Co zwiedzamy we Florencji i jak? Zawsze jest z tym dużo problemów i pytań, więc postanowiłam napisać dla Was taki przewodnik. Czyli: jakie mamy najważniejsze muzea i kościoły we Florencji? Które warto zwiedzić i co mniej więcej można w nich zobaczyć? Za które się płaci a które są bezpłatne? Co warto zobaczyć z dziećmi? Co należy zarezerwować wcześniej? Na te wszystkie pytania postaram się odpowiedzieć właśnie tutaj.
Oczywiście zapraszam do zwiedzania Florencji i Toskanii ze mną i mam nadzieję, że ten artykuł będzie dla Was pomocny w wyborze miejsc przy zwiedzaniu, zarówno ze mną jak i indywidualnie. Prawie wszystkie wymienione miejsca znajdują się w centrum Florencji, więc łatwo możecie podejść wszędzie na piechotę, podziwiając przy okazji place, rzeźby i architekturę na wolnym powietrzu, z której Florencja zresztą słynie.
Uwaga, dzieci i nastolatki często wchodzą gratis albo mają zniżki. Nie zapomnijcie więc o tym przy zakupie biletów i zabierajcie dokumenty do zwiedzania.
GALERIA UFFIZI
Jedno z najważniejszych muzeów na świecie, umieszczone w szesnastowiecznym budynku. Dzisiaj zawiera głównie malarstwo, w tym jedną z najbogatszych kolekcji obrazów epoki renesansu. Botticelli, Leonardo Da Vinci, Caravaggio, Michał Anioł, Rafael, Tycjan, to tylko kilku artystów, których dzieła możecie podziwiać w środku. Bilety w sezonie kosztują więcej, czyli od marca do końca października i należy je wtedy zamawiać online, najlepiej na oficjalnej stronie galerii.
Natomiast, poza sezonem, oprócz świąt i weekendów, nie trzeba rezerwować biletów wcześniej. Muzeum często oferuje zniżki w niektóre dni tygodnia, bilety do innych muzeów w tej samej cenie, więc dobrze sobie wcześniej poczytać na ich oficjalnej stronie w “newsach“.
Najgorsze dni na zwiedzanie to wtorek i niedziela, w poniedziałek muzeum jest zamknięte, najlepsze godziny to wcześnie rano, zaraz po otwarciu lub dwie godziny przed zamknięciem. W sezonie, muzeum jest otwarte w niektóre dni aż do 22-giej.
PALAZZO PITTI I OGRODY BOBOLI
Czyli dawna rezydencja Medyceuszy, rodziny rządzącej we Florencji przez trzy wieki, jak również króla Włoch, dzisiaj zawiera kilka muzeów i ogrody Boboli. Jeżeli planujecie zwiedzanie Uffizi i Palazzo Pitti, to polecam Wam kupienie biletu całościowego- Pass Partout na trzy dni na oficjalnej stronie Uffizi. (jak wyżej).
Palazzo Pitti zawiera Galerię Palatyńską czyli apartamenty Medyceuszy wraz z ich kolekcją obrazów (umieszczoną według kryteriów estetycznych a nie chronologicznych); apartamenty królewskie; galerię sztuki współczesnej czyli dzieła od 18-tego do 20-tego wieku; galerię najróżniejszych zbiorów rodziny takich jak: klejnoty, rzeźby, srebro, meble itd; ogrody Boboli z muzeum porcelany i muzeum strojów.
Obowiązuje ta sama zasada zwiedzania jak wyżej, choć generalnie Palazzo Pitti jest mniej popularny niż galeria Uffizi. Należy poświęcić na zwiedzanie kilka godzin, by nacieszyć się widokami i ogrodami. W środku, nie ma zbyt ciekawego baru i jest on dość drogi, więc lepiej zaopatrzyć się w coś do zjedzenia i do picia.
AKADEMIA (ACCADEMIA)
Nie ukrywajmy, wszyscy idą do Akademii, by zobaczyć oryginał Dawida – Michała Anioła. I tak, potwierdzam, robi on niezłe wrażenie. Szkoda tylko, iż to jedno z najgorzej zorganizowanych i zaniedbanych muzeów, a w lecie nie posiada systemu klimatyzacji, więc jest bardzo gorąco. Uwzględnijcie to przy wyborze.
Poprawka, w tym roku, 2021, w końcu muzeum odremontowano i zmieniono układ sal i ekspozycji, jest lepiej i będzie jeszcze lepiej!
Oprócz rzeźb Michała Anioła (Dawid, Jeńcy, Św. Mateusz), muzeum zawiera również interesującą kolekcję rzeźb gipsowych Lorenza Bartoliniego z 19-tego wieku; kolekcję malarstwa średniowiecznego, inspiracji bizantyjskej; kolekcję instrumentów muzycznych; trochę malarstwa naśladowców Giotta z 14-tego wieku; malarstwo renesansowe i kontrreformacji.
Czy warto je zwiedzić? Tylko jeśli koniecznie chcecie zobaczyć oryginał Dawida. I choć osobiście bardzo lubię również gipsotekę Bartoliniego, generalnie muzeum nie jest aż tak atrakcyjne jak wiele innych w mieście.
Bilety w sezonie, weekendy i święta, do zarezerwowania wcześniej.
Oficjalna strona Accademii
PALAZZO VECCHIO
Pałac dla władzy miejskiej czyli priorów i Signorii, którego budowę rozpoczęto pod koniec 13-tego wieku i wielokrotnie go powiększano i modyfikowano. W środku można zwiedzić: resztki teatru rzymskiego; apartamenty Medyceuszy i piękną salę Pięciuset; trochę arcydzieł z kolekcji rodziny; wieżę oraz miejsce obchodu strażników.
Polecam zwiedzanie tego pięknego pałacu-fortecy z powodu ciekawostek z nim związanych, architektury i wielu punktów panoramicznych na miasto. Jeżeli jesteście z dziećmi, przy zakupie biletów, możecie zapytać o specjalny kit dla najmłodszych. Generalnie nie ma potrzeby zamawiania wcześniej biletów poza naprawde wysoko sezonowymi dniami (ostatnio, w czasie Bożego Narodzenia widziałam niesamowite kolejki).
Strona oficjalna
Bilety
KATEDRA – DUOMO
Wstęp do samej katedry czyli Duomo jest gratis, ale należy liczyć się z godzinną kolejką. Czy warto? Raczej tak. Kontrast między zewnętrznym wyglądem i wewnętrznym jest dość znaczny, w środku można zobaczyć kopułę i pokrywające ją freski i kilka dzieł, które pozwalają zrozumieć, moim zdaniem, mentalność tamtejszych czasów we Florencji. Godziny otwarcia są dość krótkie, warto sobie je wcześniej sprawdzić.
MUZEUM DUOMO, BAPTYSTERIUM, DZWONNICA, KOPUŁA, KRYPTA
Jednym z najlepszych wrażeń we Florencji jest wejście na kopułę katedry i na dzwonnicę Giotto tuż obok. Liczcie się z wysiłkiem, windy nie ma, schodów jest około 430 na oba obiekty i w niektórych miejscach korytarz jest bardzo wąski. Ale wrażenia i widoki z góry są niesamowite, ja do dzisiaj się wzruszam za każdym razem jak tam wchodzę.
Bilet najlepiej kupić online a wejście na kopułę należy zarezerwować przed Waszym wyjazdem kilka dni wcześniej. Na miejscu, bilet można kupić w kasie na Piazza del Duomo.
KOŚCIÓŁ SANTA CROCE
Kościół franciszkański Św. Krzyża, którego architektem podobnie jak katedry i Palazzo Vecchio był Arnolfo di Cambio. To arcydzieło gotyckie, zawiera wiele kaplic pokrytych freskami między innymi Giotta i Agnola Daddi; prace Donatella; groby wielu znanych ludzi jak np: Michała Anioła, Galileusza, Machiavelliego; muzeum obrazów, synopii i fresków; kapliczkę Pazzich; kryptę; krużganek. Zwiedzenie całego kompleksu zajmuje około 90 minut- dwóch godzin, nie trzeba zamawiać wcześniej biletów i nie ma dużych kolejek do wejścia. Cała okolica jest oddalona około 10 minut od głównego piazza della Signoria, ale warto się przejść i zobaczyć choćby samą fasadę i plac.
Bilety
KOŚCIÓŁ SANTA MARIA NOVELLA
Kościół dominikański również gotycki i również z 13-tego wieku, którego perełką jest renesansowa fasada. W środku wiele pięknych rzeźb, obrazów, fresków… Cały kompleks jest trochę mniejszy niż Santa Croce, ale zawiera kilka arcydzieł jak np główną kaplicę ołtarzową pokrytą freskami Domenica Ghirlandaia, które można zobaczyć z bliska czy krucyfiks Brunelleschiego czy też freski Paola Uccello czy Św. Trójcę Masaccia.
Biletów nie trzeba rezerwować wcześniej.
BARGELLO
W średniowiecznym budynku z pięknym dziedzińcem znajduje się jedno z najważniejszych muzeów poświęconych rzeźbie renesansowej i manierystycznej we Włoszech. Nazwiska takie jak: Donatello, Michał Anioł, Giambologna, Verrocchio, Benvenuto Cellini. I nie tylko, również prywatne zbiory podarowane przez kolekcjonerów: dywany, broń, porcelana, ceramika, brązowe statuetki…
Jeżeli chcecie przenieść się w średniowieczne, to miejsce zdecydowanie jest dla Was. Kiedyś była to siedziba władzy miejskiej a później więzienie i miejsce tortur, do dzisiaj te ślady i ta atmosfera jest w jakiś sposób wyczuwalna. Muzeum ma aż trzy piętra, tak że naprawdę jest co podziwiać i fotografować. Mój top ten. Biletów nie trzeba rezerwować.
PALAZZO MEDICI RICCARDI
Pierwszy oficjalny pałac Medyceuszy i na uwagę zasługuje ich prywatna kapliczka Trzech króli, ozdobiona freskami Benozza Gozzoli, celebrująca potęgę rodziny. W kamienicy również klejnot florentyńskiego baroku, duża ikonograficzna sala ozdobiona freskami Luca Giordano. Nie trzeba rezerwować biletów. Warto, jeśli interesuje Was historia rodziny.
ORSANMICHELE
Wstęp płatny za symboliczną cenę tylko w niektóre dni.Kiedyś było tutaj małe oratorium, potem targ zbożowy, został on zamieniony na kościół w 14-tym wieku a najważniejsze cechy zamówiły u znanych artystów posągi patronów do zewnętrznych nisz. Warto wejść, by rozkoszować się atmosferą i ciszą jak również obejść budynek dookoła, by zobaczyć rzeźby takich artystów jak: Lorenzo Ghiberti, Donatello, Verrocchio, Nanni di Banco, Giambologna, wykonane od końca 14-tego do początków 17-tego wieku.
BAZYLIKA SAN LORENZO
Jeden z najstarszych kościołów florentyńskich, potem wybrany jako oficjalny kościół rodziny Medycejskiej i za jej pieniądze odrestaurowany. Przykład architektury renesansu: logika, proporcje, symetria i “schowek” na dzieła takich artystów jak: Donatello, Brunelleschi, Filippo Lippi, Rosso Fiorentino, Bronzino… Brunelleschi zaprojektował nie tylko nową wersję kościoła, ale również Zakrystię, przykład “nowej” architektury, zamieszczonej w każdym podręczniku, który mówi o renesansie. Cały kompleks to: Basilica i Biblioteca Laurenziana, można kupić bilety oddzielnie lub razem. Biblioteka została zaprojektowana przez Michała Anioła, więc warto ją zobaczyć. Nie trzeba rezerwować wcześniej biletów.
CAPPELLE MEDICEE
Kaplice zaprojektowane dla rodziny medycejskiej jako miejsce ich spoczynku całe wyłożone w marmurze i ociekające przepychem. W podziemiach: relikwie i groby wielu osób z rodu natomiast na uwagę zasługuje przed wszystkim Nowa Zakrystia, zaprojektowana przez Michała Anioła jako jedność architektury i rzeźby. Coś niesamowitego i robiącego wrażenie. Według mnie lepiej zobaczyć Zakrystię niż Akademię, jeśli chce się zrozumieć Michała Anioła. Jeżeli możecie zobaczyć oba miejsca, tym lepiej dla Was. Nie trzeba rezerwować biletów.
KOŚCIÓŁ SANTA TRINITA
Czyli kościół Świętej Trójcy, wstęp bezpłatny. Kościół wielokrotnie modyfikowany w różnych epokach i wielu stylach. Warto wejść, by zobaczyć przede wszystkim kapliczkę rodziny Sassettich z przepięknymi freskami Domenica Ghirlandaio o Św. Franciszku i mało kto wie, jedyny istniejący cykl fresków ręki Lorenza di Monaco w kapliczce Salimbeni. Z kościołem jest związanych wiele ciekawych historii i wielu artystów i postaci.
KOŚCIÓŁ OGNISSANTI
Czyli kościół Wszystkich Świętych.
Trochę poza typowymi trasami turystycznymi choć niedaleko Santa Maria Novella. Miejsce spoczynku Botticelliego; związane z pamięcią rodziny Vespuccich; mały barokowy klejnot, w którym możecie podziwiać krzyż być może dzieło Giotta, krzyż Wita Stwosza, freski Ghirlandaia i Botticelliego i wiele innych ciekawostek. Wstęp bezpłatny. Obok wejście do refektorium, gdzie znajduje się Ostatnia Wieczerza – Cenacolo, duży fresk Domenica Ghirlandaia, niestety godziny otwarcia tego miejsca są dość ograniczone.
KOŚCIÓŁ SANTISSIMA ANNUNZIATA
To sanktuarium Maryjne związane z freskiem Zwiastowanie, uważanym za cudowny. Nie można w nim wykonywać wizyt turystycznych, ale można po cichutku wejść i zobaczyć. Kościół jest przepełniony obrazami, rzeźbami, freskami, stiukami w różnym stylu i najróżniejszych artystów. Trochę przerost treści nad formą, ale robi duże wrażenie. Na uwagę zasługuje przedsionek – Chiostro dei Voti, w którym znajdują się freski Andrea del Sarto i jego uczniów Pontorma i Rossa Fiorentino, cykl z początków 16-tego wieku i przykład “maniery” florentyńskiej.
KOŚCIÓŁ SANTO SPIRITO
Jeżeli udacie się za drugą stronę rzeki, to odkryjecie kilka oryginalnych i mniej znanych miejsc takich jak kościół Ducha Świętego. Ostatni projekt Brunelleschiego, ukończony po jego śmierci i znacznie zmodyfikowany przez jego uczniów. Wiele tutaj kapliczek rodzin, które zapłaciły licznym artystom za wykonanie do nich obrazów, rzeźb i dekoracji od 14-tego do 16-tego wieku. Wstęp jest bezłatny, płaci się natomiast fakultatywnie, za wejście do Zakrystii, gdzie znajduje się krucyfiks wykonany przez bardzo młodego Michała Anioła i za wejście do krużganku i części refektorium z freskami Bernardina Poccetti. Polecam.
KOŚCIÓŁ SANTA FELICITA
Tuż obok Ponte Vecchio, mniej znany kościół, warty wizyty. To tutaj gromadzili się pierwsi chrześcijańscy kupcy, którzy wraz z towarami przywieźli wiarę do Florencji. Nad 18-wiecznym portykiem, przebiega korytarz Vasariego a w środku, arcydzieło Pontorma – Złożenie do grobu. Sam ten obraz może być jednym z głównych powodów przyjazdu do Florencji. Nie żartuję.
CAPPELLA BRANCACCI W KOŚCIELE SANTA MARIA DEL CARMINE
W karmelitańskim kościele, oddalonym od centrum, znajduje się jeden z najważniejszych cyklów fresków pierwszego renesansu. Genialny Masaccio wraz ze starszym kolegą Masolino zrewolucjonowali tutaj sztukę europejską. Za wejście do kapliczki Brancaccich się płaci, kościół natomiast jest bezpłatny. Oczywiście w środku, w kościele widać kapliczkę Brancaccich, ale z daleka. W kościele również jeden z niewielu przykładów sztuki barokowej, który mamy we Florencji: kaplica Andrea Corsini.
MUZEUM BARDINI
Muzeum, które prezentuje kolekcję antyków, rzeźb, obrazów, obiektów kolekcjonera Stefana Bardini (1836-1922). Dla amatorów ciekawostek i zdjęć, muzeum jest niezwykle fotograficzne. Znajduje się po drugiej stronie rzeki i za bilet się płaci. Ach, ten błękit w środku!
VILLA I OGRODY BARDINI
Na uwagę zasługują ogrody, jeżeli chcecie odetchnąć i zrelaksować się w centrum miasta a jednak oddaleni od hałasu. Ogrody znajdują się na wzgórzu, więc oferują wiele punktów panoramicznych i w przeciwieństwie do ogrodów Boboli są bardzo zadbane i mniej wypełnione turystami. W willi często są organizowane różne wystawy i ekspozycje jak również dni gratisowe dla wszystkich.
Inne ogrody we Florencji.
MUZEUM NOVECENTO
Muzeum pokazujące sztukę 20-tego i 21-wszego wieku, organizujące wiele wystaw, instalacji, specjalnych pokazów. Znajduje się na placu Santa Maria Novella w dawnym szpitalu. Tylko dla miłośników sztuki współczesnej. Everything might be different – głosi neonowy napis na dziedzińcu.
MUZEUM MARINO MARINI
Perełka architektoniczna, muzeum stworzone na wielu poziomach w dawnym kościele w centrum miasta. Dzisiaj prezentuje dzieła rzeźbiarza z 20-tego wieku z pobliskiej Pistoi, Marina Marini. Nie płaci się za wstęp, więc polecam koniecznie. Godziny otwarcia do sprawdzenia, ponieważ są dość ograniczone.
Obok znajduje się wejście do kapliczki zamówionej przez rodzinę Ruccellaich z renesansowym Tempietto, tam za wejście trzeba zapłacić.
FORTE BELVEDERE
Fortezza z 16-tego wieku, dzisiaj punkt panoramiczny, miejsce wystaw na otwartym powietrzu i szczególnie popularne miejsce w lecie z powodu chłodu, przestrzeni, widoków i miłego baru z koktajlami.
A tutaj kilka miejsc do ZWIEDZANIA Z NAJMLODSZYMI, żadnego z nich nie trzeba rezerwować, wszystkie są płatne.
PALAZZO DAVANZATI
Średniowieczna kamienica, urządzona w stylu tamtejszych czasów oddaje codzienne życie mieszczańskiej rodziny, ich zwyczaje, tradycje, ciekawostki, historie. Skok w przeszłość i interesująca wizyta dla milusińskich.
MUZEUM SAN MARCO
Lubię i polecam choć nie jest to typowe muzeum dla dzieci. Kiedyś klasztor, dzisiaj muzeum, szczególnie fresków i obrazów Beato Angelico. Według mnie jest to miejsce interesujące zarówno dla dzieci jak i dla dorosłych. Pozwala na zwiedzenie klasztoru, renesansowej architektury, wyobrażenie sobie życia mnichów w 15-tym wieku, podziwianie niesamowitych fresków i opowiadanie różnych historii związanych z Biblią i na poznanie techniki malowania fresków, obrazów i pergaminów. Co ważne, bilety są w przystępnych cenach a miejsce nie jest oblężone przez turystów.
MUZEUM ARCHEOLOGICZNE
Najpiękniejsze muzeum archeologiczne we Włoszech jest w Turynie, ale i we Florencji, możemy się poszczycić ciekawymi zbiorami, choć w mniej scenograficznej formie. Wiele ciekawych okazów, szczególnie bogate są kolekcje etruska i egipska. Polecane dla dzieci zainteresowanych przeszłością i innymi kulturami. Jest ono wbrew pozorom dość duże.
MUZEUM GALILEO
Dedykowane Galileuszowi pokazuje wiele jego wynalazków, jak również wiele innych z czasów Medyceuszy i dynastii Hapsburgów. Szczególnie rodzina medycejska wspierała aktywnie naukę, zakładając wiele accademii i ściągając do Florencji naukowców i badaczy. Muzeum organizuje często laboratoria i wizyty dla dzieci, a na parterze, można spróbować i sprawdzić na własne oczy interaktywne modele wynalazków. Dla tych, którzy mają dzieci zainteresowane nauką.
MUZEUM LA SPECOLA
Dla rodziców pociech, kochających zwierzęta. To jedna z największych na świecie kolekcji wypchanych zwierząt z całego świata i z różnych czasów. Często siedzą w nim uczniowie Akademii Sztuki, no bo gdzie najlepiej rysować, patrząc na modele? Mimo iż muzeum potrzebuje trochę renowacji i “restylingu” (aktualnie coś jest robione), kolekcja jest naprawdę fascynująca i spędziłam tutaj wiele niedzielnych popołudni, kiedy mój syn był mniejszy.
MUZEUM STIBBERT
Niestety dość oddalone od centrum, trzeba dojechać autobusem lub tramwajem, proponuje jedną z najoryginalniejszych kolekcji w mieście. Frederick Stibbert na pograniczu 19-tego i 20-tego wieku zaczyna zbierać kolekcję broni, obiektów japońskich, strojów, porcelany, obrazów i tak rodzi się ogromny asortyment różności i cudactw. Dzisiaj muzeum proponuje sugestywną trasę, by zobaczyć te wszystkie egzotyczne obiekty i wyobrazić sobie miejsca i kultury, z których pochodzą.
MUZEUM INNOCENTI – NIEWINIĄTEK
Muzeum stworzone w miejscu sierocińca, utworzonego w mieście w pierwszej połowie 15-tego wieku. Niedawno odrestaurowane pozwala na prześledzenie historii miejsca, miasta i losów niektórych osób mniej lub bardziej znanych, które się przez nie przewinęły. W środku znajdują się również obrazy i rzeźby podarowane fundacji lub przez nią zamówione artystom tamtych czasów. Miejsce fascynuje najmłodszych i jest pomyślane w sposób interaktywny, by pozwolić im na niektóre doświadczenia sensoryczne i oddać atmosferę tamtych czasów.
FIRENZE CARD
Istnieje możliwość nabycia Firenze Card, która zawiera wstęp do wszystkich muzeów we Florencji i pozwala Wam na wejście do wielu z nich bez kolejki. Taka karta ma ważność 3 dni i obejmuje również komunikację miejską. Polecam jej zakup jeśli zamierzacie zwiedzać dużo i będziecie we Florencji przynajmniej przez te 3 dni. Inaczej się nie opłaca.
Kontakt wizyty we Florencji.