MUZEUM VILLA GUINIGI – LUKKA

Muzeum Villa Guinigi – Lukka

W tym roku mam ochotę zabrać Was w mniej znane zakątki Toskanii, na przykład do pięknego miasta – Lukka. Warto tam odwiedzić katedrę, baptysterium i wejść na jedną z trzech wież.

Jeśli natomiast interesuje Was sztuka, polecam odwiedzenie tego pięknego i zacisznego muzeum, Villa Guinigi.

muzeum villa guinigi lukka

Muzeum znajduje się w pałacu miejskim, zbudowanym w 15 tym wieku dla magnata i władcy Lukki przez 30 lat, Paola Guinigi. Tutaj, zaraz za murami miasta, organizował dla swoich gości turnieje, huczne uroczystości i ceremonie. W zeszłym wieku miejsce stało się siedzibą muzeum państwowego.

Instytucja posiada kolekcję dzieł od czasów Etrusków do 18 go wieku, związaną z historią miasta i artystami lokalnymi, bądź pracującymi w mieście na zlecenie.

muzeum guinigi lukka
Mozaika rzymska

PARTER
Na parterze można zobaczyć resztki archeologiczne, znalezione w okolicach Lukki przypadkowo lub podczas wykopalisk. Są to przeważnie groby i ich wyposażenia, pokazujące rozwiniętą kulturę Etrusków, zamieszkujących te tereny przed Rzymianami, a potem Rzymian. Na uwagę zasługuje na przykład mozaika podłogowa z 2 go wieku p.n.e, znaleziona w Rzymie, przedstawiająca Trytona i Nereidę.

Jednym z najstarszych eksponatów jest grecki krater ze scenami mitologicznymi, prawdopodobnie z 470 roku p.n.e.

Zwróćcie uwagę na biżuterię Etrusków, mieli oni bardzo utalentowanych złotników i metalurgów.

krucyfiks berlinghieri lukka

PIERWSZE PIĘTRO
SZTUKA WCZESNOŚREDNIOWIECZNA

Na pierwszym piętrze można prześledzić początki rzymskiej historii miasta i czasy średniowiecza aż do 12 go wieku.

Znajdują się tutaj kolumny, kapitele, fragmenty architektury, freski i pierwsze dzieła malarskie na desce. Coś dla amatorów fantastycznych stworzeń, wyrzeźbionych na średniowiecznej architekturze: syreny, gryfy, smoki, harpie… Mieli kiedyś wyobraźnię!

W Lucce do dzisiaj w wielu kościołach można zobaczyć pięknie ozdobione portale i architrawy. Pracowali tutaj rzemieślnicy z północy tak zwani comacini i warsztat artysty z Pizy, Biduino.

W tych okolicach rozwinęło się również pierwsze malarstwo na desce. Były to głównie krucyfiksy. Jeden z najstarszych przykładów to krucyfiks Berlinghieri. Jest on z początków 13 go wieku, a Chrystus jest pokazany jako triumfujący nad śmiercią, bez oznak cierpienia i z otwartymi oczami. Po bokach namalowani są Maryja i Jan Ewangelista.
Jeszcze nie ma scen Pasji, które wkrótce zaczną się pojawiać z pierwszymi szczegółami naturalistycznymi i oznakami ekspresji.

Terracotta muzeum villa guinigi lukka
Renesansowa terracotta

SZTUKA GOTYCKA I PIERWSZEGO RENESANSU
Najciekawsze okazy kolekcji znajdują się w tej i następnej sekcji. Sala ze swoim drewnianym sklepieniem, przypomina nawę kościoła i zawiera freski, obrazy ze złotym tłem i rzeźby. Tutaj możecie zobaczyć przepełnione złotem poliptyki Spinello Aretino i figurkę Madonny z dzieciątkiem rzeźbiarza z okolic Sieny, Tino da Camaino. Bardzo lubię jego łatwo rozpoznawalny styl.

W centrum sali znajduje się ogromny ołtarz, Priamo della Quercia, który łączy architekturę, rzeźbę i malarstwo.

W sali znajdziecie dwie terracotte, przedstawiające Madonnę z Dzieciątkiem, być może ręki Donatella. Przypominają one bardzo jego przepełniony czułością styl i podobne rzeźby na przykład w muzeum Bardini we Florencji czy w palazzo Davanzati.

muzeum villa guinigi lucca
Vir dolorum – Matteo Civitali

RENESANS
W Lucce pracował w 15 tym wieku utalentowany rzeźbiarz, Matteo Civitali, inspirujący się nowinkami wprowadzonymi przez Donatella. Wiele jego dzieł zdobi do dzisiaj kościoły i ulice miasta. W muzeum możecie zobaczyć dużą kolekcję jego rzeźb: Madonnę, Vir Dolorum, Ecce Homo, Zwiastowanie.

W mieście kwitł handel i wymiany z północną Europą, dlatego trafiały tutaj również dzieła artystów flamandzkich, na przykład przepiękna scena Zwiastowania. Jednak malarstwo północne ma szczegóły, kolory i światło zupełnie inne niż malarstwo włoskie.

muzeum villa guinigi lukka
Muzeum Villa Guinigi – Lukka

KONTRREFORMACJA
Po Soborze Trydenckim wraca się do ścisłej tematyki religijnej, mającej uczyć i prowadzić do uniesienia wiernych. W sali królują ogromne obrazy ołtarzowe, a przodują artyści z Florencji tacy jak: Cigoli, Jacopo Ligozzi, czy Giorgio Vasari, którego zobaczcie ciekawą alegorię Niepokalanego Poczęcia.
Zaciekawił mnie obraz artysty z Lukki, Paolo Guidotti, Alegoria Wolności. Lukka jest pokazana jako pantera, otoczona przez dzieci, które ofiarowują jej bogactwa i serce.
Lukka nigdy nie została podbita przez Medyceuszy i zachowała swoją republikę bardzo długo. Lubi to więc podkreślać.

pompeo batoni ekstaza sw katarzyny

BAROK I NEOKLASYCYZM
W Lucce w 17 tym wieku pracowali dwaj znani włoscy malarze, Guido Reni i Giovanni Lanfranco, proponując wyidealizowane piękno, inspirowane sztuką klasyczną i Rafaela.

W tym samym czasie Lukka wydała na świat malarza podkreślającego światło i kolor, korzystającego z nowinek wprowadzonych przez Caravaggia – Pietro Paolini. W muzeum możecie zobaczyć kilka jego obrazów.

Inny znany, późniejszy miejscowy malarz to Pompeo Batoni, którego Ekstaza Św. Katarzyny (na zdjęciu) i Męczeństwo Św. Bartłomieja robią niesamowite wrażenie.

muzeum villa guinigi lukka

Bardzo miło się zwiedza to muzeum, nigdy nie ma w nim tłumów. Sale są dobrze oświetlone, obrazy pięknie wyeksponowane i nie brakuje miejsc na chwilę odpoczynku. Po wizycie zaglądnijcie do ogrodu na relaks i na ciekawe zdjęcia.

INFORMACJE PRAKTYCZNE
Wstęp do muzeum kosztuje aktualnie 4 euro, ze zniżką 2 euro.
Do 18 lat, wstęp gratis.
W pierwsze niedziele miesiąca wstęp jest bezpłatny dla wszystkich.
Nie potrzeba rezerwacji.
Oficjalna strona

Chcesz zwiedzić Lukkę z przewodnikiem? Zapraszam do kontaktu.

KOŚCIÓŁ SANTA MARIA NOVELLA WE FLORENCJI

Kościół Santa Maria Novella to pierwszy zabytek, który prawdopodobnie zobaczycie po przyjeździe do Florencji, ponieważ znajduje się on tuż za głównym dworcem kolejowym o tej samej nazwie.

Kościół Santa Maria Novella
Plac Santa Maria Novella z kościołem, marmurowa fasada i nisze na sarkofagi – avelli.

Plan artykułu:
– FASADA
– WNĘTRZE

TRINITA, FRESK MASACCIA
KRUCYFIKS, GIOTTO
– KRUCYFIKS, BRUNELLESCHI
– KAPLICA TORNABUONI – FRESKI GHIRLANDAIO

KAPLICA STROZZI – FRESKI FILIPPINO LIPPI
– CAPPELLONE DEGLI SPAGNOLI

FRESKI – PAOLO UCCELLO
– INFORMACJE PRAKTYCZNE


FASADA
Na placu, od razu przyciąga wzrok piękna, marmurowa fasada kościoła, wykonana znacznie później, w drugiej połowie 15 go wieku. Jest to jedyna fasada renesansowa w mieście, zaprojektowana przez znanego architekta i teoretyka sztuki, Leona Battista Alberti i ufundowana przez bogatą rodzinę z okolicy, Rucellai.

Natomiast my dzisiaj zajrzymy do środka i podpowiem Wam na które rzeczy powinniście zwrócić szczególną uwagę podczas wizyty. Jeżeli tam Was zapędzi Wasza ciekawość, dlatego iż kościół Santa Maria Novella jest rzadziej odwiedzany przez turystów.

Większość podróżników decyduje się na odwiedzenie florenckiej katedry i kościoła Santa Croce z grobami znanych ludzi na przykład boskiego Michała Anioła.
A tymczasem jeśli chcecie zobaczyć coś bardziej oryginalnego i uniknąć tłumów, zapraszam Was właśnie tutaj.

Przy kościele w niszach pod łukami znajdowały się kiedyś groby, tak zwane avelli, gdzie chowano zamożne osoby ze znanych rodzin. Dzisiaj (na szczęście, bo wyobraźcie sobie niegdysiejsze zapachy) pozostały tylko ich herby.

Kościół Santa Maria Novella, wnętrze

WNĘTRZE
Umówmy się, że wchodzicie do środka od placu Santa Maria Novella, wejściem bocznym. Pierwsza rzecz charakterystyczna dla świątyni to jej wnętrze. Santa Maria Novella była pierwszym kościołem, zbudowanym według architektury gotyckiej we Florencji.
Widzicie jak duża ilość światła wpada przez witraże, sufit ma sklepienia krzyżowe, są centralne ostrołuki, a żeberka są ciekawie podkreślone biało-czarnymi pasami. Budowla sprawia wrażenie lekkości i delikatności.

trinità masaccio santa maria novella
Szkielet nam przypomina:
“Ja byłem tym, czym Wy jesteście i tym czym ja jestem, Wy będziecie“


TRINITÀ, MASACCIO, 1428
Pierwsze arcydzieło zaraz na wprost wejścia bocznego to fresk Trójca albo Trinità Masaccia. Młody i genialny artysta po raz pierwszy od czasów antyku używa perspektywy matematycznej w malarstwie. “Wywiercił dziurę w murze”, napisał Giorgio Vasari. Rzeczywiście tak to wygląda, niesamowita iluzja przestrzeni i trójwymiarowości. Na żywo nawet bardziej niż na zdjęciu!
Fresk przedstawia trójcę świętą, w towarzystwie Maryi, Św.Jana i dwóch klęczących darczyńców, a pod nimi znajduje się szkielet z cytatem, przypominającym o ulotności życia.

krucyfiks giotto santa maria novella
Z tyłu kaplica ołtarzowa, Tornabuoni.

DREWNIANY KRZYŻ, GIOTTO, 1295
Obracacie się w prawo i patrzycie na krucyfiks Giotta, prawdopodobnie z lat 90 tych 13 go wieku. To jedno z pierwszych dzieł artysty, który przywrócił naturę, rzeczywistą masę ciała i ekspresję twarzy w sztuce. W tym wypadku rezygnuje on prawie całkowicie z kanonów średniowiecznych i przedstawia naturalizm ciała, zawieszonego na krzyżu.
Możecie zobaczyć we Florencji inny krucyfiks Giotta, w kościele Ognissanti.

krucyfiks brunelleschi

DREWNIANY KRZYŻ, BRUNELLESCHI, KAPLICA GONDI, 1415
Idąc tematycznie, po lewej stronie od ołtarza, w renesansowej kaplicy Gondi znajduje się krucyfiks Brunelleschiego. Artysta odebrał wykształcenie artystyczne w warsztacie złotniczym i wykonał również rzeźby, mimo iż znamy go głównie z jego dzieł architektonicznych.

Z tym krucyfiksem jest związana anegdota, którą opowiada nam “plotkarz” Vasari. Według niego artysta wykonał dzieło w odpowiedzi na krucyfiks przyjaciela Donatella, który znajduje się u franciszkanów w Santa Croce. Podobno powiedział, iż przyjaciel powiesił na krzyżu wieśniaka więc chciał mu pokazać jak powinien wyglądać Chrystus i oddał wyidealizowane i smukłe ciało.

kaplica Tornabuoni
Sceny z życia Maryi, na przykład: wstąpienie do klasztoru czy ślub z Józefem.

KAPLICA TORNABUONI – FRESKI DOMENICO GHIRLANDAIO
Teraz przechodzimy do części ołtarzowej, zawierającej niesamowity cykl fresków. Bardzo pozytywną rzeczą w kościele Santa Maria Novella jest fakt, iż można wejść za ołtarz i zobaczyć wszystko z bliska. W niewielu kościołach jest to możliwe.

Freski zamówił Jan – Giovanni Tornabuoni u popularnego w drugiej połowie 15 go wieku malarza Domenico Ghirlandaio. Po jednej stronie artysta pokazał epizody z życia Maryi, na przykład jej narodziny, wstąpienie do klasztoru, ślub z Józefem. A po drugiej stronie, widzimy historie Św. Jana Chrzciciela, patrona płacącego za pracę.

Malarz bardzo umiejętnie umieszcza na scenach architekturę Florencji i jej ówczesnych celebrytów na przykład filozofów i pisarzy z kręgu Wawrzyńca Wspaniałego. Jest to wspaniały dokument życia, zwyczajów, fizjonomii i ubiorów tamtejszych czasów.
Oczywiście malarze nie pracowali sami przy takich przedsięwzięciach, ale z całym warsztatem. W tych latach u Ghirlandaia uczył się młody Michał Anioł i według niektórych możemy dopatrzyć się jego ręki przy tych freskach.

Możecie zobaczyć cykl fresków Domenico Ghirlandaio z epizodami z życia Św. Franciszka, w kościele Santa Trinita we Florencji.

filippino lippi santa maria novella

KAPLICA FILIPPO STROZZI, FRESKI FILIPPINO LIPPI
Po prawej stronie od części ołtarzowej, warto zaglądnąć do kaplicy pod patronatem Filippa Strozzi, gdzie kupiec został również pochowany w grobie Benedetto da Maiano. Freski wykonał rówieśnik i kolega Botticellego, Filippino Lippi. Pokazują one epizody z życia Św. Filipa Apostoła i Św. Jana, tym razem Ewangelisty.
Najbardziej znaną i ciekawą sceną jest wypędzenie demona w spod pogańskiego ołtarza. Demon pod postacią smoka powodował nieprzyjemne zapachy i nawet omdlenia niektórych uczestników ceremonii. Malarz tworzy piękne architektury i ubiory oddając cywilizację Rzymian. Te freski zajęły mu prawie 20 lat ponieważ w miedzyczasie przebywał właśnie w Rzymie.

cappellone degli spagnoli
 santa maria novella
Kościół aktywny, scena alegoryczna. Psy symbolizują dominikanów, z łacińskiego domini i cani = psy pana.

CAPPELLONE DEGLI SPAGNOLI – KAPLICA HISZPANÓW
Wychodzimy wejściem bocznym na tak zwany Zielony krużganek, ponieważ kiedyś znajdowały się tam freski namalowane zielonym pigmentem. I wchodzimy do średniowiecznej kaplicy Hiszpanów, nazwanej tak w szesnastym wieku na cześć dworu hiszpańskiej żony Kosmy I, Eleonory z Toledo.

W środku znajduje się bardzo skomplikowany cykl fresków z 14 go wieku podkreślający walkę dominikanów z herezją i pokazujący niektóre sceny z życia Chrystusa.

Na scenie po prawej stronie od wejścia widzimy jak dominikanie działają słowem i kazaniami, by ocalić jak najwięcej dusz. Pojawia się kościół z ciekawą kopułą. Niektórzy mówią iż to kopuła katedry namalowana zanim ją zbudowano.

Na tronie siedzi papież, w otoczeniu dostojników kościelnych, pod nimi w tłumie różne ówczesne postaci między innymi Dante. A po prawej stronie Św. Tomasz z Akwinu i Św. Dominik czynnie działają. Na ścianie przy wejściu widać epizody z życia dominikanina Św. Piotra z Werony. Freski namalował Andrea Bonaiuto i warto poczytać wywieszone wyjaśnienia i się im dokładniej przyjrzeć.

paolo uccello santa maria novella

REFEKTARZ – FRESKI PAOLO UCCELLO
Wychodzimy z kaplicy i kierujemy się do części muzealnej. Gdzie prawdziwa gratką dla oczu są wspomniane wcześniej freski Paolo Uccello, przedstawiające sceny z pierwszej księgi Starego Testamentu. Kiedyś znajdowały się one na ścianach mniejszego krużganku i zostały zalane podczas powodzi w 1966 roku. Dlatego kilka lat temu poddano je gruntownej konserwacji i przeniesiono do pomieszczeń niegdysiejszego refektarza zakonników, tworząc przestrzeń muzealna.

Najbardziej znana scena Powodzi pokazuje moment po wielkim potopie, kiedy wszyscy wychodzą z arki. Pojawiają się dziwne nakrycie głowy, arka wygląda jak piramida, widać linie perspektywiczne. Paolo Uccello miał bzika na punkcie perspektywy. Podobno zdradzał żonę właśnie z perspektywą, studiując ją do późnej nocy.

Jak widzicie w kościele Santa Maria Novella nie brakuje atrakcji, a wymieniłam tylko najważniejsze. Zapraszam do kontaktu, jeżeli interesuje Was wizyta z przewodnikiem.

INFORMACJE GODZINY OTWARCIA I BILETY.