnie do zamku z wieżami w prototyp wygodnej willi podmiejskiej.

Na parterze zaplanowano obszerny dziedziniec, miejsce centralne posiadłości, którego ściany pokryto potem całkowicie freskami.

willa medyceuszy petraia- volterrano
Fresk na dziedzińcu – Volterrano.

To właśnie te dekoracje podobają się chyba dzisiaj najbardziej odwiedzającym. Szczególnie interesujący jest cykl z 17 go wieku pokazujący Przepych Medycejski i najważniejszych przedstawicieli dynastii. Freski namalował artysta o przydomku Volterrano, umieszczając z barokowym rozmachem wiele ówczesnych postaci, pejzaży i symboli.

Natomiast w 19 tym wieku, król Wiktor Emanuel na zaręczyny swojego syna, zamówił dach ze szkła i żelaza, zamieniając dziedziniec w scenograficzną salę balową.

Dziedziniec Petraia, dekoracje.
Dziedziniec z dekoracjami, dachem i gigantycznym żyrandolem.

Posiadłość należała od 19 go wieku właśnie do króla i jego kochanki, a potem żony Róży Vercellana. Zmieniono wtedy wyposażenie wnętrz i położenie niektórych sal.
To co widzi dzisiaj zwiedzający, to właśnie tapety, dywany, meble i oświetlenie, pozbierane z innych will królewskich. Wynik niektórych aranżacji pozostawia wiele do życzenia pod względem stylistyki.

willa medyceuszy petraia - sala czerwona

Na zdjęciu, Sala Rossa – czerwona sala, w której król przyjmował gości i urządzał uczty. Obok znajduje się Salon muzyki, gdzie można zobaczyć ogromne pianino z 19 go wieku z Neapolu. Instrument ma dwie klawiatury, tak jak organy, co pozwalało na stworzenie oryginalnej melodii.

willa medyceuszy petraia, wenus, giambologna

W małej sali na pierwszym piętrze, można podziwiać brązową rzeźbę Wenus, artysty Giambologna, który wykonał wiele zamówień dla Kosmy I go. Wenus, podtrzymująca jeszcze mokre włosy ma symbolizować Florencję i znajdowała się kiedyś na fontannie w willi medycejskiej niedaleko Petraia, Castello. U jej stóp widać herby różnych miast, podbitych przez Florencję.

sala królowej willa petraia

W sypialni królowej dominuje błękit i miękkie tkaniny nie tylko na łóżku ale również na krzesłach i baldachimie. Obok sypialni można zobaczyć boudoir z przedmiotami używanymi do toalety i makijażu. Brakuje jednak prawdziwej wanny, zlewu i ubikacji… Takich modernizacji nawet w 19 tym wieku jeszcze nie posiadali.

willa medyceuszy petraia, sala biliardowa

Jedna z ciekawszych sal znajduje się na samym końcu wizyty. Salon Gier urządziła dynastia Lorena, rządząca w Toskanii po Medyceuszach od 18 go wieku. Od razu rzuca się w oczy stół do bilardu i prototyp niegdysiejszych flipperów (pinball). Królowi spodobała się idea sali i wyposażył ją w wiele nowych gier, siedzeń i foteli. Na ścianach wiszą obrazy z kolekcji medycejskiej z 16 go i 17 go wieku.

willa medyceuszy petraia ogrody
Widok na ogród i panoramę Florencji.

Jeżeli zainteresowało cię to miejsce, poczytaj jak możesz je odwiedzić.
Wizyty odbywają się bezpłatnie w konkretnych godzinach z pracownikiem willi. Czasami opowiadają oni o odwiedzanych salach, ale zazwyczaj po włosku.

GODZINY OTWARCIA
W sezonie od kwietnia do września.
Ogród otwarty od 8.30 do 18.30.
Wizyty w willi odbywają się od wtorku do niedzieli w godzinach:
9.30, 10.30, 11.30, 14.00, 15.00, 16.00, 17.00

Od listopada do lutego.
Ogród otwarty od 8.30 do 16.30
Wizyty w willi od wtorku do niedzieli o 9.30, 10.30, 11.30, 12.30, 14.30, 15.00.

Październik i marzec.
Ogród otwarty od 8.30 do 17.30.
Wizyty w willi od wtorku do niedzieli w godzinach: 9.30, 10.30, 11.30, 12.30, 14.30, 15.00, 16.00

ZAMKNIĘTE
W każdy poniedziałek, 1 stycznia i 25 grudnia.

Informacje

JAK DOJECHAĆ
Samochodem – bezpłatny parking przy wejściu: Via della Petraia, 40, Castello.
Pociągiem: z Firenze Stazione Santa Maria Novella do stacji Castello i dojść piechotą.
Autobusem: jeżdżą autobusy z Florencji w kierunku Sesto Fiorentino. Skorzystaj z aplikacji Google Maps lub Moovit.

Chcesz odwiedzić willę z przewodnikiem lub zorganizować inną wizytę? Zapraszam do kontaktu.